6 Uru Vitamin Health A, nke sayensị kwadoro
Ndinaya
- 1. Na - echebe Anya Gị na Anya Nzuzo n’abalị na Mbelata Afọ
- 2. Nwere ike belata ihe egwu gị nke ụfọdụ ọrịa kansa
- 3. Na-akwado Sistem Ahụ Ike Ahụ Ike
- 4. Na-ebelata Ihe Ize Ndụ Gị nke Acne
- 5. Na-akwado Ahụike Ọkpụkpụ
- 6. Na-akwalite Uto Healthy na Mmeputakwa
- Vitaminụ Vitamin A n’Uche Nwere Ike Ize Ndụ
- Isi Okwu
Vitamin A bụ okwu ọnụọgụ maka otu ogige nwere abụba nwere ike mejupụta maka ahụike mmadụ.
Ha dị oké mkpa maka ọtụtụ usoro n'ime ahụ gị, gụnyere ịnọgide na-ahụ ụzọ dị mma, hụ na ọrụ nkịtị nke usoro ahụ gị na akụkụ ahụ gị na-enyere aka na uto kwesịrị ekwesị na mmepe nke ụmụ ọhụrụ nọ n'afọ.
A na-atụ aro ka ụmụ nwoke nweta 900 mcg, ụmụ nwanyị 700 mcg na ụmụaka na ndị toro eto 300-600 mcg nke vitamin A kwa ụbọchị ().
A na - ahụ vitamin A na nri anụmanụ na nke osisi ma bịa n'ụdị abụọ dị iche iche: vitamin A preformed na A.
A maara vitamin A nke ọma dị ka ụdị vitamin nke na-arụ ọrụ, nke ahụ gị nwere ike iji dịka ọ dị. A na - ahụ ya na ngwaahịa anụmanụ gụnyere anụ, ọkụkọ, azụ na mmiri ara ehi ma tinye ogige retinol, retinal na retinoic acid.
Provitamin A carotenoids - alpha-carotene, beta-carotene na beta-cryptoxanthin - bụ ụdị adịghị arụ ọrụ nke vitamin dị na osisi.
A na-agbanwe ogige ndị a ka ọ bụrụ ụdị ọrụ gị. Dịka ọmụmaatụ, a na-agbanwe beta-carotene ka ọ bụrụ retinol (ụdị vitamin A na-arụsi ọrụ ike) na obere eriri afọ gị ().
Nke a bụ uru isii dị mkpa nke vitamin A.
1. Na - echebe Anya Gị na Anya Nzuzo n’abalị na Mbelata Afọ
Vitamin A dị mkpa iji chebe anya gị.
Achọrọ vitamin ahụ iji gbanwee ọkụ na-akụda anya gị na mgbaàmà eletrik nke enwere ike iziga ụbụrụ gị.
N’ezie, otu n’ime ihe izizi izizi nke vitamin A nwere ike ịbụ ìsì n’abalị, nke akpọrọ nyctalopia ().
Isi ìsì n'abalị na-apụta n'ahụ ndị nwere ụkọ vitamin A, ebe ọ bụ na vitamin bụ isi ihe na-eme ka ụcha ụcha rọba rịawa.
Rhodopsin dị na retina nke anya gị ma na-elekwa ọkụ anya.
Ndị nwere ọnọdụ a ka nwere ike ịhụ ụzọ nkịtị n'ehihie, mana belata ọhụụ n'ọchịchịrị ka anya ha na-adọga iburu ìhè na ọkwa dị ala.
Na mgbakwunye na igbochi ìsì n'abalị, iri beta-carotene zuru oke nwere ike inye aka belata nhụhụ anya nke ụfọdụ ndị mmadụ na-ahụ ka ha na-etolite ().
Ọrịa afọ nke metụtara afọ (AMD) bụ isi ihe kpatara ikpu ìsì na mba ndị mepere emepe. Ọ bụ ezie na a maghị kpọmkwem ihe kpatara ya, a na-eche na ọ bụ nsonaazụ nke cellular mebiri na retina, nke a na-ahụ maka nrụgide oxidative ().
Nnyocha Ọrịa Anya Anya nke Afọ chọpụtara na inye ndị mmadụ karịa afọ 50 na ụfọdụ ndapụ nke anya na-agbakwunye mgbakwụnye antioxidant (gụnyere beta-carotene) belatara ohere ha nwere ịmalite ọrịa agịga agarịa nke 25% ().
Agbanyeghị, nyocha Cochrane na nso nso a chọpụtara na naanị mgbakwunye beta-carotene agaghị egbochi ma ọ bụ gbuo oge ọhụhụ nke AMD () kpatara.
Na nchikotaIri vitamin A zuru ezu na-egbochi mmepe anya nke ìsì n'abalị ma nwee ike inye aka belata afọ ojuju nke afọ gị.
2. Nwere ike belata ihe egwu gị nke ụfọdụ ọrịa kansa
Ọrịa cancer na - apụta mgbe mkpụrụ ndụ ndị na - adịghị mma malitere itolite ma ọ bụ kewaa n’ụzọ a na - achịkwaghị achịkwa.
Dị ka vitamin A na-ekere òkè dị mkpa na uto na mmepe nke sel gị, mmetụta ya n'ihe ize ndụ kansa yana ọrụ na mgbochi ọrịa kansa nwere mmasị na ndị sayensị (,).
N'ime omumu ihe nlebara anya, iri nri nke vitamin A nke buru ibu n'uzo beta-carotene nwere njikọ na mbelata nke ụdị ụfọdụ nke ọrịa kansa, gụnyere lymphoma Hodgkin, yana ọrịa cervical, lung and eriri afo (,,,).
N'agbanyeghị nke ahụ, ọ bụ ezie na ejikọtara nnukwu ihe oriri nke vitamin A site na nri osisi na mbelata ọrịa kansa, nri anụmanụ nke nwere ụdị vitamin A anaghị arụ ọrụ n'otu ụzọ ahụ,,).
N'otu aka ahụ, ihe mgbakwunye vitamin A egosighi otu mmetụta bara uru ().
N'ezie, n'ọmụmụ ihe ụfọdụ, ndị na-ese anwụrụ na-a betaụ ọgwụ beta-carotene nwere ihe ize ndụ dị ukwuu nke ọrịa cancer akpa ume (,,).
Ka ọ dị ugbu a, amatabeghị mmekọrịta dị n'etiti ogo vitamin A na ahụ gị na ihe egwu kansa.
N'agbanyeghị nke ahụ, ihe akaebe ugbu a na-egosi na ịnweta vitamin A zuru oke, ọkachasị site na ahịhịa, dị mkpa maka nkewa sel ahụike yana nwere ike belata ihe ọghọm ị nwere ụdị ọrịa kansa ụfọdụ)
Na nchikotaInye nri vitamin A zuru oke site na nri osisi niile nwere ike belata ihe egwu gị nke ụfọdụ ọrịa kansa, gụnyere lymphoma Hodgkin, yana ọrịa cancer, akpa ume na eriri afọ. Agbanyeghị, amabeghị mmekọrịta dị n'etiti vitamin A na kansa.
3. Na-akwado Sistem Ahụ Ike Ahụ Ike
Vitamin A na-arụ ọrụ dị oke mkpa n'ịnọgide nchebe nke ahụ gị.
Nke a gụnyere mgbochi mucous na anya gị, ngụgụ, eriri afọ na akụkụ ahụ nke na-enyere ọnyà nje na ihe ndị ọzọ na-efe efe.
Ọ na-etinyekwa aka na mmepụta na ọrụ nke mkpụrụ ndụ ọbara ọcha, nke na-enyere aka ijide ma kpochapụ nje bacteria na nje ndị ọzọ na-esi n'ọbara gị.
Nke a pụtara na ụkọ vitamin A nwere ike ime ka ị nwekwuo ike ibute ọrịa ma gbue oge ịgbake mgbe ị na-arịa ọrịa (,).
N'ezie, na mba ebe ọrịa dịka akwara na ịba na-amakarị, idozi ụkọ vitamin A na ụmụaka e gosipụtara na-ebelata ohere nke ịnwụ n'ọrịa ndị a ().
Na nchikotaInwe vitamin A zuru ezu na nri gị na-enyere aka igbochi usoro ahụ ji arụ ọrụ nke ọma ma rụọ ọrụ nke ọma.
4. Na-ebelata Ihe Ize Ndụ Gị nke Acne
Acne bụ nsogbu na-adịghị ala ala.
Ndị nwere ọnọdụ a na-etolite ebe mgbu na isi ojii, nke kachasị na ihu, azụ na obi.
Ntụpọ ndị a na-eme mgbe akụkụ ahụ nwere ike iji akpụkpọ anụ nwụrụ anwụ mechie. A na-ahụ glands ndị a na ntutu nke anụ ahụ gị ma mepụta sebum, mmanụ, ihe na-egbu egbu nke na-eme ka akpụkpọ gị bụrụ mmanụ na mmiri.
Ọ bụ ezie na ntụpọ ndị ahụ adịghị emerụ ahụ, acne nwere ike inwe mmetụta dị njọ na ahụike uche nke ndị mmadụ ma duga na nsọpụrụ onwe onye, nchekasị na ịda mbà n'obi ().
Ọrụ kpọmkwem nke vitamin A na-arụ na mmepe na ọgwụgwọ nke ihe otutu adịghị edozi ().
A na-atụ aro na ụkọ vitamin A nwere ike ime ka ihe egwu gị nwee ike ibute ihe otutu, ebe ọ na-akpata njupụta nke protein keratin na ntutu isi gị (26,).
Nke a ga - eme ka ihe otutu gị nwekwuo nsogbu site na ime ka o siere mkpụrụ ndụ akpụkpọ anụ nwụrụ anwụ ike iwepu ntutu isi, na - eduga na mgbochi.
Fọdụ ọgwụ ndị nwere vitamin-A maka ọgwụ otutu na-enweta ọgwụ eji enweta ọgwụ ugbu a.
Isotretinoin bụ otu ihe atụ nke retinoid ọnụ nke na-arụ ọrụ nke ọma n'ịgwọ nnukwu ihe otutu. Agbanyeghị, ọgwụ a nwere ike ịnwe nsonaazụ dị egwu ma na-ewere ya naanị n'okpuru nlekọta ahụike (,).
Na nchikotaO doro anya na ọrụ vitamin A dị na mgbochi na ọgwụgwọ nke ihe otutu. N'agbanyeghị nke ahụ, a na-ejikarị ọgwụ ndị nwere vitamin-A agwọ nnukwu ihe otutu.
5. Na-akwado Ahụike Ọkpụkpụ
Ihe ndị dị mkpa dị mkpa iji jigide ọkpụkpụ dị mma ka ị na-etolite bụ protein, calcium na vitamin D.
Otú ọ dị, iri vitamin A n’ụzọ zuru ezu dịkwa mkpa maka uto na uto kwesịrị ekwesị, na ụkọ na vitamin a enwewo njikọ na adịghị ike ọkpụkpụ.
N'ezie, ndị nwere obere ọbara nke vitamin A nọ n'ihe ize ndụ nke mgbaji ọkpụkpụ karịa ndị nwere ogo ahụike ().
Tụkwasị na nke ahụ, nchọpụta nyocha nke na-adịbeghị anya nke nchọpụta ọmụmụ chọpụtara na ndị mmadụ nwere oke vitamin A zuru oke na nri ha nwere ihe mbelata 6% nke mgbawa ().
N'agbanyeghị nke ahụ, obere vitamin A nwere ike ọ gaghị abụ naanị nsogbu gbasara ahụike. Studiesfọdụ nnyocha achọpụtala na ndị nwere nnukwu vitamin A nwere ihe egwu dị ukwuu nke mgbaji ọkpụkpụ ().
N'agbanyeghị nke ahụ, nchọpụta ndị a dabere na ọmụmụ ihe ọmụmụ, nke na-enweghị ike ikpebi ihe kpatara ya na nsonaazụ ya.
Nke a pụtara na ugbu a, enweghi njikọ zuru oke n'etiti vitamin A na ọkpụkpụ ọkpụkpụ, yana ọ dị mkpa ịnwale ọnwụnwa ndị ọzọ iji kwado ihe a hụrụ n'ọmụmụ ihe ọmụmụ.
Buru n'uche na naanị ọnọdụ vitamin A anaghị ekpebi ihe ọghọm gị nke mgbawa, yana mmetụta nke nnweta ndị ọzọ bara uru, dị ka vitamin D, na-ekerekwa òkè ().
Na nchikotaIri nri vitamin A nwere ike inye aka kpuchie ọkpụkpụ gị ma belata ihe egwu ị na-agbaji, ọ bụ ezie na aghọtachaghị njikọ dị n'etiti ahụike vitamin na ọkpụkpụ.
6. Na-akwalite Uto Healthy na Mmeputakwa
Vitamin A dị oké mkpa iji jigide usoro ịmụ nwa dị mma ma ụmụ nwoke ma ụmụ nwanyị, yana ị hụ na uto na mmepe nke embrayo na afọ ime.
Nnyocha rat nke tụlere mkpa vitamin A dị na mmeputakwa nwoke egosila na ụkọ na-egbochi mmepe nke mkpụrụ ndụ spam, na - akpata enweghi ọmụmụ (,).
N'otu aka ahụ, ọmụmụ ụmụ anụmanụ egosila na ụkọ vitamin A na ụmụ nwanyị nwere ike imepụta mmeputakwa site na mbenata ogo akwa na emetụta nsị nsen n'ime akpa nwa ().
N'ime ụmụ nwanyị dị ime, vitamin A na-etinyekwa aka na uto na mmepe nke ọtụtụ akụkụ dị mkpa na akụkụ nke nwa ebu n'afọ, gụnyere skeleton, sistem ụjọ, obi, akụrụ, anya, akpa ume na pancreas.
N'agbanyeghị nke ahụ, ọ bụ ezie na ọ bụ ihe a na-ahụkarị karịa ụkọ vitamin A, oke vitamin A n'oge afọ ime nwere ike imebi nwa na-eto eto, ọ nwere ike ibute ntụpọ ọmụmụ (,)
N’ihi ya, ọtụtụ ndị ọrụ ahụ ike gwara ụmụ nwanyị ka ha zere nri ndị nwere vitamin A dị ukwuu, dị ka pati na imeju, tinyere ihe ndị nwere vitamin A n’oge ha dị ime.
Na nchikotaInwe vitamin A zuru ezu na nri dị mkpa maka ahụike ịmụ nwa na mmepe ahụike nke ụmụ ọhụrụ n'oge afọ ime.
Vitaminụ Vitamin A n’Uche Nwere Ike Ize Ndụ
Vitamin A bụ abụba-soluble vitamin, nke na-echekwara gị idem. Nke a pụtara na ị excessụbiga mmanya oke nwere ike ibute nsị na-egbu egbu.
A na-ebute Hypervitaminosis A site n'iji vitamin A gabiga ókè site na nri gị ma ọ bụ mgbakwunye nwere vitamin.
Mgbaàmà nwere ike ịgụnye ọgbụgbọ, dizzy, isi ọwụwa, mgbu na ọbụna ọnwụ.
Ọ bụ ezie na enwere ike ibute ya site na ị intakeụbiga nri ókè, nke a dị obere ma e jiri ya tụnyere oke ịcụ ọgwụ na mgbakwunye.
Ọzọkwa, iri ọtụtụ provitamin A n'ụdị osisi ya anaghị enwe otu ihe egwu ahụ, ebe ọ bụ na a na-achịkwa ntughari ya na ụdị ọrụ gị ().
Na nchikotaIri oke nri nke vitamin A na-aru oru site na nri anumanu, ogwu ma obu mmeju nwere ike nsi. Oké oriri nke provitamin A si osisi nri bụ eleghi anya.
Isi Okwu
Vitamin A dị oké mkpa maka ọtụtụ usoro dị mkpa n'ahụ gị.
A na-eji ya eme ihe iji hụ ọhụhụ dị mma, hụ na arụ ọrụ nke akụkụ ahụ gị na usoro mgbochi gị ga-arụkwa nke ọma, yana ịtọlite uto na mmepe nke ụmụ ọhụrụ nọ n'afọ.
Ma vitamin A pere mpe ma pere mpe nwere ike inwe mmetụta na-adịghị mma na ahụike gị.
Zọ kachasị mma iji hụ na ị ga-enweta oke nke ọma bụ iri nri vitamin-A bara ụba dị ka akụkụ nke nri gị kwesịrị izere ịgbakwunye oke oke.