Mkpụrụ obi dị omimi

Mmetụta ụbụrụ dị omimi (DBS) na-eji ngwaọrụ akpọrọ neurostimulator iji nyefee akara eletriki na mpaghara ụbụrụ na-achịkwa mmegharị, ihe mgbu, ọnọdụ, ibu, echiche na-agwụ ike, na edemede site na coma.

Usoro DBS nwere akụkụ anọ:

• Otu ma ọ bụ karịa, waya ndị a gwara mmanụ a na-akpọ eduga, ma ọ bụ electrodes, bụ́ ndị a na-etinye ha n'ụbụrụ
• Anchors iji dozie ndu na okpokoro isi
  
• Neurostimulator, nke na-ewepụta ọkụ eletrik. Ihe na-akpali akpali yiri nke obi obi. A na-etinyekarị ya n'okpuru akpụkpọ ahụ n'akụkụ eriri olu, mana enwere ike itinye ya ebe ọzọ na ahụ
• N’ebe ụfọdụ nọ, a na-agbakwunye waya ọzọ dị warara nke akpọrọ mgbatị iji jikọọ ụzọ na neurostimulator

A na-awa ahụ iji tinye akụkụ nke ọ bụla nke sistemu neurostimulator. Na ndị okenye, a ga-etinye usoro ahụ dum na 1 ma ọ bụ 2 nkebi (ịwa ahụ abụọ dị iche).

Oge nke 1 na-emekarị n'okpuru ọgwụ nchịkwa, nke pụtara na ị mụ anya, mana enweghi mgbu. (N'ime ụmụaka, a na-enye ọgwụ mgbochi ọrịa n'ozuzu.)

• A obere ajị dị n'isi gị nwere ike bụrụ na a kpụrụ ya.
• A na-etinye isi gị na etiti pụrụ iche na-eji obere kposara iji debe ya n'oge usoro ahụ. A na-etinye ọgwụ na-eme ka ahụ ọnụ ebe ebe kposara kpọtụrụ isi. Mgbe ụfọdụ, a na-eme usoro ahụ na igwe MRI ma etiti dị n'elu isi gị karịa gburugburu isi gị.
• A na-etinye ọgwụ na-eme ka akpụ akpụ n'ahụ gị na isi gị na ebe dọkịta na-awa ahụ ga-emeghe akpụkpọ ahụ, wee mụọ obere oghere na okpokoro isi ma tinye ndu ahụ n'otu akụkụ nke ụbụrụ.
• Ọ bụrụ na a na-agwọ akụkụ abụọ nke ụbụrụ gị, dọkịta na-awa ahụ na-emeghe oghere n'akụkụ ọ bụla nke okpokoro isi ahụ, a na-etinyekwa ụzọ abụọ.
• Enwere ike iziga mkpali eletrik site na ndu iji jide n'aka na ọ jikọtara na mpaghara ụbụrụ maka ihe mgbaàmà gị.
• Enwere ike ịjụ gị ajụjụ, iji gụọ kaadị, ma ọ bụ kọwaa ihe oyiyi. Enwere ike ịgwa gị ka ị bugharịa ụkwụ gị na aka gị. Ndị a bụ iji jide n'aka na electrodes nọ n'ọnọdụ kwesịrị ekwesị ma rụpụta ihe a tụrụ anya ya.
  

A na-eme usoro nke abụọ n'okpuru ọgwụ nchịkwa, nke pụtara na ị na-ehi ụra na enweghị ihe mgbu. Oge nke usoro ịwa ahụ a dabere na ebe ụbụrụ ga-etinye ihe na-akpali akpali.

• Onye dọkịta na-awa ahụ na-eme obere oghere (mbepụ), na-adịkarị n'okpuru eriri olu ma kụnye neurostimulator. (Mgbe ụfọdụ, a na-etinye ya n'okpuru anụ ahụ na ala ala ma ọ bụ afọ afọ.)
• A na-agbanye eriri mgbatị ahụ n'okpuru anụ ahụ nke isi, olu, na ubu ma jikọọ ya na neurostimulator.
• Mbepu ahụ mechiri. Enweghị ike ịhụ ngwaọrụ na wires na mpụga ahụ.

Ozugbo ejikọtara ya, mkpụrụ osisi eletrik na-esite na neurostimulator, yana waya mgbatị, na-eduga, na ụbụrụ. Obere irighiri ihe ndị a na-egbochi ma na-egbochi akara eletrik nke na-akpata mgbaàmà nke ọrịa ụfọdụ.

A na-emekarị DBS maka ndị nwere ọrịa Parkinson mgbe enweghị ike ịchịkwa mgbaàmà ahụ site na ọgwụ. DBS anaghị agwọ ọrịa Parkinson, mana ọ nwere ike inye aka belata mgbaàmà dịka:

• Ịma jijiji
• Rigidity
• Ike
• Mmeghari nwayọ
• Nsogbu ije

A pụkwara iji DBS mee ihe banyere ọnọdụ ndị a:

• Nnukwu ịda mbà n'obi nke na-adịghị anabata ọgwụ nke ọma
• Nsogbu na-agwụ ike
• Mgbu nke na-anaghị ala ala (mgbu na-adịghị ala ala)
• Oké ibu
• Ejiji ije nke enweghị ike ịchịkwa na ihe kpatara ya amaghị (tremor dị mkpa)
• Ọrịa Tourette (na obere okwu)
• Achịkwaghị achịkwa ma ọ bụ nwayọ ije (dystonia)

A na-ewere DBS dị mma ma dị irè mgbe emere ya na ndị ziri ezi.

Ihe ize ndụ nke itinye DBS nwere ike ịgụnye:

• Ahụ nfụkasị ahụ akụkụ DBS
• Nsogbu itinye uche
• Dizzziness
• Ofufe Ọrịa
• Mgbapu nke mmiri nke cerebrospinal, nke nwere ike ibute isi ọwụwa ma ọ bụ meningitis
• Enweghi nguzozi, nchikota aka, ma obu obere mmeghari
• Ujo-dị ka sensations
• Nsogbu okwu ma obu ihu uzo
• Mgbu nwa oge ma ọ bụ ọzịza na saịtị ebe etinyere ngwaọrụ ahụ
• Ihu nwa oge na ihu, aka, ma ọ bụ ụkwụ
• Ọbara ọgbụgba na ụbụrụ

Nsogbu nwekwara ike ịdapụta ma ọ bụrụ na akụkụ nke usoro DBS agbaji ma ọ bụ megharịa. Ndị a gụnyere:

• Ngwaọrụ, ndu, ma ọ bụ wires na-agbaji, nke nwere ike iduga n'ịwa ahụ ọzọ iji dochie akụkụ ahụ gbajiri agbaji
• Batrị na-ada, nke ga-eme ka ngwaọrụ ahụ kwụsị ịrụ ọrụ nke ọma (batrị oge niile na-anọkarị afọ 3 ruo 5, ebe batrị batrị nwere ihe dị ka afọ 9)
• Waya nke na - ejikọ ihe na - akpali akpali na - eduga na ụbụrụ na - agbasa akpụkpọ
• Akụkụ nke ngwaọrụ etinye na ụbụrụ nwere ike ịgbaji ma ọ bụ kwaga ebe ọzọ na ụbụrụ (nke a bụ obere)

Ihe ọghọm enwere ike ịwa ahụ n'ụbụrụ ọ bụla bụ:

• Ọbara ọbara ma ọ bụ ọbara ọgbụgba na ụbụrụ
• Brain ọzịza
• Coma
• Mgbagha, na-adịgidekarị naanị ụbọchị ma ọ bụ izu karịa
• Ọrịa na ụbụrụ, na ọnya, ma ọ bụ na okpokoro isi
• Nsogbu nke ikwu okwu, ncheta, adịghị ike anụ ahụ, nguzozi, ọhụụ, nhazi, na ọrụ ndị ọzọ, nke nwere ike ịdị mkpụmkpụ ma ọ bụ na-adịgide adịgide
• Ọdịdọ
• Ọkụ

Ihe ize ndụ nke nchịkwa ọrịa n'ozuzu bụ:

• Mmeghachi omume na ọgwụ
• Nsogbu iku ume

Will ga-enwe ule anụ ahụ zuru oke.

Dọkịta gị ga-enye iwu ọtụtụ ụlọ nyocha na nyocha ihe onyonyo, gụnyere nyocha CT ma ọ bụ MRI. A na-eme nyocha ndị a iji nyere dọkịta na-awa ahụ aka ịmata kpọmkwem akụkụ ụbụrụ nke kpatara mgbaàmà ahụ. A na-eji ihe onyonyo a enyere aka dọkịta na-awa ahụ tinye isi na ụbụrụ n'oge ịwa ahụ.

Nwere ike ịhụ karịa otu ọkachamara, dị ka ọkà mmụta akwara ozi, akwara ozi, ma ọ bụ ọkà n'akparamàgwà mmadụ, iji jide n'aka na usoro ahụ dịịrị gị mma ma nwee ohere kachasị mma maka ịga nke ọma.

Tupu ịwa ahụ, gwa dọkịta na-awa gị:

• Ọ bụrụ na ị nwere ike ime ime
• Kedu ọgwụ ndị ị na-a ,ụ, gụnyere ahịhịa, ihe mgbakwunye, ma ọ bụ vitamin ị zụtara n’elu-akwụkwọ na-enweghị ọgwụ
• Ọ bụrụ na ị beenụbu mmanya na-aba n'anya

N'ime ụbọchị tupu ịwa ahụ:

• Onye na-ahụ maka ahụike gị nwere ike ịgwa gị ka ị kwụsịtụ ịmịnye ndị na-eme ọbara. Ndị a gụnyere warfarin (Coumadin, Jantoven), dabigatran (Pradaxa), rivaroxaban (Xarelto), apixaban (Eliquis), clopidogrel (Plavix), aspirin, ibuprofen, naproxen, na ndị ọzọ NSAIDs.
• Ọ bụrụ n ’ị na-a medicinesụ ọgwụ ndị ọzọ, jụọ onye na-eweta ọrụ gị ma ọ dị mma ị takeụ ha n’ụbọchị ma ọ bụ n’ụbọchị tupu ịwa ahụ.
• Ụ sịga, gbalịa ịkwụsị ya. Jụọ onye na-enye gị ọrụ ka o nyere gị aka.

N'abalị ahụ tupu ụbọchị ịwa ahụ, soro ntuziaka banyere:

• Anaghị a drinkingụ ma ọ bụ rie ihe ọ bụla maka awa 8 ruo 12 tupu ịwa ahụ.
• Shasacha ntutu gị na ncha ntutu pụrụ iche.
• Were ọgwụ ndị onye na-enye gị gwara gị ka ị were obere mmiri mmiri.
• Bịa n’ụlọ ọgwụ n’oge.

Ikwesiri ịnọ n'ụlọ ọgwụ ihe dịka ụbọchị atọ.

Dọkịta nwere ike inye ọgwụ mgbochi ka ọ ghara igbochi ọrịa.

Ga-alaghachi n'ọfịs dọkịta gị na ụbọchị mgbe emechara ịwa ahụ. N'oge nleta a, agbanyere ihe na-akpali akpali ma gbanwee ihe mkpali ahụ. Gerywa ahụ adịghị mkpa. A na-akpọkwa usoro a mmemme.

Kpọtụrụ dọkịta gị ma ọ bụrụ na ịmepụta nke ọ bụla n'ime ihe ndị a mgbe ịwachara DBS:

• Ahụ ọkụ
• Isi ọwụwa
• Itching ma ọ bụ hives
• Ike adịghị ike
• Ọgbọ na ọgbụgbọ
• Ọnụ ọgụgụ ma ọ bụ ịpị aka n’otu akụkụ ahụ
• Mgbu
• Na-acha ọbara ọbara, ọzịza, ma ọ bụ mgbakasị na ebe ọ bụla ịwa ahụ
• Nsogbu ikwu okwu
• Nsogbu ọhụụ

Ndị nwere DBS na-eme nke ọma n'oge ịwa ahụ. Ọtụtụ ndị mmadụ nwere nnukwu mmụba na mgbaàmà ha na ogo ndụ ha. Imirikiti ndị mmadụ ka kwesịrị ị medicineụ ọgwụ, mana na usoro onunu ogwu.

Surgerywa ahụ a, na ịwa ahụ n'ozuzu ya, dị ize ndụ karịa ndị dị afọ 70 na ndị nwere ahụike dị ka ọbara mgbali elu na ọrịa ndị na-emetụta akwara ọbara na ụbụrụ. Gị na dọkịta gị kwesịrị iji nlezianya tụlee abamuru nke ịwa ahụ a megide ihe egwu dị na ya.

Usoro DBS nwere ike gbanwee, ma ọ bụrụ na ọ dị mkpa.

Globus pallidus miri emi ụbụrụ na-akpali akpali; Subthalamic miri emi ụbụrụ na-akpali akpali; Thalamic ụbụrụ miri ụbụrụ; DBS; Neurostimulation nke ụbụrụ

Johnson LA, Vitek JL. Mmetụta ụbụrụ miri emi: usoro ihe. Na: Winn HR, ed. Youmans na ịwa ahụ na-agwọ ọrịa Winn. Nke 7. Philadelphia, PA: Elsevier; 2017: isi nke 91.

Lozano AM, Lipsman N, Bergman H, et al. Mgbakwunye Brainbụrụ ụbụrụ na-akpali akpali: ihe ịma aka ugbu a na ntụziaka n'ọdịnihu. Nat Rev Neurol. 2019; 15 (3): 148-160. PMID: 30683913 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30683913/.

Rundle-Gonzalez V, Peng-Chen Z, Kumar A, Okun MS. Mkpụrụ obi dị omimi. Na: Daroff RB, Jankovic J, Mazziotta JC, Pomeroy SL, eds. Ọkpụkpụ Bradley na Clinical Practice. Nke 7. Philadelphia, PA: Elsevier; 2016: isi 37.