Olu afọ

Olu afọ bụ mkpọtụ nke eriri afọ na-eme.

Olu afọ (ụda afọ) na-eme site na mmegharị nke eriri afọ ka ha na-agbanye nri. Eriri afọ bu oghere, yabụ ụda afọ na-ada n’akụkụ afọ dịka ụda a na-anụ n’ọbara mmiri.

Ọtụtụ ụda olu na-adịkarị. Nanị ihe ha na-ekwu bụ na eriri afọ na-arụ ọrụ. Onye na-ahụ maka ahụike nwere ike ịlele ụda afọ site na ịge ntị na afọ site na iji stethoscope (auscultation).

Ọtụtụ ụda olu adịghị emerụ ahụ. Agbanyeghị, enwere ụfọdụ okwu ụda na-adịghị mma nwere ike igosi nsogbu.

Ileus bụ ọnọdụ nke enweghi nsogbu nke eriri afọ. Ọtụtụ ọnọdụ ahụike nwere ike ibute ileus. Nsogbu a nwere ike ime ka gas, mmiri mmiri, na ọdịnaya nke eriri afọ na-ewu ma na-agbaji (mebie) mgbidi eriri afọ. Onye na eweta ya enweghi ike ịnụ ụda eriri afọ ọ bụla mgbe ọ na-ege ntị n'afọ.

Mbelata ụda olu (hypoactive) gụnyere afọlata ụda, ụda, ma ọ bụ ụda oge niile. Ha bụ ihe ịrịba ama na ọrụ nsia ji nwayọọ nwayọọ.

Poda eriri afọ na-eme ka ahụ ghara ịdị na-ada ụda n’oge ụra. Ha na-aputa ihe n’adighi anya mgbe obere ogwu n’eji ogwu puta. Mbelata ụda nke eriri afọ na-egosikarị afọ ntachi.

Mgbe ụfọdụ, a na-anụ ụda ụda ume (hyperactive) na-enweghị stethoscope. Hyperactive bowel ụda pụtara na e nwere mmụba nke nsia ọrụ. Nke a nwere ike ime na afọ ọsịsa ma ọ bụ mgbe ị risịrị nri.

A na-enyocha ụda afọ mgbe niile yana mgbaàmà dịka:

• Gas
• Ọgbụgbọ
• Ọnụnọ ma ọ bụ enweghị eriri afọ
• Akpịrị

Ọ bụrụ na ụda afọ na-ada ụda ma ọ bụ na-emegharị ahụ ma enwere mgbaàmà ndị ọzọ na-adịghị mma, ị kwesịrị ịnọgide na-esochi onye na-eweta gị.

Dịka ọmụmaatụ, ọ dịghị ụda eriri afọ mgbe oge ngagharị nke eriri afọ nwere ike ịpụta na mgbawa nke eriri afọ, ma ọ bụ ịgba mgba nke eriri afọ na ọnwụ (necrosis) nke eriri afọ.

Bowda eriri afọ na-ada nke ukwuu nwere ike ịbụ ihe ịrịba ama nke igbochi afọ ịmalite.

Imirikiti ụda ị na-anụ n'ime afọ gị na eriri afọ bụ n'ihi mgbaze nkịtị. Ha abụghị ihe na-akpata nchegbu. Ọtụtụ ọnọdụ nwere ike ime ka ụda obi na-ada ụda ma ọ bụ hypoactive. Ọtụtụ n’ime ha adịghị njọ ma ọ dịghị mkpa ka a gwọọ ha.

Ihe ndị a bụ ndepụta nke ọnọdụ ka njọ nke nwere ike ibute ụda eriri afọ na-adịghị mma.

A na-enwe ụda olu, hypoactive, ma ọ bụ ụda obi na-efu:

• Okpo ọbara egbochi gbochiri eriri afọ ịmịghị ọbara n'ụzọ kwesịrị ekwesị. Dịka ọmụmaatụ, mkpụkọ ọbara nwere ike ime ka a ghara ikpuchi akwara mesenteric.
• Ihe na-egbochi eriri afọ bụ hernia, tumor, adhesions, ma ọ bụ ọnọdụ ndị yiri ya nke nwere ike igbochi eriri afọ.
• Paralytic ileus bụ nsogbu na irighiri akwara na eriri afọ.

Ihe ndị ọzọ na-eme ka ụbụrụ na-ada ụda dị ka:

• Ọgwụ nke na-eme ka mmegharị ahụ dị na eriri afọ dịka opiates (gụnyere codeine), anticholinergics, na phenothiazines
• Ọgwụ nchịkwa
• Radies na afọ
• Ọkpụkpụ azụ
• Gerywa ahụ n'ime afọ

Ihe ndị ọzọ na-eme ka ụda obi na-ada ụda gụnyere:

• Ọrịa Crohn
• Afọ ọsịsa
• Ahụhụ
• GI na-agba ọbara
• Na-efe efe enteritis
• Ọrịa afọ

Kpọọ onye na-eweta gị ma ọ bụrụ na ị nwere mgbaàmà ọ bụla dịka:

• Ọbara ọgbụgba si gị ikensi
• Ọgbụgbọ
• Afọ ọsịsa ma ọ bụ afọ ntachi na-aga n'ihu
• Akpịrị

Onye na-eweta ọrụ ahụ ga-enyocha gị wee jụọ gị ajụjụ gbasara akụkọ banyere ahụike gị na ihe mgbaàmà ya. Enwere ike jụọ gị:

• Kedu ihe mgbaàmà ndị ọzọ ị nwere?
• Pain nwere mgbu afọ?
• Have nwere afọ ọsịsa ma ọ bụ afọ ntachi?
• Have nwere mgbatị afọ?
• Have nwere oke gas ma ọ bụ na-adịghị adị (flatus)?
• Noticed chọpụtala ọbara ọgbụgba ọ bụla si na ikensi ma ọ bụ oche ojii?

Nwere ike ịchọ ule ndị a:

• Ime CT i scanomi
• Ime x-ray
• Nyocha ọbara
• Ọgwụgwụ

Ọ bụrụ na enwere ihe ịrịba ama nke ihe mberede, a ga-eziga gị n'ụlọ ọgwụ. A ga-etinye tube n'ime imi gị ma ọ bụ ọnụ gị n'ime afọ ma ọ bụ eriri afọ. Nke a na - eme ka eriri afọ gị daa mba. N'ọtụtụ ọnọdụ, a gaghị ekwe ka ị rie ma ọ bụ drinkụọ ihe ọ bụla ka eriri afọ gị nwee ike izu ike. A ga-enye gị mmiri mmiri site na akwara (intravenously).

Enwere ike inye gị ọgwụ iji belata mgbaàmà gị na ịgwọ ihe kpatara nsogbu ahụ. Ofdị ọgwụ a ga-adabere na ihe kpatara nsogbu ahụ. Fọdụ ndị mmadụ nwere ike ịchọ ịwa ahụ ozugbo.

Da obi na-ada

• Nkịtị afọ mmewere

Ball JW, Dains JE, Flynn JA, Solomon BS, Stewart RW. Afọ. Na: Ball JW, Dains JE, Flynn JA, Solomon BS, Stewart RW, eds. Nduzi Seidel maka Nnyocha Ahụhụ. Agba nke 9. St Louis, MO: Elsevier; 2019: isi 18.

Landmann A, Nkekọ M, Postier R. Nnukwu afọ. Na: Townsend CM Jr, Beauchamp RD, Evers BM, Mattox KL, eds. Akwụkwọ Sabiston nke gerywa Ahụ. 21nke. St Louis, MO: Elsevier; 2022: Isi 46.

McQuaid KR. Agakwuru onye ọrịa nwere ọrịa eriri afọ. Na: Goldman L, Schafer AI, eds. Ọgwụ Goldman-Cecil. Nke 26th. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020: isi 123.