Ọrịa ulcerative colitis

Ndinaya

• Nyochaa maka

Kedu ihe ọ bụ

Ulcerative colitis bụ ọrịa eriri afọ na -efe efe (IBD), aha izugbe maka ọrịa na -ebute mbufụt na obere eriri afọ na eriri afọ. Ọ nwere ike sie ike ịchọpụta n'ihi na mgbaàmà ya yiri ọrịa eriri afọ ndị ọzọ yana ụdị IBD ọzọ akpọrọ ọrịa Crohn. Ọrịa Crohn dị iche n'ihi na ọ na -ebute mbufụt n'ime mgbidi eriri afọ ma nwee ike ime n'akụkụ ndị ọzọ nke sistemụ nri gụnyere obere eriri afọ, ọnụ, esophagus, na afọ.

Ulcerative colitis nwere ike ime na ndị mmadụ nọ n'afọ ọ bụla, mana ọ na -amalitekarị n'agbata afọ 15 na 30, na -adịkarịghị n'etiti afọ 50 ruo 70. Ọ na -emetụtakwa ụmụ nwoke na ụmụ nwanyị n'otu aka ahụ ma yie ka ọ na -agba n'ime ezinụlọ, na -akọ akụkọ ruru pasent 20 nke ndị nwere ọnya afọ nwere onye ezinaụlọ ma ọ bụ onye ikwu nwere ọnya afọ ma ọ bụ ọrịa Crohn. A na-ahụ mmụba dị elu nke ulcerative colitis na ndị ọcha na ndị sitere na ndị Juu.

Mgbaàmà

Ihe mgbaàmà kachasị nke ulcerative colitis bụ mgbu afọ na afọ ọsịsa ọbara. Ndị ọrịa nwekwara ike ịhụ ya

• Anaemia
• Ike ọgwụgwụ
• Mbelata ibu
• Enwe agụụ
• Ọbara ọgbụgba
• Ọnwụ mmiri na nri ndị na -edozi ahụ
• Ọrịa akpụkpọ ahụ
• Mgbu mgbu
• Ọdịda ọdịda (ọkachasị ụmụaka)

Ihe dị ka ọkara nke ndị mmadụ chọpụtara na ha nwere ọnya afọ nwere obere mgbaàmà. Ndị ọzọ na -enwe ahụ ọkụ ugboro ugboro, afọ ọsịsa ọbara, ọgbụgbọ, na afọ mgbu nke afọ. Ulcerative colitis nwekwara ike ibute nsogbu dịka ọrịa ogbu na nkwonkwo, mbufụt nke anya, ọrịa imeju na osteoporosis. A maghị ihe kpatara nsogbu ndị a ji eme na mpụga eriri afọ. Ndị ọkà mmụta sayensị chere na nsogbu ndị a nwere ike ịbụ n'ihi mbufụt nke sistem na -alụso ọrịa ọgụ. Ụfọdụ n'ime nsogbu ndị a na-apụ mgbe a na-agwọ ọrịa colitis.

[ibe]

Ihe kpatara ya

Enwere ọtụtụ echiche banyere ihe na -akpata ọnya afọ. Ndị nwere ọnya afọ nwere ọrịa nke sistem na -alụso ọrịa ọgụ, mana ndị dọkịta amaghị ma ọghọm ndị a bụ ihe kpatara ya ma ọ bụ nsonaazụ ọrịa ahụ. Ekwenyere na usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ nke anụ ahụ na -emeghachi omume n'ụzọ na -adịghị mma na nje bacteria dị na tract digestive.

Ulcerative colitis abụghị nke mmetụta mmụọ ma ọ bụ mmetụta nke nri ụfọdụ ma ọ bụ ngwaahịa nri, mana ihe ndị a nwere ike ịkpalite mgbaàmà na ụfọdụ ndị mmadụ. Nchegbu nke ibi na ulcerative colitis nwekwara ike itinye aka na mgbaàmà ka njọ.

Nchọpụta

A na-eji ọtụtụ ule achọpụta ọrịa ulcerative colitis. Nnwale anụ ahụ na akụkọ gbasara ahụike na -abụkarị nzọụkwụ mbụ.

Enwere ike ime nyocha ọbara iji chọpụta ọrịa anaemia, nke nwere ike igosi ọbara ọgbụgba na eriri afọ ma ọ bụ ikensi, ma ọ bụ na ha nwere ike ikpughe ọnụ ọgụgụ ọbara ọcha dị elu, nke bụ ihe ịrịba ama nke mbufụt n'ebe dị n'ime ahụ.

Ihe nlele stool nwekwara ike ikpughe mkpụrụ ndụ ọbara ọcha, nke ọnụnọ ya na -egosi ọnya afọ ma ọ bụ ọrịa mkpali. Na mgbakwunye, nlele stool na -enye dọkịta ohere ịchọpụta ọbara ọgbụgba ma ọ bụ ọrịa na eriri afọ ma ọ bụ ikensi nke nje, nje, ma ọ bụ nje kpatara.

Colonoscopy ma ọ bụ sigmoidoscopy bụ ụzọ kacha zie ezi maka ime nyocha nke ọnya afọ na ịchịkwa ọnọdụ ndị ọzọ enwere ike, dị ka ọrịa Crohn, ọrịa diverticular, ma ọ bụ ọrịa kansa. Maka ule abụọ ahụ, dọkịta ahụ na-etinye endoscope-ogologo, na-agbanwe agbanwe, eriri ọkụ ejikọtara na kọmpụta na ihe nlele TV-n'ime ike iji hụ n'ime eriri afọ na ikensi. Dọkịta ga -enwe ike ịhụ mbufụt ọ bụla, ọbara ọgbụgba, ma ọ bụ ọnya na mgbidi eriri afọ. N'oge ule ahụ, dọkịta ahụ nwere ike ime biopsy, nke gụnyere ị nweta ihe nlele anụ ahụ site na eriri nke eriri afọ iji were onyokomita.

Mgbe ụfọdụ, a na-ejikwa x-ray dị ka barium enema ma ọ bụ CT scans iji chọpụta ọnyá afọ ma ọ bụ nsogbu ya.

[ibe]

Ọgwụgwọ

Ọgwụgwọ maka ọnyá afọ na-adabere n'ịdị njọ nke ọrịa ahụ. Onye ọ bụla na -ahụ ọnya afọ ọnya dị iche iche, yabụ a na -ahazi ọgwụgwọ maka onye ọ bụla.

Ọgwụ ọgwụ

Ebumnuche nke ọgwụgwọ ọgwụ bụ ịkpalite na idobe mgbaghara, yana iji melite ogo ndụ ndị nwere ọnya afọ. Ụdị ọgwụ dị iche iche dị.

• Aminosalicylates, ọgwụ nwere 5-aminosalicyclic acid (5-ASA), na-enyere aka ịchịkwa mbufụt. Sulfasalazine bụ ngwakọta nke sulfapyridine na 5-ASA. Akụkụ sulfapyridine na-eburu 5-ASA mgbochi mkpali na eriri afọ. Otú ọ dị, sulfapyridine nwere ike ịkpata mmetụta ndị dị ka ọgbụgbọ, vomiting, nrekasi obi, afọ ọsịsa, na isi ọwụwa. Ndị ọrụ 5-ASA ndị ọzọ, dị ka olsalazine, mesalamine, na balsalazide, nwere ụgbọelu ọzọ, mmetụta dị ole na ole, yana ndị mmadụ na-enweghị ike iwere sulfasalazine nwere ike iji ya. A na-enye ọnụ-ASA n'ọnụ, site na enema, ma ọ bụ na ntu oyi, dabere na ọnọdụ mbufụt na eriri afọ. Ọtụtụ ndị nwere ọnya afọ ma ọ bụ obere ọnya afọ na -ebu ụzọ were otu ọgwụ a. A na -ejikwa klaasị ọgwụ a ma ọ bụrụ na nlọghachite.

• Corticosteroids dị ka prednisone, methylprednisone, na hydrocortisone na -ebelatakwa mbufụt. Ndị nwere ọnya afọ ọnya afọ na nnukwu ọnya afọ ma ọ bụ ndị na-anaghị anabata ọgwụ 5-ASA nwere ike iji ha. Corticosteroids, nke a makwaara dị ka steroid, nwere ike inye ọnụ, n'ime intravenously, site na enema, ma ọ bụ na suppository, dabere na ọnọdụ nke mbufụt. Ọgwụ ndị a nwere ike bute mmetụta dị ka oke ibu, ihe otutu, ntutu ihu, ọbara mgbali elu, ọrịa shuga, mgbanwe mmụọ, oke ọkpụkpụ, yana ohere nke ibute ọrịa. N'ihi nke a, a naghị atụ aro ha maka iji ogologo oge mee ihe, ọ bụ ezie na a na-ewere ha dị ka ndị dị irè mgbe a na-enye ya maka iji obere oge.

• Immunomodulators dị ka azathioprine na 6-mercapto-purine (6-MP) na-ebelata mbufụt site na imetụta sistem. A na-eji ọgwụ ndị a maka ndị ọrịa na-azaghị 5-ASA ma ọ bụ corticosteroids ma ọ bụ ndị dabere na corticosteroids. A na-eji ọnụ ekwu okwu immunomodulators, agbanyeghị, ha na-eme nwayọ ma ọ nwere ike were ọnwa isii tupu enwee mmetụta zuru oke. A na -enyocha ndị ọrịa na -a drugsụ ọgwụ ndị a maka nsogbu gụnyere pancreatitis, ịba ọcha n'anya, mbelata ọnụ ọgụgụ ọbara ọcha, yana ohere nke ibute ọrịa. Enwere ike iji Cyclosporine A jiri 6-MP ma ọ bụ azathioprine gwọọ ọrịa ọnya afọ na-arụsi ọrụ ike na ndị na-anaghị anabata corticosteroid intravenous.

Enwere ike ịnye ọgwụ ndị ọzọ iji mee ka ahụ dị onye ọrịa ahụ jụụ ma ọ bụ iji belata mgbu, afọ ọsịsa, ma ọ bụ ọrịa.

Mgbe ụfọdụ, mgbaàmà na -adị oke njọ nke na mmadụ ga -aga ụlọ ọgwụ. Dịka ọmụmaatụ, mmadụ nwere ike inwe nnukwu ọbara ọgbụgba ma ọ bụ afọ ọsịsa siri ike nke na-akpata akpịrị ịkpọ nkụ. N'ọnọdụ ndị dị otú a, dọkịta ga -anwa ịkwụsị afọ ọsịsa na mfu ọbara, mmiri mmiri, na nnu ịnweta. Onye ọrịa nwere ike ịchọ nri pụrụ iche, inye nri site na akwara, ọgwụ, ma ọ bụ ịwa ahụ mgbe ụfọdụ.

Ịwa ahụ

Ihe dị ka pasent 25 ruo 40 nke ndị ọrịa ọnya afọ ga -emecha wepu eriri afọ ha n'ihi oke ọbara ọgbụgba, ọrịa siri ike, mgbawa nke eriri afọ, ma ọ bụ ihe egwu nke ọrịa kansa. Mgbe ụfọdụ dọkịta ga -atụ aro iwepu eriri afọ ma ọ bụrụ na ọgwụgwọ agaghị ada ma ọ bụ ọ bụrụ na nsonaazụ nke corticosteroids ma ọ bụ ọgwụ ndị ọzọ na -etinye ahụike onye ọrịa ahụ.

Ịwa ahụ iji wepu eriri afọ na ikensi, nke a maara dị ka proctocolectomy, na -eso otu n'ime ihe ndị a:

• Ileostomy, nke dọkịta na -awa ahụ na -emepụta obere oghere n'ime afọ, nke a na -akpọ stoma, wee kechie ya na obere eriri afọ, nke a na -akpọ ileum, na ya. Ihe mkpofu ga-esi na eriri afọ na-esi na eriri afọ pụọ n'ahụ ahụ site na stoma. Stoma dị ihe dị ka otu ụzọ n'ụzọ anọ, ọ na -adịkarị n'akụkụ aka nri ala afọ n'akụkụ eriri eriri. A na-eyi obere akpa n'ime oghere iji kpokọta ihe mkpofu, onye ọrịa na-ekpochapụ obere akpa ahụ ka ọ dị mkpa.

• Anastomosis nke ụlọoanal, ma ọ bụ ịwa ahụ, nke na-enye ohere ka onye ọrịa nwee mgbatị afọ dị mma n'ihi na ọ na-echekwa akụkụ nke ike. N'ime ọrụ a, dọkịta na -awa ahụ na -ewepu eriri afọ na n'ime ikensi, na -ahapụ uru ahụ mpụta nke ikensi. Onye dọkịta na -awa ahụ ga -etinyezi ileum n'ime ikensi na ike, na -ekepụta akpa. A na -echekwa ihe mkpofu n'akpa ma na -agafe na ike n'ụzọ a na -emebu. Mmegharị afọ nwere ike na -abụkarị ugboro ugboro na mmiri karịa ka usoro ahụ siri dị. Mbufụt nke obere akpa (pouchitis) bụ ihe mgbagwoju anya nwere ike ime.

Mgbaàmà nke ulcerative colitis

Ihe dị ka pasent 5 nke ndị nwere ulcerative colitis na-ebute ọrịa cancer eriri afọ. Ihe ize ndụ nke ịrịa ọrịa kansa na -abawanye na oge ọrịa a na ole eriri afọ mebiri. Dịka ọmụmaatụ, ọ bụrụ na ọ bụ naanị obere eriri afọ na ikensi metụtara, ihe ize ndụ nke ọrịa kansa adịghị elu karịa ka ọ dị na mbụ. Agbanyeghị, ọ bụrụ na eriri afọ niile metụtara, ihe ize ndụ nke ịrịa ọrịa kansa nwere ike karịa ugboro 32 nkịtị.

Mgbe ụfọdụ mgbanwe mgbanwe na -eme na sel nke na -ekpuchi eriri afọ. A na -akpọ mgbanwe ndị a "dysplasia." Ndị mmadụ nwere dysplasia nwere ike bute ọrịa kansa karịa ndị na -enweghị. Ndị dọkịta na-achọ ihe ịrịba ama nke dysplasia mgbe ị na-eme colonoscopy ma ọ bụ sigmoidoscopy na mgbe ị na-enyocha anụ ahụ wepụrụ n'oge ule ndị a.

Nyochaa maka