Enwere m ike iri anyụ mmiri ma ọ bụrụ na m nwere ọrịa shuga?

Ndinaya

• Uru nke ahịhịa
• Etu esi egbutu: Ogbe
• Ihe nyocha ahụ kwuru
• Ebee ka anyụ daa na ndepụta glycemic?
• Olee ụfọdụ mkpụrụ osisi ndị ọzọ na-enwe ọmarịcha ọrịa shuga?
• Kedu ihe nke a pụtara nye m, nri m, yana nlekọta shuga m?

Ihe ndị bụ isi

Anyụ bụ ọkacha mmasị n'oge anwụ n'oge okpomọkụ. Ọ bụ ezie na ị nwere ike ịchọrọ nri ụfọdụ nri ụtọ na nri ọ bụla, ma ọ bụ mee ya nri nri-oge ọkọchị, ọ dị mkpa ịlele ozi gbasara nri na mbụ.

Ọ bụrụ na ị nwere ọrịa shuga, ịmara mkpa ọ dị iji lelee ihe ị na-eri ma nyochaa ogo shuga dị n'ọbara gị.

Anyụ nwere shuga ndị sitere n'okike. Dabere na nri gị niile na ego anyụ a na-eri, nke a nwere ike inwe mmetụta n'ọbara shuga gị n'ọbara.

Nọgidenụ na-agụ iji mụta otu ịgbakwunye anyụ na nri gị nwere ike imetụta gị.

Uru nke ahịhịa

Nwa amaala West Africa, anyụ bu ezigbo ihe nnuku nke vitamin na mineral nke gunyere:

• vitamin A
• vitamin C
• potassium
• magnesium
• vitamin B-6
• eriri
• ígwè
• calcium

Vitamin A na-akwado ọhụụ dị mma ma na-enyere aka n'ịdebe obi gị, akụrụ, na akpa ume gị.

Vitamin C bakwara uru maka nri dị mma ma dị na anyụ.

Vitamin C amarawo na:

• melite ahụike obi
• enyemaka na mgbochi nke ụfọdụ ọrịa cancer
• enyere aka ịlụ ọgụ mgbaàmà nke oyi na-atụkarị

Ebe ọ bụ na ọ dị elu na fiber, rie anyụ nwere ike ịkwalite ezi nri nri.

Ọ bụghị naanị na iri obere ahịhịa nwere ike igbochi agụụ gị maka ihe dị ụtọ, ọ nwekwara ike ime ka afọ ju gị. Nke a bụ maka anyụ bụ.

Na mgbakwunye na ị na-ede mmiri, anyụ nwere ike inyere gị aka ịrapara na nri gị ma nyere aka na njikwa ibu.

Etu esi egbutu: Ogbe

Ihe nyocha ahụ kwuru

Enweghị nyocha ọ bụla na-ejikọ ọnụ mmiri anyụ na njikwa ọrịa shuga. Nke ahụ kwuru, enwere ụfọdụ ihe akaebe na-egosi na iri anyụ nwere ike inye aka belata ihe egwu gị maka ụfọdụ nsogbu metụtara ọrịa shuga.

Anyụ nwere lycopene ole na ole, nke bụ ụcha na-enye mkpụrụ ya agba. Ọ bụkwa antioxidant dị ike.

Agbanyeghi na ichoro nyocha ozo, lycopene nwere ike inye aka belata onodu gi maka oria obi. na lycopene a hụrụ na tomato nwere ike jikọta ya na mbelata ihe egwu maka ọrịa obi.

Ihe dị ka pasent 68 nke ndị na-arịa ọrịa shuga bụ ndị dị afọ 65 ma ọ bụ karịa na-anwụ site n'ụdị ụfọdụ nke ọrịa obi. Ihe dị ka pasent 16 nke ndị mmadụ nọ na mmadụ a na-anwụ n'ihi ọrịa strok.

N'iburu nke a n'uche, thetù Na-ahụ Maka Ọrịa Shuga nke America ekewapụta ọrịa shuga dịka otu n'ime ihe asaa dị egwu nwere ike ibute maka ọrịa obi.

Ebee ka anyụ daa na ndepụta glycemic?

Nkọwa glycemic (GI) na-ele anya etu shuga nri ngwa ngwa si abanye n'ọbara. A na-enye ihe oriri ọ bụla bara uru n’agbata 1 na 100. A na-ekpebi ụkpụrụ ndị a dabere n’otú nri ọ bụla si jiri ihe ntụnyere mee ihe. A na-ejikarị shuga ma ọ bụ achịcha ọcha eme ihe maka ntụnye.

Glycemic load (GL) bụ nchikota nke GI na ezigbo carbohydrate dị na nri nri. A na-arụrịta ụka na GL na-enye ụwa ka ọ baa uru otu ụzọ nri pụrụ isi metụta ogo shuga dị n'ọbara.

Ndị mmadụ na-ejikwa ịgụ carbohydrate na-achịkwa ọrịa shuga ha na-ejikarị usoro a. A na-ahụta nri nwere GI dị ala ma ọ bụ ọkara ọkara ga-ewelite ogo shuga shuga gị.

A na-ewere GI nke 55 ma ọ bụ obere dị ka obere. A na-ewere GI n'etiti 55 na 69 dị ka ọkara. A na-ele ihe ọ bụla karịrị 70 anya dị ka ihe dị elu.

GL n'okpuru 10 dị ala, 10 ruo 19 bụ ọkara, na 19 na n'elu ka a na-ewere dị elu.

Anyụ nwere GI nke 72 mana GL nke 2 na 100 gram na-eje ozi. GL nke anyụ dị ala, enwere ike iri ya na-edozi oke dị ka mkpụrụ osisi niile dị ka akụkụ nke nri kwesịrị ekwesị.

Olee ụfọdụ mkpụrụ osisi ndị ọzọ na-enwe ọmarịcha ọrịa shuga?

N’agbanyeghi na iri anyụ nwere uru dị na ya, ị kwesịrị ịtụle idozi nri gị na mkpụrụ osisi nwere obere GI.Gbalia iburu nkpuru ohuru mgbe obula na ebe obula enwere ike, ebe o nweghi shuga ndi ozo.

Ọ bụrụ n'ịchọrọ ịzụta mkpụrụ osisi mkpọ ma ọ bụ nke oyi jụrụ oyi, cheta ịhọrọ mkpụrụ osisi mkpọ juru na mmiri mkpụrụ osisi ma ọ bụ mmiri, kama sirop. Jide n'aka na ị gụrụ akara ahụ nke ọma ma chọọ shuga ndị zoro ezo. I nwekwara ike igbapu ma obu sachaa ndi juru na syrup.

Mkpụrụ osisi a mịrị amị na ihe ọ fruitụ fruitụ mkpụrụ osisi kwesịrị iri obere oge karịa mkpụrụ osisi ọhụrụ. Nke a bụ n'ihi:

• kalori njupụta
• ịta shuga
• nta tụrụ aro òkè nha

Mkpụrụ osisi na-arịa ọrịa shuga nwere obere GI gụnyere:

• piom
• mkpụrụ osisi grepu
• piich
• aprịkọt
• ube
• mkpụrụ osisi

Kedu ihe nke a pụtara nye m, nri m, yana nlekọta shuga m?

Ọ bụrụ na ịchọrọ ịgbakwunye anyụ na atụmatụ nri izu gị, ọ kachasị mma ileba anya n'ihe oriri gị n'ozuzu ya. Anyụ nwere nnukwu GI, mana obere GL. Lelee anya nha nha ma nwalee ọkwa glucose mgbe ị riri mmiri mmiri iji hụ otu ahụ gị si emeghachi.

Gwa onye na ahu maka ahuike gi banyere otu ichoro itinye nri di iche-iche. Ha ga-enyocha nri gị ugbu a wee lelee profaịlụ ahụike gị niile.

Ha nwere ike ịgwa gị onye dibia bekee iji nyere gị aka ikpebi usoro nri kacha mma.

Onye na-eri nri nwere ike:

• zaa ajụjụ gị niile
• kwadoro akụkụ nha
• nye gị ndụmọdụ maka ndị ọzọ nwere ike ịnọchi

Mgbe gị na dọkịta gị na onye ọkachamara na-eri nri kwurịtara okwu, gbaa mbọ hụ na ị gbasoro mmeghachi ahụ gị n’ịgbakwunye anyụ ma ọ bụ nri ọhụrụ ndị ọzọ na nri gị. Kekọrịta ozi nyocha gị na ha na nleta gị ọzọ.