Akpa ume Fibrosis

Ndinaya

• Gịnị bụ ihe mgbaàmà nke akpa ume fibrosis?
• Kedu ihe na-akpata ọrịa fibrommon akpa ume?
• Ọrịa autoimmune
• Ọrịa
• Gburugburu ebe obibi
• Ọgwụ
• Idiopathic
• Jenetik
• Nye nọ n’ihe ize ndụ nke ọrịa akpa ume?
• Kedu ka esi amata ọrịa akpa ume?
• Kedu ka esi agwọ ọrịa akpa ume?
• Gini bu echiche nke ndi nwere pulmonary fibrosis?
• Ndụmọdụ maka mgbochi

Pulmonary fibrosis bụ ọnọdụ na-eme ka ọnya akpa ume na nkwesi ike. Nke a na-eme ka o sie ike iku ume. Ọ nwere ike igbochi ahụ gị ịnweta oxygen zuru oke ma nwee ike ibute ọdịda iku ume, nkụda mmụọ, ma ọ bụ nsogbu ndị ọzọ.

Ndị ọrụ nyocha ugbu a kwenyere na njikọta nke ikpughere ndị na-akpata ọnya ọkụ dịka ụfọdụ ọgwụ, ị smokingụ sịga, na ọrịa, yana mkpụrụ ndụ ihe nketa na usoro mgbochi, na-arụ ọrụ dị mkpa na fibrosis nke pulmonary.

Echeburu na ọ bụ mbufụt kpatara ọnọdụ ahụ. Ugbu a ndị ọkà mmụta sayensị kwenyere na e nwere usoro ọgwụgwọ na-adịghị mma na ngụgụ nke na-eduga na nchapu. Nkuzi nke iku ume iku ume na emesi ghọọ fibrosis.

Gịnị bụ ihe mgbaàmà nke akpa ume fibrosis?

May nwere ike ị nwere ọrịa pulmonary nwa oge n’enweghị ihe mgbaàmà ọ bụla. Iku ume iku ume bụkarị ihe mgbaàmà mbụ na - amalite.

Mgbaàmà ndị ọzọ nwere ike ịgụnye:

• akọrọ, hacking ụkwara na-adịghị ala ala (ogologo okwu)
• adịghị ike
• ike ọgwụgwụ
• curving nke mbọ aka, nke a na-akpọ klọb
• ọnwụ ọnwụ
• obi erughị ala

Ebe ọ bụ na ọnọdụ ahụ na-emetụta ndị meworo okenye karị, a na-ekenyekarị ihe mgbaàmà ndị mbụ n'oge afọ ma ọ bụ enweghị mmega ahụ.

Mgbaàmà gị nwere ike iyi obere na mbụ na oge na-aga. Mgbaàmà ahụ nwere ike ịdị iche site n'otu onye gaa na onye ọzọ. Fọdụ ndị nwere ọrịa akpa ume na-arịa ọrịa ngwa ngwa.

Kedu ihe na-akpata ọrịa fibrommon akpa ume?

A na-ekewa ihe na-akpata ọrịa akpa ume n'ọtụtụ ụzọ:

• ọrịa autoimmune
• na-efe efe
• gburugburu ebe obibi
• ọgwụ
• idiopathic (amaghi)
• mkpụrụ ndụ ihe nketa

Ọrịa autoimmune

Ọrịa autoimmune na-eme ka usoro ahụ gị ji alụ ọgụ. Ọnọdụ autoimmune nke nwere ike ibute ọrịa ụbụrụ na-agụnye:

• ọrịa ogbu na nkwonkwo
• lupus erythematosus, nke a na-akpọkarị lupus
• scleroderma
• polymyositis
• dermatomyositis
• vaskulitis

Ọrịa

Typesdị ọrịa na-esonụ nwere ike ibute fibrosis nke pulmonary:

• nje na-efe efe
• nje na-efe efe, nke na-akpata ịba ọcha n'anya C, adenovirus, virus herpes, na nje ndị ọzọ

Gburugburu ebe obibi

Kpughe ihe ndị dị na gburugburu ebe obibi ma ọ bụ n’ebe ọrụ pụkwara iso kpata ọrịa fibrosis. Dịka ọmụmaatụ, anwụrụ anwụrụ nwere ọtụtụ kemịkal nwere ike imebi akpa ume gị ma duga n'ọnọdụ a.

Ihe ndị ọzọ nwere ike imebi akpa ume gị gụnyere:

• eriri asbestos
• ọka ájá
• ájá silica
• gas ụfọdụ
• radieshon

Ọgwụ

Fọdụ ọgwụ nwere ike ibute ihe ize ndụ gị nke ibute ọrịa fibonia akpa ume. Ọ bụrụ na ị na-a takeụ otu n’ime ọgwụ ndị a mgbe niile, ị ga-achọ ka dọkịta gị lebara gị anya.

• ọgwụ chemotherapy, dị ka cyclophosphamide
• ọgwụ nje, dị ka nitrofurantoin (Macrobid) na sulfasalazine (Azulfidine)
• ọgwụ obi, dị ka amiodarone (Nexterone)
• ọgwụ ọgwụ dị ka adalimumab (Humira) ma ọ bụ etanercept (Enbrel)

Idiopathic

N'ọtụtụ ọnọdụ, kpọmkwem ihe kpatara pulmonary fibrosis na-amaghị ama. Mgbe nke a bụ ikpe, a na-akpọ ọnọdụ idiopathic pulmonary fibrosis (IPF).

Dị ka American Lung Association si kwuo, ihe ka ọtụtụ ná ndị nwere ọrịa akpa ume nwere IPF.

Jenetik

Dị ka Pulmonary Fibrosis Foundation si kwuo, ihe dị ka pasent 3 ruo 20 nke ndị nwere IPF nwere onye ọzọ nọ n'ezinụlọ nwere fibrosis. N’okwu ndị a, a maara ya dị ka ọrịa pulmonary pulmonary fibrosis ma ọ bụ nke ime ezinụlọ na-enwe n’ịrịa oyi baa.

Ndị nchọpụta ejikọtara ụfọdụ mkpụrụ ndụ ihe nketa na ọnọdụ ahụ, na nyocha banyere ọrụ mkpụrụ ndụ ihe nketa na-arụ na-aga n'ihu.

Nye nọ n’ihe ize ndụ nke ọrịa akpa ume?

O yikarịrị ka a ga-achọpụta gị na pulmonary fibrosis ma ọ bụrụ na ị:

• bụ nwoke
• dị n’agbata afọ iri anọ na iri asaa
• nwere akụkọ ihe mere eme nke ị smokingụ sịga
• nwee ezinụlọ akụkọ banyere ọnọdụ ahụ
• nwere nsogbu autoimmune metụtara ọnọdụ ahụ
• certainụọla ọgwụ ụfọdụ metụtara ọrịa ahụ
• enweela ọgwụgwọ ọrịa kansa, ọkachasị ụzarị obi
• rụọ ọrụ na-emetụta ihe ize ndụ dị ukwuu, dị ka igwu ala, ọrụ ugbo, ma ọ bụ iwu ụlọ

Kedu ka esi amata ọrịa akpa ume?

Pulmonary fibrosis bụ otu n’ime ụdị ọrịa ngụgụ 200 dị adị. Ebe ọ bụ na e nwere ọtụtụ ụdị ọrịa akpa ume, dọkịta gị nwere ike ịnwe nhịahụ ịchọpụta na pulmonary fibrosis bụ ihe kpatara mgbaàmà gị.

N'ime nyocha nke Pulmonary Fibrosis Foundation, pasent 55 nke ndị zaghachirinụ kwuru na a na-achọpụtahie ha n'oge ụfọdụ. Dizọ ndị ọzọ e duhiere ụzọ na ya bụ ụkwara ume ọkụ, oyi baa, na akpa ume.

N'iji ntuziaka kachasị dị ugbu a, a na-eme atụmatụ na 2 n'ime ndị ọrịa 3 nwere eriri akpa ume nwere ike ịchọpụta nke ọma na-enweghị biopsy.

Site na ijikọta ozi gbasara ahụike gị na nsonaazụ nke otu ụdị CT scan nke igbe ahụ, dọkịta gị ga-enyocha gị nke ọma.

N'ọnọdụ mgbe nchoputa ahụ edoghị anya, nyocha anụ ahụ, ma ọ bụ biopsy, nwere ike ịdị mkpa.

E nwere ọtụtụ ụzọ maka ịwa ahụ biopsy ịwa ahụ, yabụ dọkịta gị ga-atụ aro usoro kachasị mma maka gị.

Dọkịta gị nwekwara ike iji ọtụtụ ngwaọrụ ndị ọzọ iji chọpụta akpa ume ma ọ bụ wepụ ọnọdụ ndị ọzọ. Ndị a nwere ike ịgụnye:

• usu oximetry, a noninvasive ule nke ọbara gị oxygen ogo
• nyocha ọbara iji chọọ ọrịa autoimmune, ọrịa, na anaemia
• nnwale ikuku gas na-agba ume iji chọpụta ogo ikuku oxygen dị n'ọbara gị nke ọma
• a sputum sample ka ịlele maka ihe ịrịba ama nke ọrịa
• a akpa ume ọrụ ule tụọ gị akpa ume ikike
• echocardiogram ma ọ bụ obi mgbatị ule iji chọpụta ma nsogbu obi ọ na - akpata ihe mgbaàmà gị

Kedu ka esi agwọ ọrịa akpa ume?

Dọkịta gị enweghị ike ịgbanwe ọnya ngụgụ, mana ha nwere ike ịkọwa ọgwụgwọ iji nyere aka melite iku ume gị na ime ka ọganihu nke ọrịa ahụ belata.

Ọgwụgwọ ndị dị n'okpuru bụ ụfọdụ ihe atụ nke nhọrọ dị ugbu a maka ijikwa eriri akpa ume:

• oxygen ndị ọzọ
• prednisone iji gbochie usoro mgbochi gị ma belata mbufụt
• azathioprine (Imuran) ma ọ bụ mycophenolate (CellCept) iji gbochie usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ
• pirfenidone (Esbriet) ma ọ bụ nintedanib (Ofev), ọgwụ antifibrotic na-egbochi usoro ọnya na ngụgụ

Dọkịta gị nwekwara ike ịkwado mgbazigharị akpa ume. Usoro ọgwụgwọ a gụnyere mmemme mmemme, agụmakwụkwọ na nkwado iji nyere gị aka ịmụ etu esi eku ume karịa.

Dọkịta gị nwekwara ike ịgba gị ume ịgbanwe ndụ gị. Mgbanwe ndị a nwere ike ịgụnye ihe ndị a:

• Ikwesighi izere ise anwụrụ ike ma were usoro ịkwụsị ị quitụ sịga. Nke a nwere ike inye aka belata nrịanrịa nke ọrịa ahụ wee belata iku ume gị.
• Rie ezigbo nri.
• Soro atụmatụ mmega ahụ mepụtara site na nduzi dọkịta gị.
• Na-ezu ike nke ọma ma zere nrụgide gabigara ókè.

Enwere ike ịkwado ume ume ume maka ndị na-erubeghị afọ 65 na nnukwu ọrịa.

Gini bu echiche nke ndi nwere pulmonary fibrosis?

Ọnụego nke akpa ume na-eme ka ngụgụ ndị mmadụ dị iche iche. Akara a na-atụgharị abụghị nke a na-agbanwe agbanwe, mana dọkịta gị nwere ike ịkwado ọgwụgwọ iji belata ọnụego ọnọdụ gị na-aga n'ihu.

Ọnọdụ a nwere ike ibute ọtụtụ nsogbu, gụnyere ike iku ume. Nke a na - eme mgbe ngụgụ gị anaghị arụ ọrụ ọfụma ma ha enweghị ike ịnweta ikuku oxygen zuru oke n’ọbara gị.

Pulmonary fibrosis na-emekwa ka ihe ize ndụ nke ọrịa kansa akpa ume.

Ndụmọdụ maka mgbochi

A gaghị enwe ike igbochi ụfọdụ ọrịa nke pulmonary fibrosis. Ọnọdụ ndị ọzọ ejikọtara ya na gburugburu ebe obibi na ihe omume nwere ike ịchịkwa. Soro ntuziaka ndị a iji belata ihe ize ndụ ị na-ebute ọrịa a:

• Zere ị smokingụ sịga.
• Zere ịhandụ sịga sịga.
• Yiri ihe nkpuchi ihu ma ọ bụ igwe iku ume ọzọ ma ọ bụrụ na ị na-arụ ọrụ na gburugburu ebe obibi nwere kemịkal na-emerụ ahụ.

Ọ bụrụ na ọ na-esiri gị ike iku ume, gbaa dọkịta gị oge. Nchoputa mbu na ogha n’iru nwere ike ime ka odi nma diri ndi mmadu nwere otutu oria obara, tinyere oria ha.