Gịnị bụ Ataxia?

Ndinaya

• Gịnị bụ ataxia?
• Dị na ihe kpatara ya
• Ataxia ketara eketa
• Enweta ataxia
• Idiopathic
• Kedu ihe bụ mgbaàmà nke ataxia?
• Kedu ka esi amata ya?
• Kedụ ka esi agwọ ataxia?
• Isi okwu

Ataxia bụ okwu a na-eji na-ezo aka na nsogbu na ịhazi ma ọ bụ ịchịkwa ahụ ike. Ndị nwere ataxia na-enwekarị nsogbu na ihe ndị dịka mmegharị, nhazi, na ikwu okwu.

E nwere ụdị ataxia dị iche iche dị iche iche, nwekwa ụdị nke ọ bụla.

Gụkwuo ka ịmatakwu ụdị ataxia dị iche iche, ihe na-akpata ya, ihe mgbaàmà ndị mmadụ na-enwekarị, na nhọrọ ọgwụgwọ enwere ike.

Gịnị bụ ataxia?

Ataxia na-akọwa mmebi nke njikwa ma ọ bụ nhazi.

Nke a nwere ike imetụta ụdị mmegharị dị iche iche gụnyere, mana ọnweghị oke:

• na-eje ije
• na-eri nri
• na-ekwu okwu
• ederede

A na-akpọ ebe ụbụrụ gị nke na-ahazi mmegharị ahụ cerebellum. Ọ dị na isi ụbụrụ gị dị n'elu ụbụrụ ụbụrụ.

Mmebi na - ma ọ bụ mmebi nke - sel akwara na ma ọ bụ gburugburu cerebellum nwere ike ibute ataxia. Mkpụrụ ndụ ihe nketa ị na-eketa site n'aka ndị mụrụ gị nwekwara ike ịkpata ataxia.

Ataxia nwere ike imetụta ndị ọgbọ ọ bụla. Ọ na-abụkarị ọganihu, nke pụtara na mgbaàmà na-akawanye njọ oge. Ọnụego ọganihu nwere ike ịdị iche site na mmadụ n'otu n'otu yana ụdị ataxia.

Ataxia dị obere. A na-eme atụmatụ na ọ bụ naanị ihe dị ka mmadụ 150,000 nọ na United States nwere ya.

Dị na ihe kpatara ya

Ataxia nwere ike ịbụ:

• ketara eketa
• enwetara
• idiopathic

N'okpuru ebe a, anyị ga-enyocha ụdị ataxia ọ bụla n'ụzọ zuru ezu na ihe kpatara ya.

Ataxia ketara eketa

Ataxias ketara eketa na-eto n'ihi mmụba nke mkpụrụ ndụ ihe nketa ị na - eketa site n'aka nne na nna gị. Mgbanwe ndị a nwere ike ibute mmebi ma ọ bụ mmebi nke anụ ahụ akwara, nke na-eduga na mgbaàmà nke ataxia.

Ataxia ketara eketa na-agbasakarị n'ụzọ abụọ dị iche iche:

1. Nke kacha. Naanị otu ụdị mkpụrụ ndụ mutated ka achọrọ iji nwee ọnọdụ ahụ. Enwere ike iketa site na nne na nna.
2. Iweghachi Achọrọ mbipụta abụọ nke mkpụrụ ndụ na-agbanwe agbanwe (otu nne na nna ọ bụla) iji nwee ọnọdụ ahụ.

Ihe omuma atu nke ataxias ketara oke bu:

• Spinocerebellar ataxia. E nwere ọtụtụ ụdị dị iche iche spinocerebellar ataxia. A na-ekewa ụdị ọ bụla site na mpaghara kpọmkwem nke mkpụrụ ndụ ihe nketa na-agbanwe. Mgbaàmà na afọ nke ihe mgbaàmà ndị ahụ na-etolite nwere ike ịdị iche site n'ụdị ataxia.
• Episodic ataxia. Atdị ataxia a anaghị aga n'ihu kama ọ na-apụta na ngosipụta. Enwere ụdị episodic ataxia dị iche iche asaa. Mgbaàmà na ogologo oge nke ataxia nwere ike ịdị iche site n'ụdị.

Ataxias ketara eketa nwere ike ịgụnye:

• Friedreich’s ataxia. A makwaara dị ka spinocerebellar degeneration, Friedreich’s ataxia bụ ataxia e ketara eketa. Na mgbakwunye na ihe isi ike na ije na ikwu okwu, ike ịda mbà nwere ike ime. Typedị ataxia a nwekwara ike imetụta obi.
• Ataxia telangiectasia. Ndị mmadụ na ataxia telangiectasia na-ebuwanye okirikiri ọbara na anya na ihu ha. Na mgbakwunye na ihe mgbaàmà nke ataxia, ndị nwere ataxia a na-enwekarị ọrịa na ọrịa kansa.

Enweta ataxia

Ataxia enwetara na-apụta n'ihi nhụjuanya akwara site na ihe ndị dị na mpụga, dịka mmerụ ahụ, ma ọ bụghị mkpụrụ ndụ ihe nketa e ketara eketa.

Ihe omuma atu nke ihe puru iduba inweta ataxia bu:

• mmerụ ahụ n'isi
• ọrịa strok
• etuto ahụ na-emetụta ụbụrụ na mpaghara gbara ya gburugburu
• ọrịa, dị ka ọrịa meningitis, HIV, na chickenpox
• ọrịa ụbụrụ
• ọnọdụ autoimmune, dị ka otutu sclerosis na paraneoplastic syndromes
• nke na-adịghị arụ ọrụ thyroid (hypothyroidism)
• enwe vitamin, gụnyere vitamin B-12, vitamin E, ma ọ bụ thiamine
• mmeghachi omume nke ọgwụ ụfọdụ, dị ka barbiturates, ọgwụ na-akụnwụ ọgwụ, na ọgwụ ọgwụ
• nsị site na ọla dị arọ, dị ka opu ma ọ bụ mercury, ma ọ bụ ihe mgbaze, dị ka agba agba
• ị misụbiga mmanya ókè ruo ogologo oge

Idiopathic

Mgbe ụfọdụ enweghị ike ịchọta ihe kpatara ataxia. N'ime ndị a, a na-akpọ ataxia dị ka idiopathic.

Kedu ihe bụ mgbaàmà nke ataxia?

Fọdụ ihe mgbaàmà kachasị nke ataxia nwere ike ịgụnye:

• nsogbu na nhazi na nguzozi, nke nwere ike ịgụnye nsị, ịga ije na-adabaghị adaba, na ịda ada ugboro ugboro
• nsogbu na ezigbo ọrụ ụgbọ ala, dị ka ide ihe, iburu obere ihe, ma ọ bụ ịpị uwe
• okwu slurred ma obu edoghi anya
• ịma jijiji ma ọ bụ akwara
• nsogbu na iri nri ma ọ bụ ilo
• mmegharị anya dị iche iche, dịka mmegharị anya anya karịa nwayọ ma ọ bụ nystagmus, ụdị mmegharị anya anya

Ọ dị mkpa icheta na mgbaàmà ataxia nwere ike ịdị iche site n'ụdị ataxia yana oke ya.

Kedu ka esi amata ya?

Iji mee nchoputa, onye nlekọta ahụike gị ga-ebu ụzọ rịọ maka akụkọ gbasara ahụike gị. Ha ga-ajụ ma ị nwere akụkọ gbasara ezinụlọ gbasara iketa ataxia.

Ha nwekwara ike ịjụ maka ụdị ọgwụ ị na-a andụ na etu i siri a ofụ mmanya. Ha ga-emezi nyocha ahụ na akwara ozi.

Ule ndị a nwere ike inyere onye ahụike ahụike aka ịchọpụta ihe dịka nke gị:

• nchikota
• nhazi
• ngagharị
• ihe ngosi
• ike ike
• ncheta na itinye uche
• ọhụụ
• ịnụ

Onye na-ahụ maka ahụike gị nwekwara ike ịrịọ nyocha ndị ọzọ, gụnyere:

• Nyocha ule. Nyocha CT ma ọ bụ MRI nwere ike ịmepụta ihe oyiyi zuru ezu nke ụbụrụ gị. Nke a nwere ike inyere dọkịta gị aka ịhụ nsogbu ọ bụla ma ọ bụ etuto ahụ.
• Nyocha ọbara. Enwere ike iji ule ọbara nyere aka chọpụta ihe kpatara ataxia gị, ọkachasị ma ọ bụrụ na ọ bụ ọrịa, ụkọ vitamin, ma ọ bụ hypothyroidism.
• Lumbar mgbapu (azụ azụ). Site na mgbapu lumbar, a na-anakọta ihe atụ nke cerebrospinal fluid (CSF) site n'agbata vertebrae abụọ na azụ ala. A na-eziga ihe nlele ahụ na ụlọ nyocha maka ule.
• Nnwale mkpụrụ ndụ ihe nketa. Mkpụrụ ndụ ihe nketa nnwale dị maka ọtụtụ ụdị nke ataxias ketara eketa. Typedị ule a na - eji nnwale ọbara iji hụ ma ọ bụrụ na ị nwere mkpụrụ ndụ ihe nketa metụtara njikọ ataxia.

Kedụ ka esi agwọ ataxia?

Usoro ọgwụgwọ a kapịrị ọnụ ga-adabere n'ụdị ataxia na oke ọ dị. N'ọnọdụ ụfọdụ nke enwetara ataxia, ịgwọ ihe kpatara ya, dị ka ọrịa ma ọ bụ ụkọ vitamin, nwere ike belata mgbaàmà.

Enweghị ọgwụgwọ maka ọtụtụ ụdị ataxia. Agbanyeghị, enwere ọtụtụ mmemme nwere ike inye aka belata ma ọ bụ jikwaa mgbaàmà gị ma melite ogo ndụ gị.

Ndị a gụnyere:

• Ọgwụ. Medicationsfọdụ ọgwụ nwere ike inye aka gwọọ mgbaàmà na-eme na ataxia. Ihe atụ gụnyere:
  • amitriptyline ma ọ bụ gabapentin maka mgbu akwara
  • anụ ahụ na-ezu ike maka mgbochi ma ọ bụ nkwesi olu ike
  • antidepressants maka ịda mba.
• Ngwaọrụ na-enyere aka. Ngwaọrụ nwere ike ịgụnye ihe dịka oche oche oche na ndị na-agagharị agagharị iji nyere aka na agagharị. Ihe nkwukọrịta nwere ike inye aka na ikwu okwu.
• Usoro ọgwụgwọ anụ ahụ. Usoro ọgwụgwọ anụ ahụ nwere ike inyere gị aka ịgagharị na itule. O nwekwara ike inyere gị aka ịnọgide na-enwe ike akwara na mgbanwe.
• Usoro okwu. Withdị usoro ọgwụgwọ a, onye na-ahụ maka okwu ọnụ ga-akụziri gị usoro iji nyere aka mee ka okwu gị dokwuo anya.
• Ọgwụ aka ọrụ. Ọgwụ aka ọrụ na-akụziri gị usoro dị iche iche ị nwere ike iji mee ka ọ dịrị gị mfe ịme ihe ị na-eme kwa ụbọchị.

Isi okwu

Ataxia bụ enweghị njikwa anụ ahụ na njikwa. Ndị mmadụ na ataxia nwere nsogbu na ihe ndị dịka ijegharị, ọrụ ụgbọ ala mara mma, yana idozi nguzozi.

Ataxia nwere ike keta ma ọ bụ nweta ya, ma ọ bụ na ọ nweghị enweghị ike ịmata ihe kpatara ya. Mgbaàmà, ọganihu, na afọ mmalite nwere ike ịdị iche site na ụdị ataxia.

Mgbe ụfọdụ ịgwọ ihe kpatara ya nwere ike ịkwụsị mgbaàmà ataxia. Ọgwụ, ngwaọrụ enyemaka, na ọgwụgwọ anụ ahụ bụ nhọrọ ndị ọzọ nwere ike inye aka jikwaa mgbaàmà ma melite ogo ndụ.

Hụ onye na-ahụ maka ahụike gị ma ọ bụrụ na ị nwere mgbaàmà dịka enweghị nchikota, okwu mkparị, ma ọ bụ nsogbu ilo nke enweghị ike ịkọwa ọnọdụ ọzọ.

Onye na-ahụ maka ahụike gị ga-arụ ọrụ gị iji chọpụta ọnọdụ gị yana mepee usoro ọgwụgwọ.