Kedu ka nrụgide si emetụta Arthritis Rheumatoid?

Ndinaya

• Nchegbu na RA
• Gwa dọkịta gị okwu
• Mgbe ị ga-achọ enyemaka
• Nchịkọta nrụgide na ọgwụgwọ
• Ndụmọdụ maka ijikwa nrụgide
  
• Ijikwa RA
• Kedu ihe bụ ebumnuche?

Nchịkọta

Nchegbu nwere ike igbochi ahụike gị n'ọtụtụ ụzọ. Ọ bụ ihe dị ize ndụ maka ọrịa obi na ọ nwere ike iduga isi ọwụwa na nsogbu ụra gị. Nchegbu pụrụ ịbụ ihe na-emerụ ahụ karịsịa ma ọ bụrụ na ị na-arịa ọrịa ogbu ogbu na nkwonkwo (RA). RA bụ ọrịa autoimmune, ọnọdụ nke usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ na-awakpo anụ ahụ dị mma.

Maka ndị nwere RA, mwakpo anụ ahụ dị mma na-emebi emebi nke nkwonkwo gị, ọkachasị nkwonkwo aka gị na mkpịsị aka gị. Mgbaàmà nke RA anaghị adịkarị. Kama, ha na-ewe iwe oge ụfọdụ. Nchegbu bụ ihe na-akpalite maka mgbu mgbu RA na-egbu mgbu.

Nchegbu na RA

Achọpụtala njikọ dị n'etiti nrụgide na RA n'ọtụtụ ọmụmụ. Nyocha nke ọmụmụ 16, nke e bipụtara na, chọpụtara na:

• Nchegbu na-eme ka mgbaàmà RA ka njọ.
• Ndị nwere nsogbu nrụgide post-traumatic (PTSD) nwere nnukwu ihe ize ndụ nke ịmalite RA na ọrịa ndị ọzọ na-efe efe.
• Ndị mmadụ nweela nsogbu mgbe ha bụ ụmụaka nwere ike ịrịa ọrịa ogbu na nkwonkwo.

Ndị nnyocha ahụ kwuru na ọtụtụ n’ime ọmụmụ ihe ahụ pere mpe, ụfọdụ tụkwasịrị obi n’ozi onwe ha sitere n’aka ndị na-amụ ihe. Okwu ndị a welitere ajụjụ ụfọdụ gbasara ntụkwasị obi nke ọmụmụ. Agbanyeghị, ndị ọrụ nyocha ahụ kwubiri na ọ dị ka njikọ siri ike dị n'etiti nrụgide na ihe egwu nke ịmalite RA.

Nnyocha e mere na nyocha ọzọ na Arthritis Research & Therapy chọpụtara na:

• Ihe nrụgide na-ebute mmalite nke RA ozugbo.
• Ejikọtara nrụgide dị elu na echiche dị mma nke RA.
• Ndị mmadụ n'otu n'otu nwere RA nwere ike ịdị na-enwe mmetụta nke ọma na ụfọdụ nsogbu nrụgide, nke a na-akpọ nrụgide.

Gwa dọkịta gị okwu

Ijikwa nrụgide nwere ike ịrụ ọrụ dị mkpa na ijikwa RA. Oge ọzọ gị na dọkịta gị ga-ekwurita okwu, kọọrọ gị ụfọdụ ihe na - eme ka ike ụwa gwụ gị. Dọkịta gị nwere ike ịnwe ndụmọdụ ụfọdụ banyere otu esi ejikwa nchegbu na nrụgide gị.

Dọkịta gị nwekwara ike ịgwa gị onye na-agwọ ọrịa nke nwere ihe ịga nke ọma na-enyere ndị bi na nsogbu na-adịghị ala ala aka, dị ka RA, iji jikwaa nrụgide.

Gwa dọkịta gị oghe banyere mgbaàmà gị na nrụgide na ndụ gị. Kpọọ okwu ọnụ mgbe ị na-akọwa ihe mgbaàmà gị:

• Gịnị na-eme ha?
• Ogologo oge ha a lastaa ka ha ga-ewe?
• Kedu ihe na-enyere aka belata mgbaàmà gị?
• Ebee ka ị na-enwe ihe mgbu?

Kwesịrị ịgwa dọkịta gị banyere ijikwa ihe ndị ọzọ na-ebute iwe, dị ka ịgabiga ókè, ụra na-ehi ụra, ma ọ bụ ọrịa, dịka flu.

Mgbe ị ga-achọ enyemaka

Ọ bụrụ na ị nwere ike ijikwa RA gị site na iji ọgwụ na nhọrọ ndụ, ị ga-achọ ịhụ dọkịta gị naanị maka nyocha oge niile. Ọ bụrụ na mgbaàmà gị agbanwee ma ọ bụ ọ bụrụ na njakịrị na-adịkarị karịa ma ọ bụ na-akawanye njọ, hụ dọkịta gị n'oge na-adịghị anya. Echerela ọnwa maka nhọpụta gị ọzọ.

Mee ka dọkịta gị mara banyere ahụike gị. Ọ bụrụ na ịmalite ị takingụ ọgwụ ọhụrụ ma chee na ọ na-egbochi ụra gị, dịka ọmụmaatụ, gwa dọkịta gị. Dọkịta gị nwere ike ịkwado mgbanwe na usoro ị na-eme ma ọ bụ usoro nlekọta ahụike gị nke nwere ike inwe mmetụta dị mma na ahụike gị na njikwa nke RA gị.

Nchịkọta nrụgide na ọgwụgwọ

Ndụmọdụ maka ijikwa nrụgide

1. Gbalịa izere ọnọdụ ndị ị maara na-akpata nrụgide.
2. Ihi ụra awa asaa ma ọ bụ asatọ n'abalị.
3. Tinye mgbatị ahụ oge niile.
4. Wepụta oge maka ihe omume na-atọ gị ụtọ ma zuru ike.
5. Ekpuchila mmetụta gị. Na-ekwupụta ihe ọ bụla na-enye gị nsogbu n’obi ma ọ bụ na-eme ka ị na-echegbu onwe gị.
6. Soro onye na-agwọ ọrịa rụọ ọrụ ma ọ bụrụ na ịnweghị ike ijikwa nrụgide n'onwe gị.

Nchegbu bụ mmeghachi omume anụ ahụ na nke uche na mkpali. Onye ọ bụla na-enwe nsogbu mgbe ụfọdụ. Mgbawa nke homonụ mepụtara mgbe ị na-eyi egwu na-ebute nzaghachi "ọgụ-ma ọ bụ-ụgbọ elu". Obere nrụgide bụ akụkụ nke ndụ dị mma, ahụike. Ma nrụgide gabigara ókè ma ọ bụ enweghị ike ịnagide nrụgide pụrụ ịdị na-emerụ ahụ.

Otu ụzọ isi belata nrụgide na ndụ gị bụ izere ọnọdụ ị maara ga-ebute nrụgide. Nke a nwere ike bụrụ ihe dị egwu dị ka ịhapụ ọrụ na-agwụ ike ma ọ bụ ịkwụsị ajọ mmekọrịta. Nchịkwa nrụgide kwa ụbọchị nwekwara ike ịpụta ịme ihe dịka ịgbanyụ akụkọ ahụ ma ọ bụrụ na ọ na-ewute ya, ma ọ bụ were ụzọ ọzọ na-arụ ọrụ ma ọ bụrụ na okporo ụzọ dị na mbụ gị na-akpata nrụgide.

Iji jikwaa nchekasị gị, ịkwesịrị ịmalite site na ịchọpụta ihe ndị na-akpata nchekasị na iche echiche banyere otu esi egbochi ma ọ bụ jikwaa ha. Maka ọtụtụ mmadụ, ime mgbanwe ụfọdụ banyere ụzọ ndụ nwere ike inye aka. Ezi ndenye-enyemaka enyemaka gụnyere:

• Ihi ụra ụra nke ọma ma ọ dịkarịa ala awa asaa ma ọ bụ asatọ kwa abalị. Ọ bụrụ na ị nwere nsogbu ihi ụra ma ọ bụ ihi ụra, gwa dọkịta gị ma ọ bụ hụ ọkachamara ụra.
• Na-emega ahụ kwa ụbọchị, ma ọ bụrụ na ọ ga-ekwe omume. Imega ahụ nwere ike inye aka belata nrụgide ma melite ọnọdụ gị.
• Kọọ mmetụta gị. Ọ bụrụ na ịchọrọ enyemaka na ọrụ na ọrụ ma ọ bụ nwee ihe na-enye gị nsogbu, gwa mmadụ. Iwe nwere ike ibuli elu ma ọ bụrụ na i debe ihe n’ime.
• Gwa iwu ma ọ bụrụ na ọ dị mkpa. Mgbe ụfọdụ ịkwesịrị inye ntakịrị iji belata nrụgide na ọnọdụ.
• Zuo ike. Were klaasị ma ọ bụ soro onye na-ahụ maka ọgwụgwọ kwurịta okwu iji mụta usoro ezumike dị ka onyonyo eduzi, ntụgharị uche, yoga, ma ọ bụ iku ume.

Nwekwara ike ịchọta ahụ efe site na isoro onye na-agwọ ọrịa ma ọ bụ onye ndụmọdụ ahụike ọgụgụ isi na-arụ ọrụ na usoro iji belata nrụgide na ndụ gị kwa ụbọchị. Usoro ọgwụgwọ (CBT) bụ usoro eji eme ihe iji nyere aka na nrụgide, nchekasị, ịda mbà n'obi, na ọnọdụ ndị ọzọ. CBT na-elekwasị anya n'ịgbanwe ụzọ ị si eche banyere ọnọdụ ka mmetụta gị banyere ọnọdụ ahụ na omume gị gbanwee. Ọ na-abụkarị oge dị mkpirikpi maka nsogbu ndị a kapịrị ọnụ.

Ijikwa RA

RA bụ ọrịa na-adịghị ala ala. Nke ahụ pụtara ijikwa mgbaàmà gị bụ ihe ị ga-achọ ime ogologo oge. Ihe mgbaàmà gị nwere ike ịbawanye nwa oge, naanị ịmaliteghachi n'ọdịnihu.

Otu ụzọ iji nyere aka melite ahụike nke nkwonkwo gị, yana ahụike gị na anụ ahụ gị, bụ itinye ihe ndị na-eme ka ikuku na-arụ ọrụ na-arụ ọrụ n'ime usoro ihe omume gị. Mkpụrụ ahụ siri ike na-ewe ụfọdụ nrụgide na nkwonkwo gị. A na-ejikọ Tai Tai, ụdị ọgụ nka nke na - emesi nwayọ ike, akpachapụ anya na iku ume lekwasịrị anya.

Ndụmọdụ ndị ọzọ iji jikwaa RA gụnyere:

• Nlekọta ọkụ na oyi: Okpomọkụ nwere ike inye aka belata ụfọdụ ihe mgbu ma mee ka ahụ gị zuru ike. Oyi na-enyere aka ime ka mgbu ju mgbu. Jụọ dọkịta gị banyere usoro a.
• Igwu mmiri ma ọ bụ ikuku aerobics: Beingnọ na mmiri na-ewe ụfọdụ nrụgide na nkwonkwo gị ma nwee ike inyere gị aka izu ike.
• Ọgwụ: Soro ndụmọdụ dọkịta gị nyere banyere ọgwụ mgbu na ọgwụ na-agbanwe ọgwụ antirheumatic (DMARDs), nke na-enyere aka belata ọganihu nke RA ma belata mmebi nke nkwonkwo gị. Ndị DMAR gụnyere methotrexate (Trexall), leflunomide (Arava), na hydrochloroquine (Plaquenil).
• Relax: Ọ bụrụ na i nweteghị ụra nke ọma ma ọ bụ na ị na-enwe ọrụ gabigara ókè, zuru ike ma zuru ike. Nke a nwere ike inye aka belata nrụgide ma gbochie iwe ọkụ.

Kedu ihe bụ ebumnuche?

Ọ bụrụ n ’ị chọpụtara ọrịa RA ọhụrụ, ọhere ị na-adịte aka ga-aka mma ma ọ bụrụ na ịmalite mbido ọgwụgwọ ozugbo. May nwere ike iwelata mmebi nkwonkwo ma ọ bụrụ na ị na-achọ ihe gbasara ọgwụgwọ gị.

Ga-eme nke ọma karị ma ọ bụrụ na gị na onye na-agba ume na-arụkọ ọrụ. Nke a bụ dọkịta ọkachamara na RA na ọnọdụ ndị ọzọ na-emetụta nkwonkwo, akwara, na akwara.

Ọ bụrụ na ị bi na RA ogologo oge ma chee na nrụgide na-eme ka mgbaàmà gị ka njọ, inweta enyemaka nwere ike inye ụfọdụ enyemaka. Echekwala na ọ bụ oge na-adịghị anya iji nweta njikwa na ọnọdụ gị.