Kedụ ka ekete eketa Ọbara Sickle Cell?

Ndinaya

• Kedu ihe bụ ọdịiche dị n'etiti mkpụrụ ndụ ihe na-achịkwa ma na-alaghachi?
• Njikọ sickle cell anaemia nwere njikọ onwe ya ma ọ bụ nke metụtara mmekọ nwoke na nwanyị?
• Kedu ka m ga - esi mara ma m ga - enyefe nwa m mkpụrụ ndụ ihe nketa?
• Olee otu m ga-esi mara ma m bụrụ ụgbọelu?
• Isi okwu

Gini bu sickle cell anaemia?

Ọrịa Sickle cell anaemia bụ ọnọdụ mkpụrụ ndụ ihe nketa nke dị site na ọmụmụ. Ọtụtụ mkpụrụ ndụ ihe nketa na-akpata mkpụrụ ndụ ihe nketa gbanwere agbanwe site na nne gị, nna gị, ma ọ bụ nne na nna gị.

Ndị nwere sickle cell anaemia nwere mkpụrụ ndụ ọbara uhie dị ka mpepepepe ma ọ bụ sickle. Shapedị a na-adịghị ahụkebe bụ n'ihi mmụba na mkpụrụ ndụ hemoglobin. Hemoglobin bụ molekul na mkpụrụ ndụ ọbara uhie nke na-enye ha ohere iweta oxygen na anụ ahụ n’ime ahụ gị niile.

Mkpụrụ ndụ ọbara ọbara ọbara ọbara nke na-acha ọbara ọbara nwere ike ibute nsogbu dị iche iche. N'ihi ọdịdị ha na-adịghị agbanwe agbanwe, ha nwere ike ịrapara n'ime arịa ọbara, na-eduga na mgbaàmà na-egbu mgbu. Na mgbakwunye, mkpụrụ ndụ sickle cell na-anwụ ngwa ngwa karịa ka ọ na-adịkarị ka ọbara uhie uhie, nke nwere ike ibute anaemia.

Fọdụ, ma ọ bụghị ihe niile, ọnọdụ mkpụrụ ndụ ihe nketa nwere ike iketa n’aka nne ma ọ bụ nna ma ọ bụ nne na nna. Ọrịa Sickle cell bụ otu n'ime ọnọdụ ndị a. Ihe nketa ya bụ autosomal recessive. Kedu ihe okwu ndị a pụtara? Kedụ etu esi anafere sickle cell anaemia site n'aka nne na nna gaa na nwa ọzọ? Gụọ na-amụkwu.

Kedu ihe bụ ọdịiche dị n'etiti mkpụrụ ndụ ihe na-achịkwa ma na-alaghachi?

Ndị na-amụ banyere mkpụrụ ndụ ihe nketa na-eji okwu ndị bụ́ isi ma na-alọghachi azụ akọwara mmadụ banyere otu àgwà e bufere n’ọgbọ ọzọ.

I nwere mkpụrụ ndụ abụọ nke mkpụrụ ndụ ihe nketa gị nke ọ bụla - otu sitere na nne gị na onye ọzọ site na nna gị. A na-akpọ mkpụrụ ndụ ọ bụla nke mkpụrụ ndụ ihe nketa allele. Nwere ike ịnata ezigbo nkwado site n’aka nne na nna ọ bụla, nweghachi ikike sitere n’aka nne na nna ọ bụla, ma ọ bụ otu n’ime ndị nne na nna.

Akara alleles na-achịkwakarị alleles, ya mere aha ha. Dịka ọmụmaatụ, ọ bụrụ na ị ketara ụlọ nna gị na-enweta ihe na-esi na nna gị na nke kachasị na nne gị, ị ga-egosipụtakarị àgwà metụtara na allele.

Achọpụtara ọrịa sickle cell anaemia na recess heleglobin. Nke a pụtara na ị ga-enwerịrị akwụkwọ abụọ nke akwụkwọ ikike - otu nne gị na otu nna gị - inwe ọnọdụ ahụ.

Ndi mmadu nwere otu akara na nweghachi recessive nke allele agaghi enwe sickle cell anemia.

Njikọ sickle cell anaemia nwere njikọ onwe ya ma ọ bụ nke metụtara mmekọ nwoke na nwanyị?

Autosomal na mmekọahụ-jikọtara na-ezo aka chromosome na allele bụ ugbu a.

Sel ọ bụla n’ahụ gị na - ebu ụzọ 23 n’ime otu chromosomes. N’otu n’ime ụzọ abụọ ọ bụla, otu chromosome sitere n’aka nne gị nke ọzọ sitere na nna gị.

Abụọ mbụ abụọ nke chromosomes na-ezo dị ka autosomes na otu ihe ahụ n’etiti ụmụ nwoke na ụmụ nwanyị.

Ikpeazụ ụzọ chromosomes na-akpọ mmekọahụ chromosomes. Ndị a chromosomes dị iche n'etiti nwoke na nwanyị. Ọ bụrụ na ị bụ nwanyị, ịnata X chromosome sitere na nne gị yana X chromosome site na nna gị. Ọ bụrụ na ị bụ nwoke, ị nwetara X chromosome sitere na nne gị yana Y chromosome site na nna gị.

Fọdụ ọnọdụ mkpụrụ ndụ ihe nketa nwere njikọ nwoke na nwanyị, nke pụtara na allele dị na X ma ọ bụ Y mmekọahụ chromosome. Ndị ọzọ bụ autosomal, nke pụtara na allele dị na otu n’ime ụgbọ ala ahụ.

Allele sickle cell anemia bụ autosomal, nke pụtara na a ga-ahụ ya na otu kromosome abụọ iri abụọ na abụọ, mana ọ bụghị na kromosome X ma ọ bụ Y.

Kedu ka m ga - esi mara ma m ga - enyefe nwa m mkpụrụ ndụ ihe nketa?

Iji nwee sickle cell anaemia, ị ga-enwerịrị akwụkwọ nke sickle cell anale abụọ. Ma gịnị banyere ndị nwere nanị otu otu? A maara ndị a dị ka ndị na-ebu ụgbọ. A sịrị na ha nwere àgwà sickle cell, mana ọbụghị sickle cell anaemia.

Ndị na-ebu ya nwere otu ụgbọ mmiri na-achịkwa otu oge. Cheta, akara nchịkwa dịkarịsịrị na-ekpuchi onye na-alaghachi azụ, yabụ ndị na-ebu ya n'ozuzu enweghị ihe mgbaàmà ọ bụla nke ọnọdụ ahụ. Ma ha ka nwere ike inyefe ụmụ ha ikike ezumike ahụ.

Ndị a bụ ihe atụ ole na ole iji gosipụta otu nke a nwere ike isi mee:

• Ihe atụ 1. O nweghi nne ma ọ bụ nna nwere akara azụ sickle cell. Onweghi nwa ha n’ime ga-enwe sickle cell anaemia ma obu buru uzo nke allele.
• Ihe atụ 2. Otu nne na nna bu ya bu oru ebe ndi ozo adighi. O nweghi nwa n’ime ha nke nwere sickle cell anaemia. Ma enwere ohere nke 50 nke ụmụaka ga-abụ ndị na-ebu.
• Ihe atụ 3. Ndị nne na nna na-ebu. Enwere ohere pesenti 25 na ụmụ ha ga - enweta alleles abụọ recess, na - ebute sickle cell anaemia. Enwekwara ohere puru 50 na ha ga-abụ ụgbọelu. N'ikpeazụ, enwerekwa ohere 25 nke ụmụ ha agaghị eburu allele ma ọlị.
• Ihe atụ 4. Otu nne na nna anaghị ebu ya, mana nke ọzọ nwere sickle cell anemia. Onweghi nwa n’ime ha ga-enwe sickle cell anemia, mana ha niile gha ebu ya.
• Ihe atụ 5. Otu nne na nna bu ya bu nne ya na nke ozo bu sickle cell anemia. Enwere ohere puru 50 na ụmụaka ga-enwe sickle cell anaemia yana pacenti 50 ha nwere ike iburu ya.
• Ihe atụ 6. Ndi nne na nna nwere sickle cell anemia. Mụ ha niile ga-arịa sickle cell anaemia.

Olee otu m ga-esi mara ma m bụrụ ụgbọelu?

Ọ bụrụ na ị nwere akụkọ ezinụlọ na-arịa ọrịa sickle cell anaemia, mana ịnweghị ya n'onwe gị, ị nwere ike ịbụ onye na-ebu gị. Ọ bụrụ na ịmara na ndị ọzọ n’ezinaụlọ gị nwere ya, maọbụ na ị maghị maka akụkọ ezinaụlọ gị, nnwale dị mfe nwere ike inyere gị aka ikpebi ma ị ga-ebu sickle cell allele.

Dọkịta ga-ewe obere nnara ọbara, nke na-abụkarị mkpịsị aka mkpịsị aka wee ziga ya na ụlọ nyocha maka nyocha. Ozugbo nsonaazụ ahụ dị njikere, onye ndụmọdụ banyere mkpụrụ ndụ ihe nketa ga-esoro gị gafee iji nyere gị aka ịghọta ihe egwu ị na-enyefere ụmụ gị.

Ọ bụrụ n ’iburu allele ahụ, ọ dị mma ka onye gị na ya mee ule ahụ. N'iji nsonaazụ nke ule gị niile, onye ndụmọdụ banyere mkpụrụ ndụ ihe nketa nwere ike inyere gị abụọ aka ịghọta etu sickle cell anaemia nwere ike ọ gaghị emetụta ụmụaka ọ bụla ga-abịa n'ọdịnihu.

Isi okwu

Sickle cell anaemia bụ ọnọdụ mkpụrụ ndụ ihe nketa nke nwere usoro nketa autosomal recessive. Nke a pụtara na ọnọdụ ahụ anaghị enwe njikọ na mmekọahụ chromosomes. Mmadu aghagh i inata okpukpu abuo nke recess rele iji nwee onodu a. A na-akpọ ndị mmadụ nwere otu na -achọkwa otu ala yana ndị na-ebu ụgbọelu.

Enwere ọtụtụ ọnọdụ nketa dị iche iche maka sickle cell anaemia, dabere na mkpụrụ ndụ ihe nketa nke nne na nna ahụ. Ọ bụrụ na ị na-echegbu onwe gị na gị ma ọ bụ onye òtù ọlụlụ gị nwere ike inyefe ụmụ gị allele ma ọ bụ ọnọdụ ahụ, nnwale mkpụrụ ndụ ihe nketa dị mfe nwere ike inyere gị aka ịnyagharịa ọnọdụ niile nwere ike.