Kedu ka esi achọpụta ọtụtụ ọrịa sclerosis?

Ndinaya

• Gịnị bụ ihe mgbaàmà nke MS?
• Kedu usoro maka nyocha MS?
• Nnwale ọbara
• Ezigbo ule
• Ihe ntanetị na-eme magnet (MRI)
• Lumbar mgbapu (ọgidigi azụ)
• Nchọpụta nyocha
• Usoro nyocha ọ dị iche maka ụdị MS ọ bụla?
• Ntughari-enyefe MS
• Isi MS na-aga n'ihu
• Secondary nke na-aga n'ihu MS
• Ọrịa na-arịa ọrịa na-adịghị ahụkebe (CIS)
• Wepụ ya

Gịnị bụ multiple sclerosis?

Multiple sclerosis (MS) bụ ọnọdụ ebe usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ na-awakpo anụ ahụ dị mma na sistem ahụ ụjọ (CNS). Mpaghara emetụta gụnyere:

• ụbụrụ
• ọkpụkpụ azụ
• akwara optic

Ọtụtụ ụdị nke ọrịa sclerosis dị adị, mana ndị dọkịta enweghị ule ugbu a iji chọpụta ma ọ bụrụ na mmadụ nwere ọrịa ahụ.

Ebe ọ bụ na ọ nweghị otu nyocha nyocha maka MS, dọkịta gị nwere ike ịme ọtụtụ nyocha iji wepụ ọnọdụ ndị ọzọ enwere ike. Ọ bụrụ na ule ndị a adịghị mma, ha nwere ike ịtụnye ule ndị ọzọ iji chọpụta ma ọ bụrụ na ihe mgbaàmà gị bụ n'ihi MS.

Agbanyeghị, ọhụụ na ntanetị na ịga n'ihu nyocha na MS n'ozuzu ha pụtara mmelite na nyocha na ịgwọ MS.

Gịnị bụ ihe mgbaàmà nke MS?

CNS na-arụ ọrụ dị ka ebe nkwukọrịta dị na ahụ gị. Ọ na - ezigara gị uru iji mee ka ọ megharịa, ahụ gị na - enyefekwa akara azụ ka CNS tụgharịa. Ihe ngosi ndị a nwere ike ịgụnye ozi gbasara ihe ị na-ahụ ma ọ bụ mmetụta, dị ka imetụ ihu ọkụ.

Na mpụga akwara ozi ndị na-ebu mgbaàmà bụ casing nchekwa a na-akpọ myelin (MY-uh-lin). Myelin na-eme ka ọ dị mfe maka eriri akwara izipu ozi. O yiri ka otu eriri fiber-optic nwere ike isi duzie ozi ngwa ngwa karịa eriri ọdịnala.

Mgbe ị nwere MS, ahụ gị na-awakpo myelin na mkpụrụ ndụ na-eme myelin. Mgbe ụfọdụ, ahụ gị na-awakpo sel akwara.

Ọrịa MS na-adịgasị iche site n'otu onye gaa n'ọzọ. Mgbe ụfọdụ, mgbaàmà ga-abịa na-aga.

Dọkịta jikọtara ụfọdụ mgbaàmà dị ka ihe na-adịkarị na ndị bi na MS. Ndị a gụnyere:

• eriri afo na eriri afọ adịghị arụ ọrụ
• ịda mba
• echiche siri ike, dị ka ncheta emetụta na nsogbu ilekwasị anya
• ihe isi ike n'ije ije, dị ka ịkwụsị inwe nguzozi
• Ibu ubo
• ike ọgwụgwụ
• enwe mmetụta ma ọ bụ ịma jijiji nke ihu ma ọ bụ ahụ
• mgbu
• nkwonkwo akwara
• nsogbu nhụjuanya, gụnyere nhụhụhụhụhụ mgbu na mgbu na mmegharị anya
• adịghị ike, karịsịa adịghị ike akwara

Mgbaàmà MS na-erughị ala gụnyere:

• nsogbu iku ume
• isi ọwụwa
• ntị anụ
• ọkọ
• nsogbu ilo
• ọdịdọ
• ikwu nsogbu, dị ka okwu nzuzu
• ịma jijiji

Ọ bụrụ na ị nwere otu n'ime mgbaàmà ndị a, gwa dọkịta gị.

Kedu usoro maka nyocha MS?

MS abụghị naanị ọnọdụ na-esite na myelin mebiri emebi. Enwere ọnọdụ ahụike ndị ọzọ dọkịta gị nwere ike ịtụle mgbe ị na-enyocha MS nke nwere ike ịgụnye:

• autoimmune ọrịa, dị ka collagen vaskụla ọrịa
• ikpughe na ọgwụ ndị na-egbu egbu
• Ọrịa Guillain-Barré
• nsogbu ọrịa
• malitere ịrịa ọrịa
• vitamin B-12 ụkọ

Dọkịta gị ga-ebido site na ịrịọ maka ahụike gị yana nyochaa ihe mgbaàmà gị. Ha ga-emekwa nyocha nke nwere ike inyere ha aka nyochaa ọrụ nyocha gị. Nnyocha nyocha gị ga-agụnye:

• na-anwale nguzo gị
• na-ekiri ka ị na-eje ije
• na-enyocha ntughari gị
• na-anwale ọhụụ gị

Nnwale ọbara

Dọkịta gị nwekwara ike ịnye nyocha ọbara. Nke a bụ ịchịkwa ọnọdụ ahụike ndị ọzọ na ụkọ vitamin ndị nwere ike ibute ihe mgbaàmà gị.

Ezigbo ule

Enwere ike ịnwale ule (EP) bụ ndị na-atụle ọrụ eletrik nke ụbụrụ. Ọ bụrụ na ule ahụ gosipụtara ihe ịrịba ama nke ụbụrụ ụbụrụ na-adịghị nwayọ, nke a nwere ike igosi MS.

Ule EP gụnyere ịtụkwasị wires n'isi ala n'akụkụ akụkụ ụfọdụ nke ụbụrụ gị. Mgbe ahụ, a ga-ekpughere gị n'ìhè, ụda, ma ọ bụ mmetụta ndị ọzọ mgbe onye nyocha na-atụle ụbụrụ gị. Ule a enweghi mgbu.

Ọ bụ ezie na e nwere ọtụtụ nha dị iche iche nke EP, ụdị a nabatara bụ EP na-ahụ anya. Nke a gụnyere ịrịọ gị ka ị lelee ihuenyo gosipụtara usoro nlele ọzọ, ebe dọkịta ahụ na-atụle nzaghachi ụbụrụ gị.

Ihe ntanetị na-eme magnet (MRI)

Igwe na-ada ụda na-edozi ahụ (MRI) nwere ike igosi ọnya na-adịghị mma na ụbụrụ ma ọ bụ ụbụrụ nke bụ njirimara nke nchoputa MS. Na nyocha MRI, ọnya ndị a ga-apụta dị ọcha ma ọ bụ oke ọchịchịrị.

Maka ịnwere ike ịnwe ọnya na ụbụrụ maka ebumnuche ndị ọzọ, dị ka mgbe ị nwesịrị ọrịa strok, dọkịta gị ga-ewepụ ihe ndị a tupu ịme nyocha MS.

MRI anaghị agụnye ikpughe radieshon ma ọ naghị egbu mgbu. I scanomi ahụ na-eji oghere magnet tụọ ọnụ ọgụgụ mmiri dị na anụ ahụ. Ọtụtụ mgbe, myelin na-achụghachi mmiri. Ọ bụrụ na onye nwere MS mebiri myelin, mmiri ọzọ ga-egosi na nyocha ahụ.

Lumbar mgbapu (ọgidigi azụ)

A naghị eji usoro a mgbe niile iji chọpụta MS. Mana ọ bụ otu n'ime usoro nyocha ọrịa nwere ike. Ngwunye oghere lumbar gụnyere ịmịnye agịga n'ime ọwa mmiri iji wepu mmiri mmiri.

Onye na-ahụ maka ụlọ nyocha na-enyocha mmiri ọgwụ maka ọnụnọ nke nje ụfọdụ ndị mmadụ nwere na MS nwere. Enwere ike ịnwale mmiri ahụ maka ọrịa, nke nwere ike inyere dọkịta gị aka ịchịkwa MS.

Nchọpụta nyocha

Ndị dọkịta nwere ike ịmegharị nyocha nyocha nke MS ọtụtụ oge tupu ha enwee ike ịchọpụta nchoputa ahụ. Nke a bụ n'ihi na mgbaàmà MS nwere ike ịgbanwe. Ha nwere ike ịchọpụta onye nwere MS ma ọ bụrụ na ịnwale isi ihe ndị a:

• Ihe ịrịba ama na mgbaàmà na-egosi na e nwere mmebi nke myelin na CNS.
• Dọkịta ahụ achọpụtala na ọ dịkarịa ala ọnya abụọ ma ọ bụ karịa na akụkụ abụọ ma ọ bụ karịa nke CNS site na MRI.
• Enwere ihe akaebe dabere na nyocha anụ ahụ na emetụtala CNS.
• Mmadu enweela uzo abuo ma obu karia nke oru ogwu na emetuta ma o dikariri otu ubochi, ma ha mere otu onwa. Ma ọ bụ, ihe mgbaàmà nke mmadụ enwewo ọganihu n'ime otu afọ.
• Dọkịta ahụ enweghị ike ịchọta nkọwa ọ bụla ọzọ maka mgbaàmà nke onye ahụ.

Ihe nyocha nyocha agbanweela kemgbe ọtụtụ afọ, ọ ga-abụrịrị na ọ ga-anọgide na-agbanwe dịka teknụzụ na nyocha ọhụụ.

Edere njirisi ndị a nabatara na nso nso a na 2017 dị ka ihe nyochagharị International Panel na Diagnosis of Multiple Sclerosis wepụtara njirisi ndị a.

Otu n'ime ihe ohuru ohuru na ichoputa oria bu ihe eji eme ka uzo di nma (OCT). Ngwaọrụ a na - enye dọkịta ohere inweta onyonyo nke akwara anya mmadụ. Nnwale ahụ enweghi mgbu ma dị ka ịse foto nke anya gị.

Ndị dọkịta maara na ndị nwere MS na-enwekarị irighiri akwara na-adị iche na ndị na-enweghị ọrịa ahụ. OCT na-enyekwa dọkịta ohere ịlele ahụike anya mmadụ site na ilele akwara ngwa anya.

Usoro nyocha ọ dị iche maka ụdị MS ọ bụla?

Ndị dọkịta achọpụtala ọtụtụ ụdị MS. Na 2013, edegharịrị nkọwa nke ụdị ndị a dabere na nyocha ọhụụ na teknụzụ onyonyo emelitere.

Ọ bụ ezie na nchoputa nke MS nwere njirisi izizi, ịchọpụta ụdị MS mmadụ nwere bụ ihe metụtara ịchọta akara mgbaàmà MS nke mmadụ na oge. Iji chọpụta ụdị MS mmadụ nwere, ndị dọkịta na-achọ

• Ọrụ MS
• Mgbaghara
• Ọganihu nke ọnọdụ ahụ

Typesdị MS gụnyere:

Ntughari-enyefe MS

A na-eme atụmatụ na pasent 85 nke ndị nwere MS na-ebute ụzọ na MS na-alọghachi azụ, nke ejiri nlọghachi azụ mara. Nke a pụtara na ihe mgbaàmà ọhụụ MS na-apụta ma nsonye nke mgbaàmà na-esochi ya.

Ihe dị ka ọkara nke mgbaàmà na-eme n'oge nlọghachi azụ na-ahapụ ụfọdụ nsogbu na-adịgide adịgide, mana ndị a nwere ike ịbụ obere. N'oge ezumike, ọnọdụ mmadụ anaghị aka njọ.

Isi MS na-aga n'ihu

Ndị otu National MS na-eme atụmatụ na pasent 15 nke ndị nwere MS nwere isi ọganihu MS. Ndị nwere ụdị ọrịa a na-arịwanye elu nke mgbaàmà, na-enwekarị nlọghachi azụ na nlọghachi obere na nyocha ha.

Secondary nke na-aga n'ihu MS

Ndị nwere ụdị MS a nwere mbido mbibi nke ndapụ na mgbagha, yana mgbaàmà na-akawanye njọ karịa oge.

Ọrịa na-arịa ọrịa na-adịghị ahụkebe (CIS)

Dọkịta nwere ike ịchọpụta onye nwere ọrịa na-arịa ọrịa na-adịghị ahụkebe (CIS) ma ọ bụrụ na ha nwere ihe nrịanrịa nke mgbaàmà neurologic metụtara MS nke na-adịgide ma ọ dịkarịa ala awa 24. Mgbaàmà ndị a gụnyere mbufụt na mmebi nke myelin.

Inwe naanị otu ihe omume nke ịnweta mgbaàmà metụtara MS apụtaghị na mmadụ ga-aga n'ihu ịzụlite MS.

Otú ọ dị, ọ bụrụ na nsonaazụ MRI nke onye nwere CIS na-egosi na ha nwere ike nọrọ n'ihe ize ndụ dị ukwuu maka ịmepụta MS, ụkpụrụ nduzi ọhụrụ ahụ kwadoro ịmalite usoro ọgwụgwọ na-agbanwe ọrịa.

Wepụ ya

Dabere na National MS Society, ntuziaka ndị a nwere ikike iji belata mbido MS na ndị mmadụ na-achọpụta ihe mgbaàmà ya n'oge mbido.