Nyere nwa gị aka ka ọ ghara ịna-echegbu onwe ya

Ndị nọ n'afọ iri na ụma na-enwe ọtụtụ nsogbu. Maka ụfọdụ, ọ na-anwa ịhazi ọrụ nwa oge na ugwu nke ọrụ ụlọ. Ndị ọzọ nwere ike ịga nyere aka n'ụlọ ma ọ bụ mgbe a na-emegbu ha ma ọ bụ mee ka ha mee ihe na-adịghị mma.Ihe ọ sọrọ ya bụrụ ya kpatara ya, ịmalite n'ụzọ ịghọ okenye nwere nsogbu ndị pụrụ iche nke ya.

Nwere ike inyere nwa gị dị afọ iri na ụma aka site n'ịmụta ihe ịrịba ama nke nrụgide na ịkụziri nwa gị ụzọ dị mma iji merie ya.

Isi mmalite nke nrụgide na-eto eto gụnyere:

• Na-echegbu onwe gị banyere ọrụ ụlọ akwụkwọ ma ọ bụ akara ule
• Ibu ibu ọrụ, dị ka ụlọ akwụkwọ na ọrụ ma ọ bụ egwuregwu
• Inwe nsogbu site na ndị enyi, iji ike emegbu mmadụ, ma ọ bụ nrụgide ndị otu
• Activeghọ onye na-enwe mmekọahụ ma ọ bụ nwee nrụgide ime nke a
• Nginggbanwe ụlọ akwụkwọ, ịkwaga, ma ọ bụ ịnagide nsogbu ụlọ ma ọ bụ enweghị ebe obibi
• Inwe echiche ojoo banyere onwe ha
• Na-agabiga mgbanwe ahụ, ma ụmụ nwoke ma ụmụ nwanyị
• Hụ nne na nna ha na-agabiga ịgba alụkwaghịm ma ọ bụ nkewa
• Inwe nsogbu ego n'ime ezinụlọ
• Ibi n'ime ụlọ ma ọ bụ agbata obi na-adịghị ize ndụ
• Chọpụta ihe ị ga-eme mgbe ụlọ akwụkwọ sekọndrị
• Banye mahadum

Mụta ịchọpụta ihe na-egosi na nwa gị na-echegbu onwe gị. Mara ma nwa gị:

• Mee iwe ma ọ bụ iwe
• Na-ebe ákwá ma ọ bụ na-eyi ka ọ na-agwụ ike
• Wepụ ihe omume na ndị mmadụ
• Nwere nsogbu ihi ụra ma ọ bụ hie ụra nke ukwuu
• O yiri ka ọ na-echegbu onwe ya
• Na-eri oke ma ọ bụ ezughi
• Mkpesa nke isi ọwụwa ma ọ bụ afọ mgbu
• O yiri ka ike gwụrụ ma ọ bụ na o nweghị ume
• Na-eji ọgwụ ọjọọ ma ọ bụ mmanya

Mụọ ihe ịrịba ama nke nsogbu ahụike ọgụgụ isi dị njọ karị ka ị wee nwee ike nyere nwa gị aka:

• Ihe ịrịba ama nke ịda mbà n’obi nke ndị nọ n’afọ iri na ụma
• Ihe ịrịba ama nke nsogbu nchegbu

Ọ bụrụ n ’ị chere na nwa gị nọ n’okpuru nnukwu nsogbu, ị ga - enyere nwa gị aka ka ọ mụta ịchịkwa ya. Lee ụfọdụ ndụmọdụ:

• Wepụta oge ọnụ. Gbalịa ka naanị gị na ụmụ gị nọrịa kwa izu. Ọbụna ma ọ bụrụ na nwa gị ekwetaghị, ha ga-achọpụta na ị nyere. Tinye aka site na ijikwa ma ọ bụ ịnye ha egwuregwu otu egwuregwu, ma ọ bụ site na isonye na mmemme ụlọ akwụkwọ. Ma ọ bụ, nanị gaa egwuregwu, egwu, ma ọ bụ egwuregwu ọ na-etinye na ya.
• Mụta ige ntị. Gee nwa gị ntị mgbe ọ na-echegbu onwe ya, na-agwakwa ya ihe ga-eme ka obi dị ya mma. Jụọ ajụjụ, mana atụgharịla ma ọ bụ wụbata na ndụmọdụ belụsọ ma a jụrụ gị. Ofdị nkwurịta okwu a nwere ike ime ka nwa gị dị njikere ịgwa gị ihe na-echegbu ha.
• Bụrụ onye nlereanya. Ma ịmara ya ma ọ bụ na ị maghị, nwa gị na-ele gị anya dị ka ihe nlere anya maka omume ahụike. Mee ike gị niile ka ijide nrụgide gị ma jikwaa ya n'ụzọ ndị siri ike.
• Mee ka nwa gị na-agagharị. Inwe mmega ahụ bụ otu ụzọ kachasị mma iji merie nrụgide, ma ndị okenye ma ndị na-eto eto. Gbaa umuaka gi ume ka ha choo ihe omumu ha nwere, ma o bu egwuru egwu ndi otu ma obu ihe ndi ozo dika yoga, ịrị elu mgbidi, igwu mmiri, igba egwu, ma obu njem ugwu. Pụrụ ọbụna ịtụ aro ka unu na-emekọ ihe ọhụrụ ọnụ.
• Lekwasị anya na ụra. Afọ iri na ụma chọrọ ọtụtụ anya. Gettingghara ịrahụ ụra nke ọma na-eme ka o sie ike ijikwa nrụgide. Gbalịa hụ na nwa gị na-ehi ụra opekata mpe 8. Nke a nwere ike ịbụ ihe ịma aka n'etiti oge agụmakwụkwọ na ọrụ ụlọ. Otu ụzọ iji nyere aka bụ site na ịmachi oge ihuenyo, ma TV ma kọmputa, na mgbede tupu ị lakpuo ụra.
• Kụzie nkà njikwa ọrụ. Kụziere nwa gị ụzọ dị iche iche ọ ga-esi na-ahazi ọrụ ya, dị ka idepụta ihe ndị ka mkpa ma ọ bụ ime ka obere ọrụ buru ibu ka obere obere.
• Anwala idozi nsogbu nwa gị. Dị ka nne ma ọ bụ nna, o siri ike ịhụ nwa gị ka ọ na-enwe nrụgide. Ma gbalịa igbochi idozi nsogbu nke nwa gị. Kama nke ahụ, gbalịanụ ka unu chebara ihe ụmụ unu kpebiri echiche ma hapụ nwa unu ka o chepụta echiche ya. Iji usoro a enyere ndị na-eto eto aka ịmụta ịnagide ọnọdụ nrụgide n'onwe ha.
• Na-echekwa nri dị mma. Dị ka ọtụtụ ndị toro eto, ndị na-eto eto na-ejikarị nri dị mma mgbe ha nọ na nrụgide. Iji nyere ha aka iguzogide agụụ, juo friji gị na oche gị na veggies, mkpụrụ osisi, ọka niile, na protein na-edozi ahụ. Mafere sodas na calorie dị elu, nri nri shuga.
• Mepụta emume ezinụlọ. Omume ezinụlọ nwere ike bụrụ ihe nkasi obi nye nwa gị n’oge nsogbu. Inwe nri abalị ezinụlọ ma ọ bụ ihe nkiri n'abalị nwere ike inye aka belata nrụgide nke ụbọchị ahụ ma nye gị ohere ijikọ.
• Achọla izu okè. Ọ dịghị onye n'ime anyị na-eme ihe niile n'ụzọ zuru oke. Tụ anya ka nwa gị zuo okè bụ ihe ezi uche na-adịghị na ya ma na-eme ka nrụgide na-arịwanye elu.

Kpọọ onye nlekọta ahụike gị ma ọ bụrụ na nwa gị dị ka:

• Nchegbu rikpuru ya
• Na-ekwu maka imerụ onwe gị ahụ
• Na-eche echiche banyere igbu onwe

Kpọọ ma ọ bụrụ na ị hụ ihe ịrịba ama nke ịda mba ma ọ bụ nchegbu.

Ndị na-eto eto - nrụgide; Nchegbu - nagide nrụgide

American Psychological Association. Ndị nọ n’afọ iri na ụma na-eme omume mgbakasị ahụ nke ndị okenye? www.apa.org/news/press/releases/stress/2013/stress-report.pdf. Emelitere February 2014. Nweta .October 26, 2020.

American Psychological Association. Otu esi enyere ụmụaka na ndị na-eto eto aka ịchịkwa nrụgide ha. www.apa.org/topics/child-development/stress. Emelitere October 24, 2019. Nweta October 26, 2020.

Katzman DK, Joffe A. Ntorobịa na-eto eto. Na: Goldman L, Schafer AI, eds. Ọgwụ Cecil nke Goldman. Nke 26th. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020: isi 14.

Holland-CMlọ Nzukọ CM. Ntorobịa na mmepe mmekọrịta mmadụ na ibe ya. Na: Kliegman RM, St Geme JW, Blum NJ, Shah SS, Tasker RC, Wilson KM, eds. Nelson Akwụkwọ ọgụgụ nke Ọrịa edimụaka. 21nke. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020: isi 132.

• Nchegbu
• Afọ Iri na Healthma Ike