Ezinụlọ hypercholesterolemia
Ezinụlọ hypercholesterolemia bụ nsogbu a na-ebute site n’ezinụlọ. Ọ na - ebute LDL (ọjọọ) ọkwa kọlestrol dị oke elu. Ọnọdụ a na-amalite n'oge amụrụ nwa ma nwee ike ibute nkụchi obi n'oge ọ dị obere.
Isiokwu ndị metụtara ya:
- Ezinaụlọ jikọtara hyperlipidemia
- Ezinaụlọ hypertriglyceridemia
- Ezinaụlọ dysbetalipoproteinemia
Ezinụlọ hypercholesterolemia bụ nsogbu mkpụrụ ndụ ihe nketa. Ihe kpatara ya bụ ntụpọ na chromosome 19.
Ihe nkwarụ ahụ na-eme ka ahụ ghara iwepu cholesterol dị nro dị obere (LDL, ma ọ bụ njọ) n'ọbara. Nke a na - ebute LDL n'ọkwa dị elu. Nke a na - eme ka ị nwere ike belata mgbochi akwara site na atherosclerosis n'oge ị dị obere. Ọnọdụ a na-esite na ezinụlọ gafere n'ụzọ nke autosomal. Nke ahụ pụtara na naanị ị ga - enweta mkpụrụ ndụ na - adịghị mma site na nne ma ọ bụ nna iji keta ọrịa ahụ.
N'ọnọdụ ndị na-adịkarị ụkọ, nwatakịrị nwere ike keta usoro site na nne na nna. Mgbe nke a mere, mmụba nke ọkwa cholesterol na-aka njọ karịa. Ihe ize ndụ maka nkụchi obi na ọrịa obi dị elu, ọbụlagodi na nwata.
Na mmalite afọ enweghi ike inwe mgbaàmà.
Mgbaàmà nwere ike ime gụnyere:
- Abụba akpụkpọ anụ na-akpọ xanthomas n'akụkụ akụkụ nke aka, ikpere, ikpere, nkwonkwo ụkwụ na gburugburu anya nke anya
- Cholesterol na-etinye na nkuanya (xanthelasmas)
- Obi mgbu (angina) ma ọ bụ ihe ịrịba ama ndị ọzọ nke ọrịa akwara obi nwere ike ịdị na nwata
- Kpachapu otu nwa ehi ma ọ bụ ụkwụ abụọ mgbe ị na-eje ije
- Sores na mkpịsị ụkwụ ya adịghị agwọ
- Mgbaàmà yiri ọrịa strok dịka nsogbu ikwu okwu, ịda ada n'otu akụkụ ihu, adịghị ike nke ogwe aka ma ọ bụ ụkwụ, na enweghị nguzozi
Nnyocha anụ ahụ nwere ike igosi uto anụ ahụ mara abụba nke a na-akpọ xanthomas na cholesterol na anya (corneal arcus).
Onye nlekọta ahụike ga-ajụ ajụjụ gbasara ahụike onwe gị na nke ezinụlọ. Enwere ike:
- Akụkọ ezinụlọ siri ike nke ezinụlọ hypercholesterolemia ma ọ bụ nkụchi obi n'oge
- Ọkwa LDL cholesterol dị elu ma ọ bụ nne na nna
Ndị mmadụ si n’ezinaụlọ nwere ezigbo akụkọ mgbe mbụ nke nkụchi obi kwesiri ime nnwale ọbara iji chọpụta ogo abụba.
Ule ọbara nwere ike igosi:
- Ọkwa dị elu nke cholesterol zuru ezu
- Ọkwa LDL dị elu
- Nkịtị triglyceride etoju
Nyocha ndị ọzọ enwere ike ịme gụnyere:
- Nnyocha nke mkpụrụ ndụ a na-akpọ fibroblasts iji hụ otu ahụ si etinye LDL cholesterol
- Mkpụrụ ndụ ihe nketa maka nkwarụ metụtara ọnọdụ a
Ebumnuche nke ọgwụgwọ bụ iji belata ihe egwu nke ọrịa obi atherosclerotic. Ndị mmadụ na-enweta naanị otu mkpụrụ ndụ ihe na-emezighị emezi site na nne na nna ha nwere ike ime nke ọma na mgbanwe nri na ọgwụ ọgwụ.
AGBANWE AGBANWE
Ihe mbụ ị ga-eme bụ ịgbanwe ihe ị na-eri. Imirikiti oge, onye na-eweta ọrụ ga-akwado ka ịnwale nke a ọtụtụ ọnwa tupu ịde ọgwụ. Mgbanwe nri gị gụnyere iwelata abụba ị na-eri nke mere na ọ bụ ihe na-erughị 30% nke calorie gị niile. Y’oburu n’ibu ibu, ifelata bara ezigbo uru.
Ndị a bụ ụzọ ụfọdụ ị ga-esi ewepụ abụba jupụta na nri gị:
- Rie anụ bekee, anụ ọkụkọ, anụ ezi, na atụrụ
- Dochie ngwaahịa mmiri ara ehi zuru oke na ngwaahịa nwere abụba dị ala
- Kpochapu abụba trans
Nwere ike belata ọnụ ọgụgụ kọleji ị na-eri site na iwepu nkochi ime akwa na anụ ahụ dị ka imeju.
O nwere ike inyere gị aka ịgwa onye na-eri nri nke ga-enye gị ndụmọdụ gbasara ịgbanwe ụdị nri ị na-eri. Ọnwụ ibu ibu na imega ahụ́ mgbe nile pụkwara inye aka belata ọ̀tụ̀tụ̀ cholesterol gị.
ỌGWỤ
Ọ bụrụ ngbanwe ụzọ ndụ anaghị agbanwe ọkwa ogo gị, onye na-eweta gị nwere ike ịkwado ka ị were ọgwụ. E nwere ọtụtụ ọgwụ dị iche iche iji nyere aka belata ọkwa ọkwa cholesterol, ha na-arụkwa ọrụ n'ụzọ dị iche iche. Fọdụ dị mma karịa iweda LDL cholesterol, ụfọdụ dị mma na iweda triglycerides, ebe ndị ọzọ na-enyere aka bulie cholesterol HDL. Ọtụtụ mmadụ ga-anọ n'ọtụtụ ọgwụ.
A na-ejikarị ọgwụ statin arụ ọrụ ma dị irè. Ọgwụ ndị a na-enyere aka belata nkụchi obi gị na ọrịa strok.
Ha gụnyere:
- Lovastatin (Meevacor)
- Pravastatin (Pravachol)
- Simvastatin (Zocor)
- Fluvastatin (Lescol)
- Atorvastatin (Lipitor)
- Pitivastatin (Livalo)
- Nkem Osuigwe
Ọgwụ ndị ọzọ na-ebelata kọstarol gụnyere:
- Bile acid-sequestering resins.
- Ezetimibe.
- Fibrates (dị ka gemfibrozil ma ọ bụ fenofibrate).
- Mmiri Nicotinic.
- Ndị na-eme PCSK9, dịka alirocumab (Praluent) na evolocumab (Repatha). Ndị a na-anọchite anya otu ụdị ọgwụ ọhụrụ iji mesoo cholesterol dị elu.
Ndị mmadụ nwere ụdị nsogbu ahụ nwere ike ịchọ ọgwụgwọ a na-akpọ apheresis. A na-ewepụ ọbara ma ọ bụ plasma n’ahụ. Ihe nzacha pụrụ iche na-ewepu cholesterol LDL ndị ọzọ, na plasma ọbara na-alọghachi n'ime ahụ.
Etu ị ga - esi mee nke a dabere n’otu ị n’eso usoro ndụmọdụ ọgwụgwọ gị. Changesme mgbanwe nri, mmega ahụ, na ị medicinesụ ọgwụ gị nke ọma nwere ike belata ọkwa kọlesterol. Mgbanwe ndị a nwere ike inyere aka igbu oge nkụchi obi, ọkachasị maka ndị nwere ụdị nsogbu ahụ na-adị nro.
Menmụ nwoke na ụmụ nwanyị nwere hypercholesterolemia nke ezinụlọ na-anọkarị n'ihe egwu nke nkụchi obi n'oge.
Ihe ize ndụ nke ọnwụ dịgasị n'etiti ndị nwere ezinụlọ hypercholesterolemia. Ọ bụrụ na ị ketara mkpụrụ abụọ nke mkpụrụ ndụ ihe na-adịghị arụ ọrụ, ị ga-enwe nsogbu ka njọ. Typedị hypercholesterolemia nke ezinụlọ ahụ anaghị anabata ọgwụgwọ ọfụma ma ọ nwere ike ibute nkụchi obi n'oge.
Nsogbu nwere ike ịgụnye:
- Mgbu obi na nwata
- Ọrịa obi
- Ọkụ
- Ọrịa vascular dị n’akụkụ
Chọọ nlekọta ahụike ozugbo ma ọ bụrụ na ị nwere ihe mgbu obi ma ọ bụ ihe ịrịba ama ịdọ aka ná ntị ndị ọzọ nke nkụchi obi.
Kpọọ onye na-eweta ọrụ gị ma ọ bụrụ na ị nwere akụkọ ndụ gị ma ọ bụ nke ezinụlọ nke ogo ọkwa cholesterol dị elu.
Ihe oriri cholesterol na abụba juru na ọgaranya na-edozi ahụ nwere ike inyere aka ijikwa ọkwa LDL gị.
Ndị mmadụ nwere akụkọ ihe mere eme nke ezinụlọ banyere ọnọdụ a, ọkachasị ma ọ bụrụ na nne na nna nwere mkpụrụ ndụ na-adịghị mma, nwere ike chọọ ịchọ mkpụrụ ndụ ihe nketa.
IIdị II hyperlipoproteinemia; Hypercholesterolemic xanthomatosis; Mgbanwe mgbanwe lipoprotein nke dị ala dị ala
- Cholesterol - ihe ị ga-ajụ dọkịta gị
- Xanthoma - nso-nso
- Xanthoma na ikpere
- Mkpụrụ obi akwara mgbochi
Genest J, Libby P. Nsogbu Lipoprotein na ọrịa obi. Na: Zipes DP, Libby P, Bonow RO, Mann DL, Tomaselli GF, Braunwald E, eds. Ọrịa Obi Braunwald: Akwụkwọ ọgụgụ nke Ọgwụ Ọrịa Cardiovascular. Nke 11. Philadelphia, PA: Elsevier; 2019: isi 48.
Robinson JG. Ọgba aghara nke metabolism. Na: Goldman L, Schafer AI, eds. Ọgwụ Goldman-Cecil. Nke 26th. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020: isi 195.