Ọnọdụ ‘Ọnwụ’ ọ bụ Eziokwu ka ọ bụ nke Nghọta? Anya Dị Mkpa

Ndinaya

• Gịnị ka ‘ọnọdụ agụụ’ pụtara?
• Calories n'ime, calorie apụ
• Ọnụ ọgụgụ nke calorie ị na-ere nwere ike ịgbanwe
• Nnyocha na-egosi na igbochi calorie nwere ike belata metabolism gị
• Akwara akwara na-ebelata
• Esi zere metabolic slowdown
• Bulie igwe
• Mee ka protein dị elu
• Akwụsịtụ na nri gị nwere ike inye aka | Na-ezumike
• E nwere ọtụtụ ihe nwere ike ime ka mmadụ ghara ịdị arọ ọnwụ
• Isi okwu

A na - ejikọ ọtụtụ ibu bara ụba na uru ahụ ike na nke ọgụgụ isi yana nke a hụrụ dị ka ihe dị mma.

Agbanyeghị, ụbụrụ gị, nke na-echegbu onwe gị karịa igbochi agụụ, apụtaghị na ọ dị otu ahụ.

Mgbe ị dara oke ibu, ahụ gị na-amalite ịgbalị ịchekwa ike site na mbenata ọnụọgụ calorie ọ na-agbari ().

Ọ na - emekwa gị ka agụụ na - agụ gị, ịdị umengwụ, ma na - eme ka agụụ nri na - abawanye.

Mmetụta ndị a nwere ike ime ka ị kwụsị ifelata ma ọ nwere ike ime ka ị nwee nkụda mmụọ nke na ị ga-agbahapụ mbọ ị na-ebu ibu ma weghachite ibu ahụ.

Ihe omuma a, nke bu uzo ụbụrụ gi iji chebe gi pụọ n'aguu, a na-akpo ya "onwu."

Isiokwu a nyochara echiche ụnwụ nri, gụnyere ihe ị ga - eme iji gbochie ya ime.

Gịnị ka ‘ọnọdụ agụụ’ pụtara?

Ihe ndị mmadụ na-akpọkarị "ọnọdụ agụụ" (na mgbe ụfọdụ "mmebi nke metabolic") bụ mmeghachi omume anụ ahụ gị na mgbochi calorie ogologo oge.

Ọ na-agụnye ahụ ịzaghachi obere oriri calorie site na mbenata mmefu calorie iji jigide nguzo ike yana gbochie agụụ.

Nke a bụ nzaghachi anụ ahụ sitere n'okike, na ọrụaka aha ya bụ "adaptive thermogenesis" ().

Okwu a na-ekwu maka agụụ bụ ihe na-abụghị eziokwu, ebe ezigbo agụụ bụ ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ na ọ baghị uru maka mkparịta ụka ọtụtụ ibu.

Ọnọdụ agụụ bụ azịza ahụike bara uru, ọ bụ ezie na ọ na-emebi ihe karịa ihe ọma na nri nri nke oge a ebe oke ibu jupụtara.

Calories n'ime, calorie apụ

Ibu bụ nsogbu nke imubanye ike.

Ahụ na-etinye ume (calorie) n'ime anụ abụba ya, na-echekwa ya maka ojiji ọzọ.

Ọ bụrụ na calorie na-abanye n’anụ abụba gị karịa ịhapụ ya, ị na-enweta abụba. N'aka nke ọzọ, ọ bụrụ na calorie karịa na-ahapụ anụ ahụ gị karịa ịbanye na ya, ị ga-enwe abụba.

Nri oriri na-edozi ahụ na-eme ka mbelata kalori. Fọdụ na-eme nke a site na ịchịkwa oriri calorie ozugbo (ịgụta calorie, ịtụle akụkụ, wdg), ebe ndị ọzọ na-eme ya site na ibelata agụụ ka i wee belata calorie ole na ole na akpaghị aka.

Mgbe nke a mere, ọnụọgụ calorie na-ahapụ anụ ahụ gị buru ibu (kalori pụọ) na-ebuwanye ibu karịa kalori ndị na-abanye na ya (calorie na). N'ihi ya, abụba na-efunahụ gị, nke ahụ́ gị na-ele dị ka mmalite nke agụụ.

N'ihi ya, ahụ gị na-alụ ọgụ azụ, na-eme ihe niile nwere ike ime ka ị kwụsị ịkwụsị.

Ahụ na ụbụrụ nwere ike ịzaghachi site n'ime ka agụụ gụ gị (yabụ ị na-erikwu nri, ị na-abawanye calorie), mana ha nwekwara ike imetụta ọnụ ọgụgụ calorie ị na-ere (calorie).

Ọnọdụ agụụ na-egosi na ahụ gị na-ebelata calorie iji weghachite nguzo ike ma gbochie gị ịkwụsị ibu arọ ọ bụla, ọbụlagodi na ihu mgbochi mmachi calorie.

Ihe omume a dị ezigbo adị, mana ma ọ dị ike nke na ọ nwere ike igbochi gị ịkwụsị ibu ibu - ma ọ bụ ọbụladị kpatara gị nweta ibu n'agbanyeghị na calorie na-aga n'ihu igbochi - adịghị ka anya.

Ihe ndị mmadụ na-akpọ “ọnọdụ agụụ” bụ mmeghachi omume anụ ahụ maka mmachi calorie ogologo oge. Ọ gụnyere mbelata ọnụ ọgụgụ calorie ahụ gị na-enwu ọkụ, nke nwere ike belata nhalata ibu.

Ọnụ ọgụgụ nke calorie ị na-ere nwere ike ịgbanwe

Ọnụ ọgụgụ nke calorie ị na-ere ọkụ n'otu ụbọchị nwere ike kewaa n'ime ihe anọ.

• Basal metabolic ọnụego (BMR). BMR bụ ọnụọgụ calorie ahụ gị na-eji arụ ọrụ dị mkpa, dị ka iku ume, ọnụọgụ obi, na ụbụrụ.
• Mmetụta Thermic nke nri (TEF). Nke a bụ ọnụọgụ calorie ọkụ mgbe ị na-eri nri, nke na-abụkarị ihe dịka 10% nke calorie.
• Thermic mmetụta nke mmega (TEE). TEE bụ ọnụọgụ calorie ndị a na-ere ọkụ n'oge ọrụ ahụ, dị ka mmega ahụ.
• Emega ahụ mmega thermogenesis (NEAT). NEAT na-ezo aka na ọnụọgụ calorie ọkụ fidgeting, na-agbanwe agbanwe, wdg. Nke a na-abụkarị ihe ndapụta.

Ogo nke nha anọ a nwere ike ibelata mgbe ị belata calorie ma felata. Nke a bụ n'ihi nbelata mmegharị (nke maara ihe na nke amachaghị) na nnukwu mgbanwe na ọrụ nke usoro ụjọ ahụ na hormones dị iche iche (,).

Ihe kachasị mkpa homonụ bụ leptin, thyroid hormone, na norepinephrine. Ọkwa nke homonụ ndị a niile nwere ike belata na mmachi calorie (,).

E nwere ọtụtụ ụzọ nke anụ ahụ si agba calorie, ha niile nwere ike igosi ọrụ belatara mgbe ị gbochiri calorie ogologo oge.

Nnyocha na-egosi na igbochi calorie nwere ike belata metabolism gị

Nnyocha na-egosi na ọnwụ ọnwụ na-ebelata ọnụ ọgụgụ calorie ị na-ere ọkụ ().

Dị ka otu nnyocha dị ukwuu si kwuo, nke a bụ calorie 5.8 kwa ụbọchị maka paụnd ọ bụla furu efu, ma ọ bụ calorie 12.8 kwa kilogram. Otú ọ dị, nke a na-adabere n’otú ị ga-esi felata. Mbelata nwayọ na nwayọ nwayọ nwayọ n'ihi mmachi kalori dị nro adịghịbelata ọnụọgụ calorie ị na-agbanye n'otu ().

Dịka ọmụmaatụ, ọ bụrụ na kilogram 22.7 ga-efunahụ gị ngwa ngwa, ahụ gị ga-eme ka calorie gị na-ere ọkụ dị obere 290.5 pere mpe kwa ụbọchị.

Kedu ihe ọzọ, nbelata mmefu calorie nwere ike ịdị ukwuu karịa ihe ebu amụma site na mgbanwe ibu.

N'ezie, ụfọdụ ọmụmụ na-egosi na ịhapụ na ịnọgide na-enwe 10% nke ibu ahụ nwere ike belata calorie ọkụ site na 15-25% (,).

Nke a bụ otu ihe kpatara oke nhụjuanya ji ewekarị oge, yana ihe kpatara na o siri ike ijide mbenata belatara. May nwere ike iri obere calorie ruo mgbe ebighị ebi.

Buru n'uche na nke a metabolic "slowdown" m -adị ukwuu na ụfọdụ iche iche na-esiri ike ifelata, dị ka postmenopausal inyom.

Akwara akwara na-ebelata

Mmetụta ọzọ nke ifelata bụ na akwara na-ebelata ().

Akwara na-arụ ọrụ nke ọma ma na-agba calorie gburugburu elekere.

Otú ọ dị, nbelata mmefu calorie karịrị ihe a pụrụ ịkọwa site na mbelata nke akwara naanị.

Ahụ na-arụ ọrụ nke ọma n'ịrụ ọrụ, yabụ achọrọ obere ume karịa ka ọ dị na mbụ ịme otu ọrụ ().

Ya mere, igbochi calorie na-eme ka ị gbadaa calorie ole na ole iji rụọ ọrụ ahụ.

Ọnwụ ibu ibu na belata kalori oriri nwere ike iduga belata kalori ọkụ. Ná nkezi, nke a ruru ihe dị ka calories 5.8 kwa paụnd (calorie 12.8 kwa kilogram) nke ibu ahụ furu efu.

Esi zere metabolic slowdown

Mbelata nke metabolic bụ nanị nzaghachi sitere n'okike iji belata oriri calorie.

Ọ bụ ezie na mbelata nke ọkụ calorie nwere ike ịbụ ihe a na-apụghị izere ezere, enwere ọtụtụ ihe ị nwere ike ime iji belata mmetụta ahụ.

Bulie igwe

Otu ihe kachasị dị irè ị nwere ike ime bụ mmega ahụ.

Nhọrọ doro anya ga-abụ ibuli ibu, mana mmega ahụ nwere ike ịrụ ọrụ nke ọma.

Nnyocha egosiwo na mmega ahụ na-eguzogide, dị ka ịgbalị ahụ ike gị megide iguzogide, nwere ike inwe nnukwu uru mgbe ị na-eri nri.

N'otu nnyocha, e debere ìgwè ụmụ nwanyị atọ na nri na-enye calorie 800 kwa ụbọchị.

A gwara otu otu ka ha ghara imegharị ahụ, otu ka ha na-eme mmega ahụ (cardio), ebe ndị nke atọ mere mmega ahụ ().

Ndị nọ n'ìgwè ahụ nke na-emeghị mgbatị ahụ ma ọ bụ na-emega ahụ mmega ahụ furu efu ma ọ bụ nwee ahụmịhe dị ịrịba ama na oke metabolic.

Agbanyeghị, ụmụ nwanyị ndị mere mmega ahụ jigidere ọnụego metabolic ha, akwara ike ha, na ike ha.

Ekwenyela nke a n'ọtụtụ ọmụmụ. Ọnwụ ọnwụ na-ebelata akwara na ọnụ ọgụgụ nke metabolic, na mmega ahụ na-eguzogide nwere ike (opekata mpe obere) igbochi ya ime (,).

Mee ka protein dị elu

Protein bụ eze na-arụ ọrụ mgbe ọ na-efu.

Inwe oke oriri na-edozi ahụ nwere ike belata agụụ (calories in) ma bulie metabolism (calories out) site na 80-100 calories kwa ụbọchị (,).

O nwekwara ike belata agụụ, nri abalị, na ị caloụ calorie (,).

Buru n'uche na ị nwere ike ịghọrọ uru nke protein site na ịgbakwunye ya na nri gị, na-enweghị amachibido ihe ọ bụla.

Nke ahụ kwuru, oriri protein zuru oke dịkwa mkpa maka igbochi mmetụta ọjọọ nke ọnwụ oge dị ogologo.

Mgbe protein gị riri elu, ahụ gị agaghị enwe ike ịkụda mọzụlụ gị maka ike ma ọ bụ protein.

Nke a nwere ike inye aka chekwa akwara, nke kwesịrị (opekata mpe obere) igbochi metabolic slowdown nke na-abịa n'ibu ọnwụ (, 21,).

Akwụsịtụ na nri gị nwere ike inye aka | Na-ezumike

Peoplefọdụ ndị mmadụ na-achọkarị ịkwụ ụgwọ, nke gụnyere ịkwụsị nri ha ụbọchị ole na ole.

N'ụbọchị ndị a, ha nwere ike iri ntakịrị karịa mmezi, wee gaa n'ihu na nri ha ụbọchị ole na ole gachara.

Enwere ụfọdụ ihe na-egosi na nke a nwere ike ịkwalite ọkwa nke ụfọdụ homonụ nke na-ebelata na ọnwụ ọnwụ, dị ka leptin na thyroid hormone (,).

O nwekwara ike ịba uru iji oge ezumike dị ogologo, dị ka izu ole na ole.

Naanị jide n'aka na ị ga-ama ihe ị na-eri n'oge ezumike. Rie na ndozi, ma ọ bụ ntakịrị karịa, mana ọ bụghị nke ukwuu na ị malitere ịmalite abụba ọzọ.

Ibu ọnụ na-enweghị mgbe ọ bụla nwere ike inye aka, n'agbanyeghị na ọmụmụ ihe ewetawo nsonazụ dị iche. E jiri ya na mgbochi calorie na-aga n'ihu, ụfọdụ ọmụmụ na-akọ na ị na-ebu ọnụ na-ebelata thermogenesis na-agbanwe agbanwe, ebe ndị ọzọ na-egosi mmụba, ma ọ bụ mmetụta yiri ya ().

Iweli ibu na idebe ihe oriri protein dị elu bụ ụzọ abụọ na-egosi na ị ga-ebelata mgbu na mgbu nke metabolic n'oge ọnwụ. Ahapụtụ ihe oriri gị pụkwara inye aka.

E nwere ọtụtụ ihe nwere ike ime ka mmadụ ghara ịdị arọ ọnwụ

Mgbe ị na-ebu ụzọ felata, ị nwere ike nweta nsonaazụ ngwangwa.

N’izu na ọnwa mbido, ibu ibu nwere ike ịsọsọ n’enweghị mbọ ọ bụla.

Otú ọ dị, ihe nwere ike ịda mbà mgbe nke ahụ gasịrị. N'ọnọdụ ụfọdụ, ọnwụ ọnwụ na-ebelata nke ukwuu na ọtụtụ izu nwere ike ịgafe na-enweghị mmegharị ọ bụla anya na ọkwa.

Otú ọ dị, ala dị larịị nwere ike inwe ọtụtụ ihe dị iche iche (na ihe ngwọta), ọ pụtaghị na ị naghị efunahụ.

Dịka ọmụmaatụ, ijigide mmiri nwere ike inye echiche mgbe niile banyere oke ibu dị arọ.

N'agbanyeghị na ị na-enweta nsonaazụ ngwa ngwa mgbe ị gbalịrị ịwụfu pound, ọnwụ gị nwere ike belata ma ọ bụ kwụsị kpamkpam. A maara nke a dị ka ala dị larịị, nke nwere ike inwe ọtụtụ ihe kpatara ya na azịza ya.

Isi okwu

Ọnọdụ agụụ dị adị, ma ọ bụghị dị ike dịka ụfọdụ ndị chere.

Ọ nwere ike belata ọnwụ ọnwụ n'oge, mana ọ gaghị eme ka ị buru ibu n'agbanyeghị na ị na-egbochi calorie.

Ọ bụghị ihe ịtụnanya "on and off". | Kama nke ahụ, ọ bụ ụdị ahụ gị dum na - emegharị ka ọ bụrụ na ị na-a increasedụkwu calorie ka ọ na-abawanye ma ọ bụ na-ebelata.

N’ezie, ụnwụ nri bụ okwu nduhie. Ihe dị ka "mmegharị nke metabolic" ma ọ bụ "nkwụsị nke metabolic" ga-abụ nke kwesịrị ekwesị karị.

Mmetụta ya bụ naanị nzaghachi anụ ahụ nke anụ ahụ iji belata nri calorie. E wezụga ya, ụmụ mmadụ gaara anwụchaala kemgbe ọtụtụ puku afọ gara aga.

O di nwute, nzaghachi nchedo a nwere ike ime ka ihe ojoo karie ihe oma mgbe overfeeding bu ihe iyi egwu di egwu nye aru mmadu karie agu.