Ahụ mkpọnwụ

Ndinaya

• Kedu ihe mgbaàmà nke mkpọnwụ ụra?
• Gịnị na-akpata na ihe ize ndụ nke ụra mkpọnwụ?
• Olee otú e si achọpụta ọrịa mkpọnwụ nke ụra?
• Gịnị bụ ọgwụgwọ nhọrọ maka ụra mkpọnwụ?
• Olee otu m ga-esi gbochie mkpọnwụ ụra?

Parara mkpọnwụ bụ ihe na-adịru nwa oge nke ịrụ ọrụ ahụ ike mgbe ị na-ehi ụra.

Ọ na-adịkarị:

• dị ka mmadụ na-arahụ ụra
• obere oge mgbe ụra gachara ha
• mgbe ha na-eteta

Dabere na American Academy of Sleep Medicine, ndị mmadụ nwere ahụ mkpọnwụ ụra na-ahụkarị ọnọdụ a oge mbụ n'etiti afọ 14 na 17 afọ.

Ọ bụ ọnọdụ ụra nkịtị na-ehi ụra. Ndị na-eme nchọpụta kwuru na ọ bụ n’agbata ihe dị ka mmadụ ise na iri anọ ka ọ na-arịa ụdị ọrịa a.

Usoro nke ụra mkpọnwụ nwere ike ibilite yana nsogbu ụra ọzọ a maara dịka narcolepsy.

Narcolepsy bụ nsogbu ụra na-adịghị ala ala nke na-akpata ụra ụra na "ọgụ ụra" na ụbọchị niile. Otú ọ dị, ọtụtụ ndị na-enweghị narcolepsy ka nwere ike ịnwe ahụ mkpọnwụ ụra.

Ọnọdụ a adịghị ize ndụ. Ọ bụ ezie na ọ nwere ike iwute ụfọdụ, ọ nweghị enyemaka ahụike na-adịkarị mkpa.

Kedu ihe mgbaàmà nke mkpọnwụ ụra?

Ahụ mkpọnwụ nke ụra abụghị ihe mberede ahụike. Mara ihe mgbaàmà ndị ahụ pụrụ ime ka obi ruo gị ala.

Ihe njirimara kachasị nke ihe mkpọnwụ nke ụra bụ enweghị ike ịkwaga ma ọ bụ ikwu okwu. Otu ihe omume nwere ike ịdịru obere sekọnd ka ihe dị ka nkeji 2.

Nwekwara ike ịnweta:

• na-enwe mmetụta dị ka a ga-asị na ihe na-akwatu gị
• enwe mmetụta dịka mmadụ ma ọ bụ ihe dị n'ime ụlọ ahụ
• mmetụta ụjọ
• Ahụmahụ hypnagogic na hypnopompic (HHEs), bụ nke a kọwara dị ka ịmụ anya arọ nrọ n'oge, nri tupu, ma ọ bụ mgbe ụra gachara

Priyanka Vaidya, MD, na-ekwu na mgbaàmà ndị ọzọ nwere ike ịgụnye:

• ike iku ume
• na-enwe mmetụta na ị ga-anwụ
• ọsụsọ
• akwara mgbu
• isi ọwụwa
• paranoia

Ihe omume na-ejedebe na nke ha, ma ọ bụ mgbe onye ọzọ metụrụ gị aka ma ọ bụ kpalie gị.

Nwere ike ịmara ihe na-eme mana ị nweghị ike ịkwaga ma ọ bụ kwuo okwu n'oge mmemme. I nwekwara ike icheta ihe omuma nke ihe merenụ mgbe aru ojoo adighi nwa oge.

N'ọnọdụ ndị na-adịghị ahụkebe, ụfọdụ ndị na-ahụ ụdị nrọ nke nwere ike ịkpata ụjọ ma ọ bụ ụjọ, mana nchepụta ndị a adịghị emerụ ahụ.

Gịnị na-akpata na ihe ize ndụ nke ụra mkpọnwụ?

Childrenmụaka na ndị okenye nke afọ ọ bụla nwere ike ịnwe ahụ mkpọnwụ ụra. Agbanyeghị, otu ụfọdụ nọ n'ọnọdụ dị elu karịa ndị ọzọ.

Otu dị iche iche nọ n'ihe egwu karịa gụnyere ndị nwere ọnọdụ ndị a:

• ehighi ura
• narcolepsy
• nsogbu nchegbu
• nnukwu ịda mba
• ọrịa bipolar
• nsogbu nrụgide post-traumatic (PTSD)

A na-ejikarị mkparịta ụka ụra ụra site na nkwụsị nke uche na ahụ, nke na-eme n'oge ụra, ka Vaidya na-ekwu.

O kwukwara na ihe kpatara ya gụnyere:

• edebe ụra nke ọma, ma ọ bụ enweghị ezigbo ụra ụra dị mkpa maka ezigbo ụra
• nsogbu ụra dị ka ụra ụra

Inwe usoro ihi ụra na-agbagha agbaghawokwa na ụra mkpọnwụ. Ihe atụ ebe enwere ike iwepụ oge ị na-ehi ụra gụnyere ịrụ ọrụ abalị ma ọ bụ ịnya ụgbọelu.

N'ọnọdụ ụfọdụ, mkpọnwụ ụra na-eyi ka ọ na-abanye n'ezinụlọ. Otú ọ dị, nke a dị obere. Enweghi ihe omumu sayensi doro anya nke putara na ihe bu ihe nketa.

Ihi ụra n'azụ gị nwere ike ime ka ị nwekwuo ohere ịme ihe omume. Enweghị ụra nwekwara ike ime ka ọrịa mkpọnwụ nke ụra hie ụra.

Olee otú e si achọpụta ọrịa mkpọnwụ nke ụra?

Enweghị nyocha ahụike chọrọ iji chọpụta ọrịa mkpọnwụ ụra.

Dọkịta gị ga-ajụ gị gbasara usoro ihi ụra gị na akụkọ ahụike gị. Ha nwekwara ike ịrịọ gị ka ịdekọ ụra, na-edekọ ahụmịhe gị n'oge emume ụra mkpọnwụ.

N'ọnọdụ ụfọdụ, dọkịta gị nwere ike ịkwado ka ị sonye n'ọmụmụ ụra ụra n'abalị iji soro ụbụrụ ụbụrụ gị na iku ume n'oge ụra. A na-atụkarị nke a ma ọ bụrụ na mkpọnwụ ụra na-eme ka ị ghara ihi ụra.

Gịnị bụ ọgwụgwọ nhọrọ maka ụra mkpọnwụ?

Mgbaàmà nke mkpọnwụ nke ụra na-edozikarị n'ime ihe dị ka nkeji ma ghara ịkpata mmetụta anụ ahụ ma ọ bụ mmerụ ahụ na-adịgide adịgide. Agbanyeghị, ahụmịhe ahụ nwere ike itụ gị ụjọ na ụjọ.

Ahụ mkpọnwụ nke ụra na-apụta na iche anaghị achọ ọgwụgwọ. Mana ndị nwekwara ihe ịrịba ama nke narcolepsy kwesịrị ịkpọtụrụ dọkịta. Nke a dị mkpa karịsịa ma ọ bụrụ na mgbaàmà na-egbochi ọrụ na ndụ ụlọ.

Dọkịta gị nwere ike inye gị ọgwụ ụfọdụ iji nyere gị aka ịchịkwa mkpọnwụ ụra gị ma ọ bụrụ na narcolepsy bụ ihe kpatara ya.

Ọgwụ ndị a na-enyekarịkarị bụ ihe na-akpali akpali na ndị na-emechi serotonin reuptake inhibitors (SSRIs), dịka fluoxetine (Prozac). Ndị na-akpali akpali na-enyere gị aka ịmụrụ anya.

Ndị SSRI na-enyere aka ijikwa mgbaàmà metụtara narcolepsy.

Dọkịta gị nwere ike ịnye iwu maka ọmụmụ ụra a na-akpọ polysomnography.

Nsonaazụ ọmụmụ ihe ga - enyere dọkịta gị aka mee nchoputa, ma ọ bụrụ na ị na - arịa mkpọnwụ ụra na mgbaàmà ndị ọzọ nke narcolepsy. Typedị ọmụmụ ihe a chọrọ ịnọ abalị n’ụlọ ọgwụ ma ọ bụ ebe a na-ehi ụra.

N'ime ọmụmụ ihe a, onye na-ahụ maka ahụike ga-etinye electrodes n'agba gị, isi gị, yana mpụta ihu anya gị. Igwe electrodes na-atụle ọrụ eletriki gị na akwara ụbụrụ gị.

Ha ga-enyocha iku ume gị na obi gị. Oge ụfọdụ, igwefoto ga-edekọ mmegharị gị mgbe ị na-ehi ụra.

Vaidya kwenyere na isi ihe na-ebelata mkpọnwụ ụra na-eme ka ịdị ọcha ihi ụra site n'ịgbaso usoro ụra oge, nke gụnyere:

• na-ezere ọkụ na-acha anụnụ anụnụ tupu ụra
• hụ na ime ụlọ dị ọkụ

Omume ihi ụra a nwere ike inye aka hụ na ị ga-ezu ike n'abalị.

Olee otu m ga-esi gbochie mkpọnwụ ụra?

Nwere ike iwelata ihe mgbaàmà ma ọ bụ ugboro ole a na-egosi obere mgbanwe dị mfe, dị ka:

• Belata nrụgide na ndụ gị.
• Na-emega ahụ oge niile kama ịrahụ ụra.
• Na-ezu ike nke ọma.
• Na-ehi ụra mgbe niile.
• Na-echekwa ọgwụ ị na-a forụ maka ọnọdụ ọ bụla.
• Mara mmetụta na mmekọrịta nke ọgwụ gị dị iche iche ka ị wee nwee ike izere mmetụta ndị nwere ike ịnweta, gụnyere mkpọnwụ ụra.
  

Vaidya kwuru na ịgbaso ndụmọdụ ndị a nwekwara ike inye aka gbochie mkpọnwụ ụra:

• ọgwụgwọ
• ndụmọdụ trauma
• yoga na iku ume ume iji weghachi echiche a nke nnwere onwe na ahụ gị

Ọ bụrụ na ị nwere ọnọdụ ahụike ọgụgụ isi, dị ka nchekasị ma ọ bụ ịda mbà n'obi, ị takingụ ọgwụ mgbochi nwere ike belata nkwụsị nke ụra mkpọnwụ.

Ndị na-egbochi ọgwụ mgbochi nwere ike inye aka belata ọnụ ọgụgụ nke nrọ ị nwere, nke na-ebelata mkpọnwụ ụra.