Mmekọrịta dị n'etiti ọgwụ na nri: ihe ha bụ na otu esi egbochi ha

Ndinaya

• 1. Ọgwụ mgbochi ọbara
• 2. Ọrịa Diureti
• 3. Antiarrhythmic ọgwụ
• 4. Ogwu mgbochi onu
• 5. Mgbochi-hypercholesterolemics
• 6. Oria oria mmoo n’onu
• 7. Ọgwụ nje
• 8. Mgbochi Imebi
• 9. Ndị na-egbu mgbu na-egbochi mgbu mgbu
• 10. Bronchodilators
• 11. Levothyroxine
• 12. Antineoplastics
• 13. Bisphosphonates
• Kedu afo pH si emetụta ọgwụ
• Ihe ị ga-eme tupu ịmalite ọgwụ ọ bụla

Iri nri na ihe ọ drinksụ drinksụ na ụdị ọgwụ ụfọdụ nwere ike imetụta otu ọgwụ ndị a si arụ ọrụ, na-egbochi ha inwe mmetụta a tụrụ anya ma ọ bụ nwekwuo ohere nke ịkpata nsonaazụ.

Otú ọ dị, ọ bụghị mmekọrịta niile dị njọ, n'ihi na ụfọdụ ọgwụ, mgbe a na-eri ha, nwere ike ọbụna mmụba ha na-eme ka ọ dịkwuo mma, nke na-eme ka ọgwụgwọ ahụ dịkwuo irè.

Ya mere, mgbe ịmalite ị aụ ọgwụ ọhụrụ ma ọ bụ na-aga ọgwụgwọ ogologo oge, ọ dị ezigbo mkpa ịgbaso ndụmọdụ ahụike niile maka ọgwụgwọ dị mma ma dị irè, gụnyere ndụmọdụ nri.

Mmekọrịta dị n'etiti ọgwụ na nri na-adabere na klaasị ọgwụ eji:

1. Ọgwụ mgbochi ọbara

Ọgwụ ndị na-agwọ ọrịa mgbakasị bụ isi ihe eji eme ihe iji chịkwaa ọbara mgbali n'ihi na ha na-eme ka ọbara ghara izu ike, na-eme ka mgbasa ọbara na-erugharị ma na-enyere obi aka ịme obere mbọ iji gbaa.

A na-ekewa ọgwụ ndị a n'ime klaasị 3 na, dabere na klaasị, ịkwesịrị ịnwe nlekọta nri ụfọdụ:

• Angiotensin-na-agbanwe enzyme (ACE), dị ka captopril, enalapril, lisinopril ma ọ bụ ramipril: a ga-ezere ị consumptionụbiga nri ókè na potassium, n'ihi na ọgwụ ndị a na-eme ka mmụba nke mineral a dị n'ime ọbara, nke nwere ike iduga na mmetụta nke mmetụta dịka adịghị ike akwara ma ọ bụ obi mgbawa na-adịghị mma. . N'ihe banyere captopril, karịsịa, ọ dịkwa mkpa ị toụ ọgwụ na afọ efu, ebe nri na-ebelata nsị ya;
• Beta ndị na-egbochi dị ka propranolol, carvedilol na metoprolol: ihe mgbakwunye ma ọ bụ ihe oriri bara ụba na calcium kwesịrị izere, ebe ọ bụ na ịnweta a nwere ike belata ịdị irè nke ọgwụ ndị a. Ihe kachasị mma bụ ị takeụ ọgwụ na 2 awa mgbe ị risịrị nri ndị a ma ọ bụ mgbakwunye. N'ihe banyere propranolol ma ọ bụ metoprolol, ọ bụ ihe amamihe dị na iji mbadamba nri ma ọ bụ ozugbo nri gachara iji meziwanye absorption na arụmọrụ nke ọgwụgwọ ahụ;
• Calcium ọwa mgbochi dị ka nifedipine, amlodipine, nicardipine, verapamil na diltiazem: ihe mgbakwunye ma ọ bụ ihe oriri bara ụba na calcium kwesịrị izere, ebe ọ bụ na mineral a na-ebelata arụmọrụ nke antihypertensives ndị a.

Ke adianade do, mkpụrụ osisi grepu, makwaara dị ka mkpụrụ osisi grepu, kwesịrị izere n'oge ọgwụgwọ na ọgwụ antihypertensive n'ihi na ọ na-ebelata ọrụ nke enzyme maka ịmịnye ọgwụ ndị a, nke nwere ike ibute mmụba nke mmetụta ma ọ bụ ị intoụbiga mmanya ókè.

2. Ọrịa Diureti

Diuretics bụ ọgwụ ndị a na-ejikarị agwọ ọbara mgbali elu, nkụda obi ma ọ bụ nchịkọta mmiri na-arụ ọrụ site n'ịbawanye mkpochapu mmiri site na mmamịrị.

Fọdụ nlekọta nri dị mkpa maka ndị na-eji ụdị ọgwụgwọ ndị a bụ:

• Jiri ihe mgbakwunye mineral: tumadi n’ihe banyere ịba mamịrị nke na-ewepụsịkwa mineral dị mkpa dịka potassium, magnesium ma ọ bụ calcium. Typedị mmeju a ga-ekwukwa n’aka dọkịta;
• Were 1 gaa 2 awa tupu nri: ụfọdụ diuretics, dị ka bumetanide, furosemide na hydrochlorothiazide, nwere ike ghara ịmịcha amịkọrọ mmiri ha mgbe ha riri nri;
• Zere iji osisi ọgwụ: ụfọdụ ọgwụ ọgwụ ndị dị ka cascara dị nsọ, foxglove, hawthorn na-acha ọcha, mgbọrọgwụ dandelion, ginseng, mackerel, licorice, grape ursi, alder na St. John wort, nwere ike ịbawanye ohere nke mmetụta diuretics.

Na mgbakwunye, n'oge ojiji nke diuretics, mmadụ kwesịrị izere iji licorice na-eri n'ihi na nri a nwere ike belata arụmọrụ nke ọgwụgwọ ahụ.

3. Antiarrhythmic ọgwụ

A na-eji ọgwụ antiarrhythmic agwọ ọrịa obi dị ka nkụda obi ma ọ bụ arrhythmia, ebe ha na-eme ihe site na ịbawanye ike nke nsị obi. Na ọgwụ a, ihe eji eme ihe bụ digoxin.

Digoxin nwere usoro ọgwụgwọ dị warara, ya bụ, obere ọdịiche dị na ọgwụ ahụ nwere ike ibute nsonaazụ dị egwu. Ya mere, ka ọgwụgwọ wee dị mma, a ga-agbaso usoro ụfọdụ, dịka:

• Zere iri nri dị elu, dị ka ọka wit, ọka oat, osikapa agba aja aja, broccoli ma ọ bụ karọt, dịka ọmụmaatụ, ka ha na-ebelata nsị nke digoxin, na-ebelata mmetụta ya. Ihe kachasị mma bụ iji digoxin 1 awa tupu ma ọ bụ 2 awa mgbe ị risịrị nri ma soro onye na-edozi ahụ nke nwere ike igosi ụzọ kachasị mma iji belata nri gị na-enweghị emerụ ahụ ike gị. Lelee ndepụta nke nri ndị nwere ọgaranya na fiber nke ekwesịrị izere iji digoxin;
• Zere mgbakwunye na nri ndị nwere ọgaranya na vitamin Dn'ihi na vitamin a nwere ike ime ka ọnụọgụ calcium dị na ọbara, nke na-eduga ná mmetụta dị ukwuu nke digoxin, nke nwere ike ịkpata ị withụbiga mmanya ókè na mgbaàmà nke ụra, nkụda mmụọ, mgbagwoju anya, ọgbụgbọ, afọ ọsịsa, afọ mgbu, afọ mgbu, ọhụụ na-adịghị ahụ anya ma ọ bụ obi otiti;
• Zere mkpụrụ osisi grepu ma ọ bụ mkpụrụ osisi grepu, n'ihi na ihe ọ theụ juiceụ nke mkpụrụ osisi a nwere ike ime ka digoxin na-etinyekwu n'ọbara ma na-akpata ị intoụbiga mmanya ókè ma ọ bụ na-emebiga ihe ókè.

Ekwesịrị iji Digoxin mee ihe ma nyochaa ya oge niile iji dozie ọgwụ ahụ mgbe ọ dị mkpa, nyochaa ịdị irè nke ọgwụgwọ ahụ ma zere ọdịdị nke mmetụta ndị ọzọ.

4. Ogwu mgbochi onu

Oral anticoagulants, dị ka warfarin ma ọ bụ acenocoumarol, na-ebelata ọbara mkpụkọ usoro, nke na-eme ka ọbara na-agba mmiri, na-ebelata ihe ize ndụ nke obi nsogbu dị ka ọrịa strok, nkụchi obi ma ọ bụ thrombosis.

Ọgwụ ndị a, ọkachasị warfarin, na-arụ ọrụ site na igbochi vitamin K, nke bụ isi vitamin nke na-esonye n'usoro ọgbụgba ọbara. N'ihi nke a, nri ndị bara ọgaranya na vitamin a na-eme ka warfarin ghara ịdị irè, na-ezere oriri nke mgbakwunye ma ọ bụ nri ndị nwere vitamin K dịka broccoli, kabeeji, kale, akwụkwọ nri, topi na brussels na-amịpụta, dịka ọmụmaatụ. Lelee ndepụta zuru ezu nke nri bara ụba na vitamin K nke ekwesiri izere.

Enwere ike ị Warụ Warfarin na afo zuru oke ma ọ bụ na efu, n'agbanyeghị, ị kwesịrị izere ị takingụ ya na ihe ọ juiceụ blueụ blueberry, nke a makwaara dị ka kranberị, ma ọ bụ ntụ ntụ kranberị Fikiere na capsules, pọmigranet ihe ọ ,ụ ,ụ, ihe ọcurụ juiceụ blackcurrant na mmanụ mkpụrụ osisi blackcurrant, ebe ha nwere ike ịbawanye mmetụta nke warfarin ma nwekwuo ohere ịgba ọbara ma ọ bụ ọbara ọgbụgba.

5. Mgbochi-hypercholesterolemics

Usoro ọgwụgwọ anti-hypercholesterolemic, nke a na-akpọkwa statins, bụ ọgwụ ndị na-arụ ọrụ site na mbenata cholesterol ọjọọ na ọbara triglycerides, dị ka simvastatin, lovastatin, fluvastatin, pravastatin, rosuvastatin ma ọ bụ atorvastatin.

Fọdụ nlekọta ahụike dị mkpa mgbe ị na-eji ụdị ọgwụ a bụ:

• Were n'abalị, n'ihi na njikọ nke cholesterol site n'ahụ mmadụ dịgasị iche n'ụbọchị, na-eru elu kachasị elu n'etiti abalị na 5 ma ọ bụ 6 nke ụtụtụ;
• Zere nri ndị nwere ọgaranya na fiber ma ọ bụ pectin, dị ka ha nwere ike igbochi absorption nke statins;
• Zere ị drinkingụ mmanya mkpụrụ osisi vaịn ma ọ bụ mkpụrụ osisi grepu karịsịa mgbe ị na-eji atorvastatin, lovastatin ma ọ bụ simvastatin, dị ka ihe ọ juiceụ thisụ a na-abawanye ogo nke ọgwụ ndị a n'ọbara na ihe ize ndụ nke mmetụta dịka mgbu mgbu, oke oke adịghị ike, ahụ ọkụ, malaise ma ọ bụ mmamịrị na-acha oji.

Ndị ọzọ statins dị ka fluvastatin, pravastatin na rosuvastatin anaghị emekọ mkpụrụ osisi grape ma nwee nsogbu dị ala nke mmetụta.

6. Oria oria mmoo n’onu

Oria antidiabetics, dị ka metformin, glimepiride, acarbose ma ọ bụ glipizide, na-arụ ọrụ site n'ịbelata ogo glucose ọbara iji chịkwaa ọrịa shuga ma si otú a gbochie nsogbu nke ọrịa ahụ.

A ga-ewere Metformin, glimepiride ma ọ bụ glibenclamide, acarbose ozugbo na mmalite nke nri dị ka nri ụtụtụ ma ọ bụ nri mbụ mbụ nke ụbọchị, dịka ọmụmaatụ. A ga-edozi glipizide ozugbo, glimepiride, glibenclamide ma ọ bụ gliclazide 30 nkeji tupu nri maka ọgwụgwọ ka mma.

7. Ọgwụ nje

Ọgwụ nje bụ ọgwụ eji agwọ ọrịa nke nje na-ebute ma na-arụ ọrụ site na igbochi mgbasa ma ọ bụ igbu nje ndị butere ọrịa ahụ.

Mgbe ị na-eji ọgwụ nje, ọ dị mkpa iji iko mmiri were ya mgbe niile, dị ka ngwaahịa mmiri ara ehi dị ka mmiri ara ehi na mmiri ara ehi nwere mineral, dị ka calcium na magnesium, nke na-egbochi nsị ya, belata mmetụta ya. Na mgbakwunye, ekwesighi ịwe ihe mgbakwunye nwere mineral n'otu oge dị ka ọgwụ nje, yana opekata mpe 2 awa n'etiti ọgwụ nje na mgbakwunye.

Anya ndị ọzọ na ụfọdụ ọgwụ nje akọwapụtara gụnyere:

• Ciprofloxacino: zere ị takingụ ya na ihe ọ juiceụ fruitụ mkpụrụ osisi, ebe ọ na-ebelata nsị nke ọgwụ nje a, ị kwesịrị ichere 2 awa n'etiti ịgestụ ọgwụ ahụ na ị someụ ụfọdụ ụdị ihe ọ juiceụ ofụ mkpụrụ osisi;
• Azithromycin: ekwesiri iwere ya na afo efu, ebe nri na - ebelata nri ya. Ihe kachasị mma bụ ị takeụ ọgwụ a 1 awa tupu ma ọ bụ 2 awa mgbe nri;
• Tetracycline, doxycycline ma ọ bụ minocycline: ekwesiri iburu ha na afo efu iji meziwanye mmuta ha; ya mere, ọ dịkarịa ala awa 2 kwesịrị ịkwụsị n'etiti iri nri na ọgwụ nke ọgwụ nje;
• Penicillins, dị ka amoxicillin ma ọ bụ ampicillin: ekwesiri iwere ya na nmalite nke nri oku ka iwelata iwe nke afo. Agbanyeghị, zere iri nri dịka mmiri ara ehi na ngwaahịa mmiri ara ehi yana ọgwụ nje ndị a;
• Erythromycin: ekwesiri iwere na afo efu dika nri na-ebelata ntinye nke ogwu a. Dị ka o kwesịrị, were ọgwụ a 30 nkeji tupu ma ọ bụ 2 awa mgbe ị risịrị nri.

Ọ dịkwa mkpa izere ị ofụ ihe ọ ofụ ofụ na-aba n’anya mgbe a na-agwọ ya na ụdị ọgwụ nje ọ bụla, ebe mmanya na-emebi imeju ma gbochie metabolism nke ọgwụ nje, na-eme ka mbelata mmetụta, ị intoụbiga mmanya ókè ma ọ bụ mmụba nke mmetụta.

8. Mgbochi Imebi

Ndị na-egbochi ọgwụ mgbochi bụ ọgwụ eji agwọ ịda mbà n'obi, nchegbu, schizophrenia, hyperactivity ma ọ bụ nsogbu ihi ụra, dịka ọmụmaatụ.

E nwere ọtụtụ ụdị antidepressants, mana n'etiti ha, enwere klaasị chọrọ nlekọta nri karịa. A na-akpọ klas a monoaminoxidase inhibitors na-agụnye amitriptyline, clomipramine, imipramine, phenelzine, tranylcypromine, isocarboxazide ma ọ bụ selegiline. Ọgwụ ndị a nwere ike ịmekọrịta nri nwere tyramine ma kpatara nsogbu hypertensive na mgbaàmà nke dizziness, mmepụta ọsụsọ na-arịwanye elu, ike gwụrụ oke, ọhụụ na-adịghị ahụ anya, ụjọ, mkpasu iwe, isi ọwụwa na mgbu na olu.

Enwere ike ịchọta Tyramine karịsịa na nri fermented ma ọ bụ na nri ndị agadi dị ka chiiz gwọrọ, anụ ezi, sausaji, salami, ham, spinach, kabeeji, soy sauce, beer na mmanya, dịka ọmụmaatụ. Ekwesiri izere nri ndị a n'oge ọgwụgwọ ya na ndị na-emechi ihe nke monoamine oxidase.

9. Ndị na-egbu mgbu na-egbochi mgbu mgbu

A na-eji ọgwụ mgbu na ọgwụ na-egbochi ọgwụ na-agwọ obere ihe mgbu na oke ahụ ọkụ ma nwee ike ịmekọrịta nri ụfọdụ:

• Paracetamol: ekwesiri iwere ya na afo efu n'ihi na nri, karia nke nwere pectin, nwere ike ibelata mmetuta ha, belata arụmọrụ ha. Na mgbakwunye, mmadụ kwesịrị izere ị consumụ ihe ọ alcoụ alcoụ na-aba n'anya n'ihi na ọ nwere ike ibute nsị nke imeju ma kwado ọdịdị nke cirrhosis ma ọ bụ ịba ọcha n'anya. Lelee ndepụta nke nri bara ụba na pectin nke ekwesịrị izere.
• Acetylsalicylic acid, ibuprofen, naproxen na ketoprofen: ekwesiri iwere nri iji zere iwe iwe.

Tụkwasị na nke a, ụfọdụ osisi ọgwụ dịka St John's wort ma ọ bụ ginkgo biloba kwesịrị izere mgbe ha na-eji ọgwụ mgbochi, n'ihi na ha nwere ike ịbawanye ohere nke mgbakasị ma ọ bụ ọbara ọgbụgba n'ime afọ.

10. Bronchodilators

Bronchodilators bụ ọgwụ eji agwọ ma gbochie ọgụ na ndị nwere nsogbu iku ume dị ka ụkwara ume ọkụ, bronchitis na-adịghị ala ala, emphysema ma ọ bụ ọrịa akpa ume na-egbochi.

Fọdụ nlekọta dị mkpa maka nri, ọkachasị mgbe ị na-eji bronchodilators eme ogologo oge, bụ:

• Zere na ọgwụ ogwu foxglove n'ihi na ọ nwere ike ịbawanye mmetụta nke bronchodilators ma ọ bụ kpatara ị intoụbiga mmanya ókè;
• Zere iri nri na ihe ọ drinksụ drinksụ nwere caffeine, dị ka kọfị, tii na-acha akwụkwọ ndụ, tii tii, chocolate, ihe ọ softụ drinksụ dị nro ma ọ bụ ihe ọ energyụ energyụ ume, n'ihi na ha nwere ike ịbawanye ohere nke nsonaazụ, dị ka mkpasu iwe, ụjọ ma ọ bụ obi mgbawa ngwa ngwa;
• Zere ị consumptionụbiga mmanya ókè, tumadi n'iji theophylline n'ihi na mmanya na-aba n'anya nwere ike ịbawanye ohere nke nsonaazụ, dịka ọgbụgbọ, ọgbụgbọ, isi ọwụwa ma ọ bụ mgbakasị.

Bronfọdụ bronchodilators, karịsịa salbutamol na theophylline, mgbe ejiri ya maka ogologo oge, nwere ike ibute ụba mineral dị ka calcium, magnesium na potassium na, ya mere, iji ihe mgbakwunye ndị dọkịta gosipụtara nwere ike ịdị mkpa.

11. Levothyroxine

Levothyroxine bụ ihe na-emepụta ọgwụ thyroid iji agwọ hypothyroidism ma ọ bụ mgbe enweghị hormone a n'ọbara.

Ekwesịrị ị medicationụ ọgwụ a na afo efu, ebe nri na-ebelata nsị ya, na-ebelata arụmọrụ ya. Ya mere, a na-atụ aro ka ị were levothyroxine n'ụtụtụ n'ụtụtụ, ma ọ dịkarịa ala minit 30 ruo 60 tupu nri ụtụtụ.

12. Antineoplastics

Ndị na-agwọ ọrịa antineoplastic bụ ọgwụ eji agwọ ọrịa kansa ma nwee ike belata ịdị irè ha ma ọ bụrụ na ewere ụfọdụ nri. Examplesfọdụ ihe atụ bụ:

• Onyinye: mmadụ kwesịrị izere iri nri na ngwaahịa na soy ka ha na-ebelata ihe nke tamoxifen, na-ebelata ịdị irè ya na ọgwụgwọ ọrịa kansa;
• Calọ ahịa: ekwesiri iwere ya na afo efu ma jiri iko mmiri mgbe nile, ghara inwe mmiri ara ehi. Nri na-ebelata nsị ya, na-ebelata arụmọrụ nke ọrịa leukemia. Ihe kachasị mma bụ ị medicineụ ọgwụ a 1 awa tupu ma ọ bụ 2 awa mgbe ị risịrị nri;
• Capecitabine: Ekwesiri iwere ya n'ime nkeji iri atọ mgbe nri gachara, ka nri ahụ na-eme ka nri ya dịkwuo mma, nke na-eme ka ọgwụgwọ nke ara, eriri afọ ma ọ bụ ọrịa afọ.

Mgbe ị na-amalite ọgwụgwọ ọrịa kansa, onye oncologist ma ọ bụ onye na-ahụ maka ọgwụ na-agwọ ọrịa oncology kwesịrị inye ndụmọdụ maka mmekọrịta nke ndị na-agwọ antineoplastic na nri n'otu n'otu, dabere na ọgwụ na ụdị ọgwụgwọ ahụ.

13. Bisphosphonates

Bisphosphonates bụ ọgwụ ndị eji egbochi na ọgwụgwọ ọrịa dị iche iche nke ọkpụkpụ, dị ka osteoporosis, kansa na ọkpụkpụ metastasis, ịba ụba calcium n'ọbara ma ọ bụ ọtụtụ myeloma.

Ekwesịrị ị drugsụ ọgwụ ndị a na afo efu, ma ọ dịkarịa ala minit 30 tupu ị rie nri, ebe ọnụnọ nke nri na akụkụ eriri afọ na-ebelata nsị ma belata mmetụta nke ọgwụgwọ ahụ.

Kedu afo pH si emetụta ọgwụ

Medicationsfọdụ ọgwụ na-adabere na pH nke afọ iji rụọ ọrụ nke ọma, dị ka omeprazole ma ọ bụ esomeprazole, dịka ọmụmaatụ, nke chọrọ acid acid ka ọ rụọ ọrụ ma nwee ọrụ ha, a ga-ewerekwa ya na afo efu.

Ihe omuma atu ozo di nma bu antifungals, dika ketoconazole, nke na aru oru nke oma mgbe enwere pH acidic n’ime afo. N'okwu a, enwere ike ịkwado ịhọrọ ị takeụ ọgwụ mgbe nri nwere nri acidic, dị ka akwa, cheese ma ọ bụ azụ. Na mgbakwunye, a na-atụ aro ka ị zere iji ọgwụgwọ antacid, dịka ọmụmaatụ.

N'otu aka ahụ, probiotics na-arụ ọrụ kachasị mma mgbe enwere obere acidic gburugburu afọ. Ya mere, ezigbo ndụmọdụ bụ iji probiotic mgbe obere nri, dị ka nri ụtụtụ, ọkacha mma nke nwere nri na-akwalite oke acidity, dị ka mmiri ara ehi ma ọ bụ yogọt. Hụ ndepụta zuru ezu nke nri acidic.

N'ọnọdụ ebe ọgwụ nwere ike belata ọrụ ya site na mmiri afọ ma ọ bụ nke nwere ike ibute mgbakasị afọ, mbadamba nkume ma ọ bụ capsule nwere ike ịnwe mkpuchi, nke a na-akpọ mkpuchi mkpuchi, nke mere na ọgwụ ahụ na-abanye n'ime eriri afọ, na-ezere ịdị irè na akụkụ mmetụta dị ka obi mgbawa, ihe ọkụ ọkụ ma ọ bụ ihe mgbu afọ, dịka ọmụmaatụ.

Ihe ị ga-eme tupu ịmalite ọgwụ ọ bụla

Recommendationsfọdụ ndụmọdụ dị mkpa mgbe ị malitere iji ọgwụ gụnyere:

• Jiri otu iko mmiri were ọgwụ ndị ahụ oge niile, na-ezere ihe ọicesụicesụ ma ọ bụ mmiri ara ehi;
• Jụọ dọkịta ma ọ bụ onye na-ere ọgwụ maka nri nke enwere ike iri ma ọ bụ enweghị ike iri ya n'oge ọgwụgwọ;
• Na-agbaso ụkpụrụ nduzi ahụike mgbe niile banyere oge ọgwụ na ma a ga-ewere ọgwụ ahụ na afọ zuru oke ma ọ bụ na-enweghị isi;
• Gwa dọkịta gị ozugbo ma ọ bụrụ na ịnweta mmetụta ndị ọzọ.

Na mgbakwunye, ọ dị mkpa ịkọrọ dọkịta nke ọgwụ niile, ọgwụ ọgwụ ma ọ bụ mgbakwunye nri nke ejiri iji zere ịbawanye ma ọ bụ belata arụmọrụ nke ọgwụ ahụ.