Endometriosis na IBS: Enwere Njikọ?

Ndinaya

• Gịnị bụ endometriosis, gịnịkwa bụ IBS?
• Endometriosis
• IBS
• Kedu ihe mgbaàmà?
• Kedu ihe kpatara ya?
• Kedu ka esi achọpụta endometriosis na IBS?
• Kedu usoro nhọrọ?
• Ngwọta ụlọ
• Kedu ihe bụ ebumnuche?
• Wepụ ya

Endometriosis na ọrịa bowel syndrome (IBS) bụ ọnọdụ abụọ nwere mgbaàmà yiri nke ahụ. O kwere omume inwe nsogbu abụọ. Dọkịta gị nwere ike ịghahie otu ọnọdụ mgbe ọ bụ n'ezie nke ọzọ. Ndị dọkịta makwaara na ụmụ nwanyị nwere endometriosis nwere ike ịnwe IBS.

Nọgidenụ na-agụ maka ozi ndị ọzọ gbasara ọnọdụ ọ bụla na otu esi emetụta ya.

Gịnị bụ endometriosis, gịnịkwa bụ IBS?

Endometriosis

Endometriosis bụ ọnọdụ ebe anụ ahụ na-ahụkarị naanị n'ime akpanwa na-amalite itolite n'akụkụ ndị ọzọ nke ahụ.

Ihe omuma atu nke ebe ndia gunyere tubes na ovaries. Akpa endometrium nwekwara ike itolite na eriri afọ. Nke a nwere ike itinye aka na IBS-like symptoms.

IBS

IBS na-ebute mgbaàmà afọ. Ndị a gụnyere afọ ntachi, afọ ọsịsa, ma ọ bụ ha abụọ. Agbanyeghị, ọnọdụ ahụ anaghị emebi eriri afọ mmadụ dịka ọnya afọ ma ọ bụ ọrịa Crohn nwere ike.

Mụ nwanyị nwere endometriosis nwere IBS karịa mgbe ụmụ nwanyị na-enweghị endometriosis. Ọtụtụ ụmụ nwanyị ndị nwere endometriosis na eriri afọ na akụkụ ndị ọzọ dị nso na-anabatakarị IBS.

Kedu ihe mgbaàmà?

Endometriosis na IBS na-ekerịta ihe mgbaàmà nkịtị. Ntughari a nwere ike iche ihe ịma aka nye ndị dọkịta na-anwa ịchọpụta isi iyi nke mgbu na ahụ erughị ala nke onye ọrịa.

Ihe mgbaàmà zuru oke nke ọnọdụ abụọ bụ mmetụta visceral. Nke a pụtara na onye nwere ọnọdụ ọ bụla nwere nsogbu mgbu dị ala maka mgbu ma ọ bụ mgbu pelvic. Ngwurugwu akwara ha nwere ike dị nro karịsịa. Nke a nwere ike iduga nzaghachi dị elu na mgbu.

Fọdụ n'ime ihe mgbaàmà ndị ọzọ na-ekerịta n'etiti endometriosis na IBS gụnyere:

• afọ mgbochi
• na-agbapụ
• afọ ọsịsa
• ọgbụgbọ
• mgbu na eriri afọ

N'ihi mgbaàmà ndị a na-ekerịta, ndị dọkịta nwere ike ịnwe nsogbu ịchọpụta endometriosis ma ọ bụ IBS.

Kedu ihe kpatara ya?

Ndị dọkịta amaghị ihe kpatara ọrịa endometriosis. Ha maara na ọnọdụ ahụ nwere mkpụrụ ndụ ihe nketa, mana ọ bụ ihe ọzọ gbasara ihe kpatara ụfọdụ ji ebute ọnọdụ ahụ na ndị ọzọ anaghị eme ya.

IBS bụ ihe omimi yiri nke a maka ndị dọkịta. Ha maara na mbufụt nwere ike ibute IBS. Fọdụ ndị mmadụ na-enwetakwa IBS mgbe ọrịa nje ma ọ bụ nje malitere, nke nwere ike iduga nsị nsị na-adịghị ala ala.

Kedu ka esi achọpụta endometriosis na IBS?

Ndị dọkịta enweghị naanị otu ule na-achọpụta ma ọnọdụ. Mgbe ha na-enyocha IBS, ndị dọkịta na-achọkarị ịchịkwa ọnọdụ ahụike ndị ọzọ na-akpata ụdị mgbaàmà a. Ndị a gụnyere:

• gluten ekweghị ibe nọrọ
• ọrịa na-efe efe
• ọrịa obi na-afụ ụfụ, dịka ọnya afọ ma ọ bụ ọrịa Crohn
• ekweghị lactose

Dọkịta nwere ike ịnye nyocha ọbara iji chọpụta ma mmadụ ọ nwere ihe ndị na-eme ka mmadụ nwee mkpali nke nwere ike tụọ nri gluten ma ọ bụ lactose inlerance. Ha nwekwara ike ịrịọ maka stool ịlele maka stool maka ọbara ma ọ bụ nje na-efe efe.

Oge ụfọdụ dọkịta nwere ike ịkwado endoscopy nke elu ma ọ bụ colonoscopy. Ndị a bụ ụzọ nyocha nke na-eme ka dọkịta gị lelee anya nke akpịrị, afọ, na eriri afọ iji chọpụta mmejọ ọ bụla.

Ndị dọkịta nwere ike iji ọtụtụ ụzọ iji chọpụta endometriosis. Ihe atụ nke ndị a gụnyere:

• Ule Pelvic. Dọkịta gị nwere ike ịme ule pelvic iji chee maka ebe ọnya.
• Nyocha ule. MRI ma ọ bụ ultrasound nwere ike inyere dọkịta gị aka ịhụ ma ọ bụrụ na e nwere cysts ma ọ bụ endometriosis-dị ka thickening n’ime akpanwa ma ọ bụ mpaghara ndị ọzọ.
• Ọgwụ. Dọkịta gị nwere ike ịkọwa ọgwụ ọgwụ hormonal iji belata mgbaàmà endometriosis. Ọ bụrụ na mgbaàmà gị dịkwuo mma, ọnọdụ ahụ nwere ike ịbụ endometriosis.
• Wa ahụ laparoscopy. Nanị ụzọ doro anya iji gosi endometriosis bụ ịwa ahụ laparoscopy. Nke a gụnyere iwepụ otu akụkụ nke anụ ahụ nwere ike ịdị njọ ma nwalee ya na ụlọ nyocha maka ọnụnọ nke anụ ahụ nke akpanwa.

Dọkịta gị ga-atụle gị ụzọ nyocha ndị a. Ha ga-ejizi nsonaazụ ahụ na-atụ aro ọgwụgwọ.

Kedu usoro nhọrọ?

Endometriosis ọgwụgwọ dabere na ebe mkpụrụ ndụ ndị na-adịghị mma nọ n’ahụ gị.

Ọ bụrụ na endometriosis na-emetụta eriri afọ, dọkịta gị nwere ike ibu ụzọ kọwaa ọgwụgwọ hormone. Ndị a gụnyere ọgwụ mgbochi ime ma ọ bụ ngwaọrụ intrauterine (IUD). Na homonụ ndị ọzọ nwere ike idozi nsogbu dịka mgbochi na ọbara ọgbụgba.

Ọ bụrụ na homonụ anaghị egbochi mgbaàmà, dọkịta gị nwere ike ịkwado ịwa ahụ iji wepu ebe anụ ahụ endometrial na-eto. Ọ bụrụ na ị nwere nchegbu ọmụmụ, ịwa ahụ nwekwara ike inyere aka.

Iji na-emeso IBS, dọkịta gị nwere ike ịnye ọgwụ na-adabere na mgbaàmà gị. Ihe atụ gụnyere:

• Ndị na-agwọ ọrịa. Ndị a na-agụnye ndị na-emechi ihe nchịkwa serotonin (SSRIs), dị ka citalopram (Celexa), fluoxetine (Prozac), ma ọ bụ sertraline (Zoloft) yana tricyclic antidepressants, dị ka amitriptyline (Elavil).
• Ọrịa afọ ọsịsa. Ndị a gụnyere loperamide, rifaximin, ma ọ bụ eluxadoline (Viberzi).
• Ọgwụ iji gwọọ afọ ntachi. Ndị a gụnyere laxatives, lubiprostone (Amitiza), linaclotide (Linzess), ma ọ bụ plecanatide (Trulance).

Na mgbakwunye na ọgwụ ndị edere ọgwụ, ndị dọkịta nwekwara ike ịkwado ọgwụgwọ ma ọ bụrụ na nrụgide bụ ihe na-akpalite maka ọkụ ọkụ IBS. Onye na-agwọ ọrịa nwere ike ịkọwa ụzọ nke nwere ike inyere mmadụ aka ịzaghachi nrụgide.

Ngwọta ụlọ

Ngwọta nke ụlọ maka endometriosis na-emetụtakarị mgbaze pelvic ma ọ bụ abdominal.

Ihe mgbochi ihe mgbu na-abaghị uru, dịka ibuprofen ma ọ bụ acetaminophen, nwere ike ịkwụsị ihe mgbu. Itinye ngwugwu ma ọ bụ ngwugwu oyi na ala ala nwere ike inyere aka mgbaàmà.

Ime mgbanwe ụfọdụ nri nwere ike inye aka ịgwọ IBS. Tụlee ihe ndị a:

• Rie nri nke nwere ihe nchekwa ole na ole na ihe na-esi ísì ụtọ na agba. Approachzọ a bụ akụkụ nke nri FODMAP dị ala.
• Tinyekwuo eriri na nri gị.
• Gbochie iri nri nwere gluten.
• Were ọgwụ mgbochi iji tinye bakteria dị mma n’ime eriri afọ.

Ime ihe iji belata nchekasị nwekwara ike inyere ụfọdụ ndị nwere IBS aka. Ndị a nwere ike ịgụnye mmega ahụ na ntụgharị uche.

Gaa dọkịta gị ma ọ bụrụ na ịchọrọ na ị nwere mgbaàmà nke ma ọ bụ ọnọdụ abụọ ahụ. Ihe atụ gụnyere:

• mgbanwe n’oriri afọ, dị ka oke afọ ntachi ma ọ bụ afọ ọsịsa
• oge na-egbu mgbu
• pelvic mgbu
• afọ mgbu

Ọ bụ ezie na mgbaàmà nke endometriosis na IBS anaghị abụkarị ihe mberede ahụike, ha nwere ike ịbụ ihe mgbu na-egbu mgbu ma gbochie ndụ gị kwa ụbọchị. N'ihi ya, ọ dị mkpa ka ị gwa dọkịta gị ma nweta ọgwụgwọ n'oge na-adịghị anya.

Kedu ihe bụ ebumnuche?

Ọ bụ ezie na endometriosis na IBS enweghị ọgwụgwọ ugbu a, enwere ike ijikwa ọnọdụ abụọ ahụ nke ọma.

Na mgbakwunye na njikọ dị n'etiti endometriosis na IBS, ndị dọkịta jikọtara endometriosis na ọnụ ọgụgụ dị elu nke ọnọdụ ahụike ndị ọzọ. Ndị a gụnyere:

• nfụkasị Jeremaya
• ụkwara ume ọkụ
• nsogbu autoimmune, gụnyere otutu sclerosis na lupus
• cancer, dị ka ara ma ọ bụ ovarian cancer
• ọrịa na-adịghị ala ala
• fibromyalgia

Soro dọkịta gị kwurịta ihe egwu na ọnọdụ ndị a ma ọ bụrụ na ị nwere endometriosis.

Wepụ ya

Ọ bụrụ na ị nwere endometriosis na IBS, ọ bụghị naanị gị. Endometriosis Foundation of America na-eme atụmatụ pasent 10 nke ụmụ nwanyị nọ na United States nwere endometriosis. Nnyocha a na-adịbeghị anya na-ekwukwa na ụmụ nwanyị nwere endometriosis bụ oge 2.5 nwere ike ịnwe IBS.

Kingchọ ọgwụgwọ maka ma ọ bụ ọnọdụ abụọ ahụ nwere ike inyere aka mee ka ndụ gị ka mma.