Cog Fog: Otu esi eme nke a Symptom MS a

Ndinaya

• Sayensị n'azụ cog fog
• Olee otú obibi cog foogu
• Nri
• Mmega
• Inyekwu ọgụgụ isi
• Atụmatụ dị mkpirikpi
• Na-na-oge azum
  
• Atụmatụ egwuregwu ogologo oge
  

Ọ bụrụ na gị na ọtụtụ sclerosis (MS) bi, enwere ike ị tufufu ọtụtụ nkeji - ma ọ bụrụ na ọ bụghị ọtụtụ awa - na-achọ ụlọ gị maka ihe ndị na-ekwesịghị ekwesị… naanị iji chọta igodo gị ma ọ bụ obere akpa ebe ọ bụla, dị ka ebe a na-esi nri kichin ma ọ bụ ụlọ ọgwụ.

Not nọghị sọ gị. Igwe ojii, ma ọ bụ ụbụrụ ụbụrụ metụtara ụbụrụ MS, na-emetụta ọtụtụ ndị bi na MS. N'ezie, a na-eme atụmatụ na ihe karịrị ọkara nke ndị bi na MS ga-etolite nsogbu nghọta dị ka isi ike nghọta mkparịta ụka, iche echiche nke ọma, ma ọ bụ icheta ncheta.

MS-ers na-akpọ nke a nziputa "cog fog" - mkpụmkpụ maka cognitive foogu. A na-akpọkwa ya dị ka ụbụrụ ụfụ, mgbanwe na cognition, ma ọ bụ nkwarụ mmata.

Hapụ ụgbọ okporo ígwè gị iche n’echiche n’etiti ahịrịokwu, ichefuru ihe kpatara i jiri banye n’otu ọnụ ụlọ, ma ọ bụ ịgbalị icheta aha enyi gị, ga-ekwe omume mgbe cog fog na-ada.

Krysia Hepatica, onye ọchụnta ego na MS, na-akọwa etu ụbụrụ ya si arụ ọrụ dị iche iche ugbu a. “Ozi dị na ya. Ọ na-ewe ogologo oge iji nweta ya, ”ọ gwara Healthline.

“Dịka ọmụmaatụ, ọ bụrụ na mmadụ ajụọ m ajụjụ gbasara otu nkọwa sitere na ụbọchị ma ọ bụ izu gara aga, enweghị m ike iwepụta ya ozugbo. O ji nwayọ abịa azụ, n'ụdị. Ọ dịka ịfụchapụta akwụkwọ katalọgụ ụlọ akwụkwọ ochie karịa naanị ịpịfụfụ ya. Analog vs. dijitalụ. Ha abụọ na-arụ ọrụ, otu dị nwayọ nwayọ, ”Hepatica na-akọwa.

A chọpụtara na Lucie Linder nwere MS na-alọghachi na 2007 ma na-ekwu na ikuku cog abụwo nsogbu dị mkpa maka ya, yana. Icheta ihe mberede, ndakpọ mmụọ, na ike ọgwụgwụ nke uche nke pụrụ iti n'oge ọ bụla adịghị atọ ụtọ. ”

Linder na-akọwa oge mgbe ọ na-enweghị ike ilekwasị anya ma ọ bụ tinye uche na ọrụ n'ihi na ụbụrụ ya na-eche na ọ bụ ụrọ na nnukwu apịtị.

Ọ dabara nke ọma, ọ chọpụtala na mmega ahụ nke cardio na-enyere ya aka gbawara site na mmetụta ahụ rapaara.

Maka oge ka ukwuu, mgbanwe ntụgharị uche ga-adị nwayọ nwayọ, ọ gaghịkwa adị oke njọ nke na ị nweghị ike ilekọta onwe gị. Mana o nwere ike ime ihe ọ bụla na - abụbu ọrụ - dị ka ịzụ ahịa maka ngwa ahịa - na - akụda mmụọ.

Sayensị n'azụ cog fog

MS bụ ọrịa nke usoro ụjọ na-emetụta ụbụrụ na ụbụrụ. Ọ na-ebutekwa ebe mbufụt na ọnya na ụbụrụ.

"N'ihi nke a, [ndị nwere MS] nwere ike ịnwe nsogbu nghọta nke metụtara nsonaazụ nhazi, nsogbu ọtụtụ ọrụ, yana ndọpụ uche," ka David Mattson, MD, bụ ọkà mmụta akwara na Mahadum Indiana University na-akọwa.

Fọdụ n'ime ebe ndị a na-ahụkarị nke ndụ nke mgbanwe mgbanwe na-emetụta gụnyere ncheta, nlebara anya na itinye uche, ịsụ okwu, na nhazi ozi.

Mattson gosipụtara na ọ nweghị ọnya MS na-akpata nke a, mana cog fog dị ka ihe jikọtara ya na ọnụọgụ ọnya MS na ụba ụbụrụ.

N'elu nke ahụ, ike ọgwụgwụ na-agbakwa ndị nwere MS, nke nwere ike ibute nchefu, enweghị mmasị, na obere ume.

"Ndị nwere ike ọgwụgwụ nwere ike isiri ya ike ịrụcha ọrụ n'oge na-adịghị anya n'ụbọchị ahụ, nwee ikike dị ala iji nagide ụfọdụ gburugburu dị ka oke okpomọkụ, yana ọgụ na nsogbu ihi ụra ma ọ bụ ịda mbà n'obi," ka Mattson na-agbakwụnye.

Olivia Djouadi, onye nwere MS na-alaghachi azụ, na-ekwu na nsogbu ọ na-emetụta uche ya yiri ka ọ ga-eme na oke ike ọgwụgwụ, nke nwere ike ịkwụsị ya n'ụzọ ya. Dị ka agụmakwụkwọ, ọ na-ekwu na ụfụ ụbụrụ dị njọ.

“Ọ pụtara na echefuru m maka nkọwa dị mfe, mana m ka na-echeta ihe ndị dị mgbagwoju anya,” ka ọ na-akọwa. "Ọ dị oke nkụda mmụọ n'ihi na amaara m na amaara m azịza ya, mana ọ gaghị abịakwute m," ọ na-eso Healthline.

The ozi ọma: E nwere ngwa ngwa na ogologo oge azum maka mbenata cog foogu, ma ọ bụ ọbụna na-eme ka ọ dịtụ mfe njikwa.

Olee otú obibi cog foogu

Ndị dọkịta na ndị ọrịa nwere obi nkoropụ na enweghị usoro ọgwụgwọ a ga-enweta maka nsogbu echiche na-eso MS.

Ọ dị oke mkpa maka ndị na-ahụ maka ahụike na-enye nkwado na nkwado nye ndị ọrịa ha na MS bụ ndị na-enwe mgbanwe na cognition ha, Dr. Victoria Leavitt, onye na-agwọ ọrịa neuropsychologist na ColumbiaDoctors na osote prọfesọ nke neuropsychology, na akwara, na Columbia University Medical Center.

Agbanyeghị, na enweghị ọgwụgwọ, Leavitt kwenyere na ụdị ndụ nwere ike ime mgbanwe. "Ihe mgbanwe nwere ike ịchịkwa anyị nwere ike inye aka ịgbanwe ụzọ mmadụ nwere MS iji chekwaa ụbụrụ ya nke ọma," ọ na-agwa Healthline.

Leavitt na-ekwu ihe atọ a na-ahụkarị nke ndụ ndị nwere ike ịgbanwe nke nwere ike inyere aka na arụ ọrụ ọgụgụ isi gụnyere nri, mmega ahụ, na ịba ụba ọgụgụ isi.

Nri

Mgbanwe ị na-eri - ọkachasị mgbakwunye nke abụba ndị siri ike - nwere ike inye aka na igwe ojii.

Hepatica achọpụtala na iri abụba dị mma dị ka ube oyibo, mmanụ oyibo, na bọta ahịhịa na-enyere ya aka.

Health abụba, ma ọ bụ ihe oriri bara ụba na omega-3s, mara maka ọrụ ha na ụbụrụ ahụ ike.

Na mgbakwunye na avocados na aki oyibo, tinye ụfọdụ n'ime ndị a na nri gị:

• ihe oriri dị ka salmọn, makarel, sardines, na cod
• mmanụ oliv na-enweghị atụ
• ukpa
• mkpụrụ osisi chia na flax

Mmega

Emega omumu kemgbe otutu afo dika uzo iji nyere ndi mmadu aka imeghari mgba nke cog fog. N'ezie, achọpụtara na imega ahụ nwere njikọ chiri anya na ọsọ uche na ndị nwere MS.

Mana ọ bụghị naanị mmetụta dị mma nke mmega ahụ nwere na ụbụrụ dị mkpa. Imega ahụ dịkwa mma maka ahụ na ahụike ọgụgụ isi gị.

A chọpụtara na ndị nwere MS ndị sonyere na mmega ahụ aerobic na-enwekarị mmụba nke ọnọdụ. Mgbe obi dị gị mma, ị ga-enwe ikike dị ukwuu ịhazi ihe ọmụma. Ofdị mmega ọ bụla bara uru, mana ndị na-eme nchọpụta yiri ka ha na-eleba anya na mmega ahụ nke ikuku na ọrụ ọ na-arụ na MS na arụ ọrụ mmụọ.

Na mgbakwunye, otu akụkọ gosiri na ndị nwere MS na-emega ahụ nwere mbelata ọnya na ụbụrụ, nke gosipụtara etu mmega ahụ siri ike.

Inyekwu ọgụgụ isi

Ime ka ọgụgụ isi baa ụba gụnyere ihe ndị ahụ ị na-eme iji mee ka ụbụrụ gị nwee nsogbu.

Itinye aka n’omume kwa ụbọchị dị ka okwu ọnụ na egwuregwu, ma ọ bụ mmemme a na-eche echiche siri ike dị ka isiokwu okwu, Sudoku, na jigsaw puzzles, nwere ike inye aka mee ka ụbụrụ gị dị ọhụrụ na itinye aka. Iso ndị enyi gị ma ọ bụ ndị ezinụlọ gị igwu egwuregwu ndị a ma ọ bụ egwuregwu ndị ọzọ nwekwara ike ịkpalitekwu abamuru.

Iji nweta nnukwu uru na-abawanye ụbụrụ, mụta aka ọrụ ọhụụ ma ọ bụ asụsụ ọhụrụ, ma ọ bụ buru ihe omume ọhụụ.

Atụmatụ dị mkpirikpi

Ọ bụ ezie na itinye ihe ngwọta dị ogologo oge maka cog fog dị mkpa, ị nwekwara ike irite uru site na ụfọdụ ndụmọdụ ga-eweta enyemaka ozugbo.

Hepatica na-ekwu ụfọdụ atụmatụ ndị ọzọ na-arụ ọrụ maka ya mgbe ọ na-enwe cog fog na-ewere ndetu dị mma, na-ede ihe niile na kalenda ya, na ọtụtụ ọrụ dị ka o kwere mee. Ọ sịrị: “Ọ kaara m mma ịmalite ma rụchaa ya tupu m amalite ihe ọhụrụ.

Mattson kwenyere na atụmatụ ndị a wee kwuo na ndị ọrịa ya na-eme nke ọma mgbe ha na-edetu ihe, na-ezere ihe ndọpụ uche, ma na-eme otu ihe n'otu oge. Ọ na-atụ aro ịchọta oge nke ụbọchị mgbe ị dị ọhụrụ ma dị ike ma na-arụ ọrụ gị siri ike karị n'oge ahụ.

Na-na-oge azum

• Jiri usoro nhazi dị ka ndepụta ma ọ bụ ndetu post-it.
• Gbado anya na ịme otu ọrụ n'otu oge n'ebe dị jụụ, na-enweghị ebe ndọpụ uche.
• Jiri oge nke ụbọchị ị nwere ike kachasị ike maka ọrụ ndị siri ike.
• Gwa ndi ezi-na-ụlọ na ndi enyi ka ha kwuo nwayọ nwayọ iji nyekwuo gi oge ịhazi ihe ọmụma.
• Mụọ iku ume miri emi iji belata nrụgide na nkụda mmụọ nke ụbụrụ ụfụ.

Atụmatụ egwuregwu ogologo oge

• Rie nri ụbụrụ nke nwere abụba dị mma ma ọ bụ omega-3s dị ka ube oyibo, salmọn, na walnuts.
• Na-aga ije ma ọ bụ na-eme ụdị mmega ahụ ọzọ ị hụrụ n'anya mgbe niile.
• Mụta ihe ọhụrụ iji maa ụbụrụ gị aka.

Ọ bụrụ na ị na - alụ ọgụ maka otu ị ga - esi tinye usoro ndị a na ndụ gị, Leavitt kwuru ka gị na dọkịta gị ma ọ bụ ndị otu ahụike gị kwurịta okwu. Ha nwere ike inyere gị aka ịwepụta atụmatụ iji mee ka ihe ndị a rụọ ọrụ.

Otu ndụmọdụ ọ na-achọkarị imesi ike bụ: Bido obere ma setịpụ ihe mgbaru ọsọ ndị ezi uche dị na ha ruo mgbe ị ga-enwe ihe ịga nke ọma. Ọ sịrị: “to ghaghị ime ihe na-amasị gị ka ha wee mara gị ahụ́.

Leavitt na-elekwa anya ka ụra, netwọkụ mmekọrịta, yana ijikọ na obodo na-arụ otu ndị mmadụ MS si eme mgbanwe na cognition. O kwenyere na ihe ndị ahụ na mgbatị ahụ, nri, na mmụba ọgụgụ isi bụcha ụzọ dị mma iji chebe megide ọdịda n'ọdịnihu.

O kwuru, sị: “Ahụrụ m ebe a dị ka ezigbo ihe nchọpụta ga-ekwe nkwa. "N'ikpeazụ, anyị kwesịrị ịtụgharị ihe akaebe anyị na ihe anyị chọpụtara n'ime ọgwụgwọ."

Mgbe ibi na MS na imeso cog fog nwere ike ịbụ ezigbo nsogbu, Hepatica na-ekwu na ọ na-agba mbọ ka ọ hapụ ya ka ọ daa. "Ana m anakwere na ụbụrụ m na-arụ ọrụ n'ụzọ dị iche ugbu a ma enwere m ekele inwe atụmatụ ndị na-enyere aka," ka ọ na-akọwa.

Sara Lindberg, BS, M.Ed, bụ onye edemede na - enweghị ahụike na ahụike. Ọ na-ejide nzere bachelọ na sayensị mmega ahụ na nzere masta na ndụmọdụ. O jirila ndụ ya kụziere ndị mmadụ mkpa ahụike, ahụike, uche, na ahụike uche. Ọ bụ ọkachamara na njikọ uche, na-elekwasị anya n'otú ọdịmma uche na nke mmetụta uche si emetụta ahụike na ahụike anyị.