Ihe kpatara mkpebi WHO iji megharịa ọkụ ọkụ dị mkpa

Ndinaya

• Ngbanwe nke nkọwa nwere ike inye aka wepu ihere nke ike ọgwụgwụ gbara
• Mara otu esi achọpụta nsogbu ahụike nwere ike ibute ọgwụgwọ ka mma

Mgbanwe a ga-eme ka mgbaàmà nke ndị mmadụ na-ata ahụhụ.

Ọtụtụ n'ime anyị maara ike ọgwụgwụ ọrụ - mmetụta nke oke ike ọgwụgwụ anụ ahụ na nke mmụọ nke na-emetụtakarị ndị dọkịta, ndị isi azụmaahịa na ndị na-aza ajụjụ mbụ.

Ruo ugbu a, a na-akpọ ike ọgwụgwụ nke ọrịa syndrome. Otú ọ dị, ọ na-adịbeghị anya emelitere nkọwa ya.

Ugbu a ọ na-ezo aka n'ọgwụ ike dị ka "ọrịa a kọwara dị ka ihe sitere na nrụgide ọrụ na-adịghị ala ala nke a na-ejisibeghị nke ọma," na ntuziaka nyocha nke International Classification of Diseases.

Ihe mgbaàmà atọ a gụnyere:

• mmetụta nke ike ike ma ọ bụ ike ọgwụgwụ
• enwekwu uche site na ọrụ mmadụ ma ọ bụ mmetụta na-adịghị mma na ọrụ mmadụ
• belatara ọkachamara arụpụtaghị ihe

Dịka onye ọkà n'akparamàgwà mmadụ nke ya na ụmụ akwụkwọ ahụike na-arụkọ ọrụ, ụmụ akwụkwọ gụsịrị akwụkwọ, na ndị isi azụmaahịa, ahụla m na ike ọgwụgwụ nwere ike imetụta ahụike ọgụgụ isi nke ndị mmadụ. Ngbanwe a na nkọwa nwere ike inye aka wetawanye mmata ma mee ka ndị folks nweta ọgwụgwọ ka mma.

Ngbanwe nke nkọwa nwere ike inye aka wepu ihere nke ike ọgwụgwụ gbara

Otu n’ime nsogbu ndị kachasị njọ ma ọ bụrụ na ike gwụrụ bụ na ọtụtụ mmadụ na-eme ihere maka ịchọ enyemaka, ọtụtụ mgbe n’ihi na ọrụ ọrụ ha anaghị akwado ịkwụsịlata.

Ugboro ugboro, ndị mmadụ na-ewere ya na inwe oyi. Ha kwenyere na otu ụbọchị izu ike kwesịrị ime ka ihe niile ka mma.

Ndị mmadụ nwere ihe mgbaàmà nke ike ọgwụgwụ na-atụ ụjọ na iwepụ oge ọrụ ma ọ bụ itinye ego na nlekọta onwe ha na-eme ka ha bụrụ "ndị na-adịghị ike," na ike gwụrụ ike ọgwụgwụ site na ịrụsi ọrụ ike.

Ọ dịghị nke ọ bụla n’ime ha bụ eziokwu.

Ọ bụrụ na ahapụghị ya, ike ọgwụgwụ nwere ike ime ka ndị mmadụ daa mba, na-echegbu onwe ha, ma na-adọpụ uche, nke nwere ike imetụta ọ bụghị naanị mmekọrịta ọrụ ha, kamakwa mmekọrịta onwe ha.

Mgbe nrụgide rutere n’ọ̀tụ̀tụ̀ kasị elu, ọ na-esi ike ịchịkwa mmetụta ndị dị ka mwute, iwe, na obi amamikpe, bụ́ nke pụrụ ịkpata mwakpo ụjọ, iwe iwe, na iji ihe eme ihe.

Otú ọ dị, ịgbanwe nkọwa nke ike ọgwụgwụ pụrụ inye aka wepụ ihe ndị a na-ekwenyeghị na ya “abụghị ihe dị oké njọ.” O nwere ike inyere wepu echiche na ezighi ezi na ndị nwere ya anaghị achọ nkwado ọrụ.

Ngbanwe a nwere ike inye aka wepu ihe ihere nke na-eme ka ike ọgwụgwụ gwụ ma nyere aka ịdọrọ uche gaa etu ọkụ ọkụ na-adịkarị.

Dị ka Elaine Cheung, PhD si kwuo, onye na-eme nchọpụta ọkụ na osote prọfesọ nke sayensị mmekọrịta na Mahadum Northwest, nkọwa kachasị ọkụ na-akọwapụta nchoputa ahụike a, nke nwere ike inye aka dọta uche gaa na ya.

Cheung kwuru, "Ntule na nkọwapụta nke nsure ọkụ na akwụkwọ nwere nsogbu na enweghị nghọta, nke mere ka ọ bụrụ ihe ịma aka ịtụle na ịkekọrịta ya." Ọ na-atụ anya na nkọwa ọhụụ ga - eme ka ọ dịkwuo mfe ịmụọ ike ọgwụgwụ na mmetụta ọ nwere na ndị ọzọ, nke nwere ike ikpughe ụzọ iji gbochie ma lebara ọnọdụ ahụike a anya.

Mara otu esi achọpụta nsogbu ahụike nwere ike ibute ọgwụgwọ ka mma

Mgbe anyị maara otu esi achọpụta nchoputa ahụike, anyị nwere ike ịbanye n'ụlọ na ọgwụgwọ. Anọ m na-agwa ndị ọrịa m banyere ike ọgwụgwụ ruo ọtụtụ afọ, ma ugbu a na mmelite nke nkọwa ya, anyị nwere ụzọ ọhụrụ iji kụziere ndị ọrịa banyere mgba ọrụ ha metụtara ọrụ.

Cheung kọwara na ịghọta ike ọgwụgwụ pụtara inwe ike ịmata ọdịiche dị na nsogbu ndị ọzọ metụtara ahụike ọgụgụ isi. Ọnọdụ uche dị ka ịda mba, nchekasị, na nsogbu ụjọ nwere ike imetụta ikike mmadụ ịrụ ọrụ, mana ọkụ ọkụ bụ ọnọdụ sitere na ịrụ ọrụ nke ukwuu.

"Ọkụ ọkụ bụ ọnọdụ nke ọrụ mmadụ kpatara, mmekọrịta ha na ọrụ ha nwere ike ibute ọnọdụ a," ka ọ na-ekwu. Inwe ihe omuma a di nkpa n'ihi na ndi mmadu na-acho oku kwesiri itinye uche na ime ka mmekorita di n'etiti mmadu na oru ha.

Site na WHO na-agbanwe nkọwa nke ike ọgwụgwụ, enwere ike iweta nlebara anya nke ukwuu na ahụike ọha na eze na-efegharị mba ahụ. Olileanya, mgbanwe a ga-akwado ihe mgbaàmà nke ndị mmadụ na nhụjuanya.

Edekọwapụta ọnọdụ a na-esetịpụ ntọala maka ụlọ ọrụ dịka ụlọ ọgwụ, ụlọ akwụkwọ, na azụmaahịa iji mee mgbanwe ebe ọrụ nke nwere ike igbochi ike ọgwụgwụ na mbụ.

Juli Fraga bụ onye ọkà n'akparamàgwà mmadụ nke nwere ikike na San Francisco. Ọ gụsịrị akwụkwọ na PsyD na Mahadum nke Northern Colorado wee gaa na postdoctoral mkpakọrịta na UC Berkeley. N'inwe mmetụta nke ahụike ụmụ nwanyị, ọ na-abịaru oge niile ya nso na-ekpo ọkụ, ịkwụwa aka ọtọ, na ọmịiko. Lee ihe ọ na-eme na Twitter.