Ọdịdọ

Njikere bụ nchọta anụ ahụ ma ọ bụ mgbanwe omume na-eme mgbe ihe omume eletriki na-adịghị mma na ụbụrụ na-eme.

A na-ejikarị okwu ahụ bụ "ọdịdọ" eme ihe n'ụzọ ọzọ na "nkwukwu." N’oge nkwarụ mmadụ na-eme mkpatụ na-enweghị nchịkwa nke na-adị ngwa ma na-ada ụda, na akwara na-arụ ọrụ ma na-atụrụ ndụ ugboro ugboro. E nwere ọtụtụ ọdịdọ dị iche iche. Fọdụ na-enwe obere ihe mgbaàmà n'amaghị jijiji.

O nwere ike isi ike ịma ma mmadụ ọ ga-ejide ya. Sefọdụ ihe ọdịdọ na-eme ka mmadụ bụrụ ịkọ ọgwụ. Ndị a nwere ike ghara ịhụ ya.

Ihe mgbaàmà a kapịrị ọnụ na-adabere na akụkụ nke ụbụrụ. Mgbaàmà na-eme na mberede wee nwee ike ịgụnye:

• Obere agbaji nke na-esochi oge mgbagwoju anya (onye ahụ enweghị ike icheta obere oge)
• Mgbanwe nke omume, dị ka ịtụtụ uwe mmadụ
• Na-ada ma ọ bụ na-atụgharị ọnụ
• Mmegharị anya
• Nta anụ na ịsụ ude
• Ọnwụ eriri afọ ma ọ bụ eriri afọ
• Mgbanwe ọnọdụ uche, dịka iwe na mberede, ụjọ na-enweghị atụ, ụjọ, ma ọ bụ ịchị ọchị
• Ma jijiji nke ahụ dum
• Na-ada na mberede
• Akatabi okop uto ilu ma ọ bụ ọla
• Ezé ichi
• Nwa oge kwụsị na iku ume
• Ọkpụkpụ akwara na-enweghị ike ịchịkwa ya na mkpịsị aka ya na ịkụgharị ya

Mgbaàmà nwere ike ịkwụsị mgbe obere sekọnd ma ọ bụ minit ole na ole, ma ọ bụ gaa n'ihu ruo 15 nkeji. Ha anaghị adịkarị ogologo.

Onye ahụ nwere ike ịnwe mgbaàmà ịdọ aka ná ntị tupu ọgụ ahụ, dị ka:

• Jọ ma ọ bụ nchegbu
• Ọgbụgbọ
• Vertigo (ọ dị gị ka ị na - agba ogho ma ọ bụ na - agagharị)
• Ihe mgbaàmà anya (dị ka ọkụ na-enwu gbaa, ntụpọ, ma ọ bụ ahịrị anya n'ihu anya)

A na-ejide ihe ọdịdọ nke ụdị niile site na ọrụ eletrik na-adịghị ahụkebe na ụbụrụ.

Ihe kpatara ọdịdọ nwere ike ịgụnye:

• Mmetụta na-adịghị mma nke sodium ma ọ bụ glucose n'ọbara
• Ọrịa ụbụrụ, gụnyere meningitis na encephalitis
• Mmetụta ụbụrụ nke na-adabara nwa n’oge ọrụ ma ọ bụ ịmụ nwa
• Nsogbu ụbụrụ nke na-eme tupu ịmụ nwa (ụbụrụ ụbụrụ na-efe efe)
• Brain tumo (obere)
• Iji ọgwụ ọjọọ eme ihe
• Ujo eletrik
• Akwụkwụ na-adọ
• Ahụ ọkụ (karịsịa ụmụaka)
• Isi mmerụ
• Ọrịa obi
• Ọrịa na-ekpo ọkụ (anabataghị okpomọkụ)
• Ahụ ọkụ
• Phenylketonuria (PKU), nke nwere ike ibute ọdịdọ na ụmụ ọhụrụ
• Na-egbu egbu
• Street drugs, dị ka ájá angel (PCP), cocaine, amphetamines
• Ọkụ
• Toxemia nke afọ ime
• Toxin na-arịwanye elu n'ime ahụ n'ihi imeju ma ọ bụ akụrụ akụrụ
• Ọbara mgbali elu (ọbara mgbali ọjọọ)
• Ogwu na-egbu egbu ma na-agba agba (dị ka agwọ agwọ)
• Hapụ mmanya na-aba n'anya ma ọ bụ ọgwụ ụfọdụ mgbe ị jiri ya ogologo oge

Mgbe ụfọdụ, enweghị ike ịchọta ihe kpatara ya. A na-akpọ nke a idizathic ọdịdọ. A na-ahụkarị ha na ụmụaka na ndị toro eto, mana enwere ike ịda n'oge ọ bụla. E nwere ike ịbụ ezinụlọ akụkọ nke epilepsy ma ọ bụ ihe ọdịdọ.

Ọ bụrụ na ọdịdọ na-aga n'ihu ugboro ugboro mgbe emesịrị nsogbu kpatara, a na-akpọ ọnọdụ ahụ akwụkwụ.

Ọtụtụ ihe ọdịdọ na-akwụsị n'onwe ha. Mana n’oge ijidesi, onye ahụ nwere ike imerụ ahụ ma ọ bụ merụọ ya ahụ.

Mgbe njide dabara, ebumnuche bụ isi bụ ichebe onye ahụ pụọ na mmerụ ahụ:

• Gbalịa igbochi ọdịda. Dina onye ahu n’ala n’ebe di nchebe. Kpochapụ ebe arịa ụlọ ma ọ bụ ihe ndị ọzọ dị nkọ.
• Kushi onye isi.
• Tọpụ akwa uwe siri ike, karịchaa n'olu.
• Gbanwee onye ahụ n’akụkụ ha. Ọ bụrụ na agbọ agbọ emee, nke a na-enye aka ịhụ na-agbanyeghị agbọ ahụ n’akpa ume.
• Chọọ maka mgbaaka NJ ahụike na ntuziaka njide.
• Nọnyere onye ahụ ruo mgbe ha gbakere, ma ọ bụ ruo mgbe enyemaka ahụike ọkachamara abịarute.

Ihe ndị enyi na ndi ezi-na-ụlọ ekwesịghị ime:

• MAGHACHI (gbalịa ijide) onye ahụ.
• EB NOTGH anything ihe ọ bụla n’agbata ezé onye ahụ n’oge ijidesi (gụnyere mkpịsị aka gị).
• Gbalịa ijide ire onye ahụ.
  
• AK NOTPUGH the onye ahụ ọ gwụla ma ha nọ n'ihe ize ndụ ma ọ bụ nọrọ nso ihe dị egwu.
• Gbalịa ime ka onye ahụ kwụsị ifegharị efegharị. Ha enweghị ikike ijichi ọdịdọ ahụ ma ha amaghị ihe na-eme n'oge ahụ.
• Enyela onye ahụ ihe ọ bụla n’ọnụ ruo mgbe ihe nkwonkwo ahụ kwụsịrị ma onye ahụ mụ anya ma mụrụ anya.
• EBUGH C ịmalite CPR ma ọ bụrụ na ọdịdọ ejidela kpamkpam ma onye ahụ anaghị eku ume ma ọ bụ na ọ nweghị usoro.

Ọ bụrụ na nwatakịrị ma ọ bụ nwatakịrị nwere njide n'oge nnukwu ahụ ọkụ, jiri nwayọọ na mmiri dị jụụ nwata ahụ. Etinyela nwa ahụ na mmiri oyi. Kpọọ onye na-elekọta ahụike nwa gị ma jụọ gị ihe ị ga-eme ọzọ. Ọzọkwa, jụọ ma ọ dị mma inye nwata ahụ acetaminophen (Tylenol) ozugbo ha mụ anya.

Kpọọ 911 ma ọ bụ nọmba mberede mpaghara ma ọ bụrụ:

• Nke a bụ nke mbụ mmadụ na-ejide ihe ọdịdọ
• A ọdịdọ dịruru karịa 2 ka 5 nkeji
• Onye ahụ anaghị eteta ma ọ bụ nwee agwa nkịtị mgbe ọnwachara
• Njide ọzọ amalite n'oge adịghị anya mgbe ọdịdọ gwụsịrị
• Onye ahụ jidere mmiri
• Onye ahụ dị ime, merụọ ahụ, ma ọ bụ nwee ọrịa shuga
• Onye ahụ enweghị mgbaaka NJ ahụike (ntuziaka na-akọwa ihe ị ga-eme)
• Ọ nwere ihe dị iche na njide a ma e jiri ya tụnyere njide onye ọ na-emebu

Kpesa njide niile nke onye na-eweta onye ahụ. Onye na-eweta ọrụ gị nwere ike chọọ ịgbanwe ma ọ bụ gbanwee ọgwụ onye ahụ.

A na-ahụkarị onye jidere ọhụụ ọhụrụ ma ọ bụ nke siri ike na ụlọ mberede ụlọ ọgwụ. Onye na-eweta ya ga-anwa ịchọpụta ụdị njide ahụ dabere na mgbaàmà ahụ.

A ga-eme ule iji wepụ ọnọdụ ahụike ndị ọzọ na-akpata ọdịdọ ma ọ bụ ihe mgbaàmà ndị yiri ya. Nke a nwere ike ịgụnye ịda mba, ọgụ ọgụ (TIA) ma ọ bụ ọrịa strok, ọgụ ụjọ, isi ọwụwa migraine, nsogbu ihi ụra, na ihe ndị ọzọ nwere ike ịkpata ya.

Ule ndị a pụrụ inye iwu gụnyere:

• Ule ọbara na mmamịrị
• CT scan nke isi ma ọ bụ MRI nke isi
• EEG (ọ bụghị na ụlọ mberede)
• Lumbar mgbapu (ọgidigi azụ)

Achọrọ nyocha ọzọ ma ọ bụrụ na mmadụ nwere:

• Achọpụta ọhụrụ na-enweghị ihe kpatara ya
• Akwụkwụ na-adọ (iji hụ na onye ahụ na-a amountụ oke ọgwụ)

Ọdụdọ nke abụọ; Ọdụdọ na-arụ ọrụ; Ọdịdọ - nke abụọ; Ọdịdọ - reactive; Ọgba aghara

• Brain aneurysm mmezi - ihapu
• Akwụkwụ na-adọ na ndị okenye - ihe ị ga-ajụ dọkịta gị
• Akwụkwụ na-adọ na ụmụaka - ihapu
• Akwụkwụ na-adọ na ụmụaka - ihe ị ga-ajụ dọkịta gị
• Akwụkwụ na-adọ ma ọ bụ ọdịdọ - ihapu
• Mgbu ọkụ - ihe ị ga-ajụ dọkịta gị

• Mgba aghara - enyemaka mbu - usoro

Krumholz A, Wiebe S, Gronseth GS, et al.Ntuziaka na-egosi ihe akaebe: njikwa nke ijide mbụ na-enweghị atụ na ndị okenye: akụkọ nke Guideline Development Subcommittee nke American Academy of Neurology and the American Epilepsy Society. Ọrịa. 2015; 84 (16): 1705-1713. PMID: 25901057 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25901057/.

Mikati MA, Tchapyjnikov D. Ọdụdọ na nwata. Na: Kliegman RM, St. Geme JW, Blum NJ, Shah SS, Tasker RC, Wilson KM, eds. Nelson Akwụkwọ ọgụgụ nke Ọrịa edimụaka. 21nke. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020: isi 611.

Onyema JJ, Hirsch LJ. Nchoputa na nhazi nke ijide na akwukwu. Na: Winn HR, ed. Youmans na Winn Winwa Ahụ Neurological. Nke 7. Philadelphia, PA: Elsevier; 2017: isi 61.

Rabin E, Jagoda AS. Ọdịdọ. Na: Mgbidi RM, Hockberger RS, Gausche-Hill M, eds. Ngwọta Mberede nke Rosen: Echiche na usoro ọgwụgwọ. Agba nke 9. Philadelphia, PA: Elsevier; 2018: isi nke 92.