Na-eku ume - jiri nwayọ ma ọ bụ kwụsị

Iku ume nke na - akwụsị ihe ọ bụla, a na - akpọ ya iku ume. A na-akpọ iku ume nwayọ bradypnea. A na-akpọ iku ume ma ọ bụ na-esiri ike dyspnea.

Apnea nwere ike ịbịa ma ga-anọkwa nwa oge. Nke a nwere ike ịpụta na nsogbu iku ume na-egbochi ụra, dịka ọmụmaatụ.

Apnea na-eme ogologo oge pụtara mmadụ ịkwụsị iku ume. Ọ bụrụ na obi ka nọ n'ọrụ, a maara ọnọdụ ahụ dị ka njide iku ume. Nke a bụ ihe na-eyi ndụ egwu nke chọrọ nlekọta ahụike na enyemaka mbụ.

Ogologo oge na-enweghị ọrụ obi na onye na-adịghị anabata ya a na-akpọ njide ejiri obi (ma ọ bụ cardiopulmonary). N'ime ụmụaka na ụmụaka, ihe kachasị akpata obi obi bụ njide iku ume. Na ndị okenye, a na-emekarị ihe na-emekarị, njide ejiri obi na-edugakarị na njide iku ume.

Nsogbu iku ume nwere ike ime maka ọtụtụ ihe. N’ọtụtụ ọnọdụ, ihe ndị na-akpatakarị ime mkpumkpu na ụmụ aka obere dị iche n’ihe na-emekarị ndị okenye.

Ihe ndị na-akpatakarị nsogbu iku ume na ụmụ aka na ụmụaka gụnyere:

• Asthma
• Bronchiolitis (mbufụt na ibelata nke obere iku ume na ngụgụ)
• Mkpagbu
• Encephalitis (ụbụrụ mbufụt na ọrịa na-emetụta ụbụrụ dị mkpa ọrụ)
• Gastroesophageal reflux (nrekasi obi)
• Ijide mmadụ ume
• Meningitis (mbufụt na ọrịa nke anụ ahụ lining ụbụrụ na ọgidigi azụ)
• Ọrịa oyi
• Oge erubeghị
• Ọdịdọ

Ihe ndị na-akpatakarị nsogbu iku ume (dyspnea) na ndị okenye gụnyere:

• Ihe nfụkasị ahụ nke na-akpata ire, akpịrị, ma ọ bụ ikuku ikuku ọzọ
• Asthma ma ọ bụ ọrịa akpa ume ndị ọzọ
• Mgbu obi
• Mkpagbu
• Seụbiga ọgwụ ókè, karịsịa n'ihi ị alcoholụbiga mmanya ókè, ọgwụ mgbu narcotic, barbiturates, anesthetics, na ndị ọzọ na-ada mbà
• Flu na ngụgụ
• Nsogbu ụra na-egbochi mmadụ

Ihe ndị ọzọ na-akpata ọrịa iku ume bụ:

• Isi ọnya ma ọ bụ mmerụ ahụ n'olu, ọnụ, na nkọlọ (igbe olu)
• Obi nkolopu
• Oge ufodu obi
• Metabolic (chemical chemical, mineral, na acid-base) nsogbu
• Na nso nso mmiri
• Ọrịa strok na ụbụrụ ndị ọzọ na usoro ụjọ (akwara ozi)
• Mmebi nke mgbidi obi, obi, ma ọ bụ ngụgụ
  

Chọọ nlekọta ahụike ozugbo ma ọ bụ kpọọ nọmba mberede obodo gị (dịka 911) ma ọ bụrụ na mmadụ nwere ụdị nsogbu iku ume ọ bụla:

• Aghọọ ngọngọ
• Nwere ọdịdọ
• Adịghị njikere (tụfuru nsụhọ)
• Na-arahụ ụra
• Na-acha anụnụ anụnụ

Ọ bụrụ na mmadụ kwụsịrị iku ume, kpọọ maka enyemaka mberede ma mee CPR (ọ bụrụ na ịmara etu). Mgbe ị nọ n'ihu ọha, chọọ defibrillator mpụga na-akpaghị aka (AED) ma soro ntuziaka.

A ga-eme CPR ma ọ bụ usoro mberede ndị ọzọ na ụlọ mberede ma ọ bụ onye na-ahụ maka ahụike mberede (EMT) ma ọ bụ paramedic.

Ozugbo onye ahụ kwụsiri ike, onye nlekọta ahụike ga-eme nyocha anụ ahụ, nke gụnyere ịge ntị na ụda obi na ụda ume.

A ga-ajụ ajụjụ gbasara akụkọ gbasara ahụike onye ahụ na mgbaàmà ya, gụnyere:

Oge oge

• Nke a emetụla mbụ?
• Afọ ole ka ihe omume ahụ dịruru?
• Onye ahụ ọ bụrụla oge mkpirikpi nke oge mkpachi okpo iku ume?
• Ihe omume ahụ ọ kwụsịrị na ume miri emi, na ume iku ume?
• Ihe ahụ merenụ ọ mere mgbe ọ mụ anya ma ọ bụ na-ehi ụra?

NA-adịbeghị anya AHUIKE AHU

• Onye ahụ enwere ihe ọghọm ma ọ bụ mmerụ ahụ na nso nso a?
• Onye ahụ ọ na-arịa ọrịa n’oge na-adịbeghị anya?
• Onwere nsogbu iku ume tupu iku ume akwụsị?
• Kedu ihe mgbaàmà ndị ọzọ ị chọpụtara?
• Kedu ọgwụ ndị mmadụ na-a ?ụ?
• Onye ahụ ọ na-eji n'okporo ámá ma ọ bụ ọgwụ ntụrụndụ?

Nyocha nyocha na ọgwụgwọ nwere ike ịgụnye:

• Nkwado ụgbọ elu, gụnyere oxygen, iku ume site n'ọnụ (intubation), na igwe iku ume (ventilator)
• Ule ọbara na mmamịrị
• Igbe akpa
• Igbe x-ray
• Nyocha CT
• Defibrillation (ujo eletrik na obi)
  
• ECG (electrocardiogram, ma ọ bụ obi ịchọta)
• Fluids site na akwara (igba ogwu n'akwara ma ọ bụ IV)
• Ọgwụ iji gwọọ mgbaàmà, gụnyere ọgwụ iji gbanwee mmetụta nke nsị ma ọ bụ ịdoụbiga mmanya ókè

Izu ume ngwa ngwa ma ọ bụ kwụsị; Adịghị iku ume; Njide iku ume; Apne

Kelly AB Mberede iku ume. Na: Cameron P, Jelinek G, Kelly AM, Brown A, Little M, eds. Akwụkwọ ọgụgụ nke okenye okenye ọgwụ. Agba nke anọ. Philadelphia, PA: Elsevier Churchill Livingstone; 2015: isi 6.

Kurz MC, Neumar RW. Ntughari ndi okenye. Na: Mgbidi RM, Hockberger RS, Gausche-Hill M, eds. Ngwọta Mberede nke Rosen: Echiche na usoro ọgwụgwọ. Agba nke 9. Philadelphia, PA: Elsevier; 2018: isi 8.

Roosevelt GE. Mberede iku ume ụmụaka ụmụaka: ọrịa nke ngụgụ. Na: Mgbidi RM, Hockberger RS, Gausche-Hill M, eds. Ngwọta Mberede nke Rosen: Echiche na usoro ọgwụgwọ. Agba nke 9. Philadelphia, PA: Elsevier; 2018: isi 169.