Ehrlichiosis

Ehrlichiosis bụ ọrịa nje na-ebute site na aru nke akọrọ.

Ehrlichiosis bụ nje sitere n’ezinụlọ a na-akpọ rickettsiae. Rickettsial bacteria na-akpata ọtụtụ ajọ ọrịa n'ụwa niile, gụnyere Rocky Mountain hụrụ ntụpọ na ịba ahụ ọkụ. A na-ekesa oria a niile site na akiri, akpiri, ma obu aru.

Ndị ọkà mmụta sayensị kọwapụtara ehrlichiosis na 1990. E nwere ụdị ọrịa abụọ na United States:

• Mmadụ monocytic ehrlichiosis (HME) bụ nke nje rickettsial kpatara Ehrlichia chaffeensis.
• Human granulocytic ehrlichiosis (HGE) a na-akpọkwa mmadụ granulocytic anaplasmosis (HGA). Ọ bụ nje rickettsial a na-akpọ ya na-akpata ya Anaplasma phagocytophilum.

Ehrlichia nwere ike iburu nje bacteria:

• Nwa nkịta America
• Mgbada akara (Ihe ngosi scapularis), nke nwekwara ike ibute ọrịa Lyme
• Lone Star akọrọ

Na United States, HME kacha dị na ndịda etiti steeti na Ndịda Ebe Ọwụwa Anyanwụ. A na-ahụ HGE karịsịa na Northeast na elu Midwest.

Ihe egwu maka ehrlichiosis gụnyere:

• Bi n’otu mpaghara nwere ọtụtụ akọrọ
• Inwe anu ulo nwere ike iweta akuru ulo
• Ije ije ma ọ bụ igwu egwu na ahịhịa dị elu

Oge incubation n'etiti akọrọ na mgbe mgbaàmà mere bụ ihe dị ka ụbọchị 7 ruo 14.

Mgbaàmà nwere ike ịdị ka flu (influenza), ma nwee ike ịgụnye:

• Ahụ ọkụ na akpata oyi
• Isi ọwụwa
• Akwara mgbu
• Ọgbụgbọ

Ihe mgbaàmà ndị ọzọ nwere ike ime:

• Afọ ọsịsa
• Ezi akụkụ ntụtụ nke ntụtụ na-agba ọbara n'ime akpụkpọ ahụ (petechial rash)
• Flat red rash (maculopapular rash), nke a na-adịghị ahụkebe
• General ọrịa mmetụta (malaise)

Ọrịa na-apụta ihe na-erughị otu ụzọ n'ụzọ atọ nke ikpe. Mgbe ụfọdụ, ọrịa ahụ nwere ike ihie ụzọ maka oke ọkụ ahụ hụrụ n’otu ugwu ma ọ bụrụ na ọnya ahụ dị. Ihe mgbaàmà ahụ na-adịkarị nwayọọ, mana ndị mmadụ na-arịa ọrịa oge ụfọdụ iji hụ onye nlekọta ahụike.

Onye na-eweta ọrụ ahụ ga-eme nyocha anụ ahụ ma lelee ihe ịrịba ama gị dị mkpa, gụnyere:

• Ọbara mgbali
• Obi obi
• Okpomọkụ

Ule ndị ọzọ gụnyere:

• Ọnụọgụ ọbara zuru ezu (CBC)
• Granulocyte ntụpọ
• Mmetụta antibody na-enweghị isi
• Polymerase chain reactions (PCR) ule nke obara

A na-eji ọgwụ nje (tetracycline ma ọ bụ doxycycline) agwọ ọrịa ahụ. Shouldmụaka agaghị ewere tetracycline n'ọnụ ruo mgbe ezé ha niile na-adịgide adịgide toro, n'ihi na ọ nwere ike ịgbanwe agba nke ezé na-eto eto na-adịgide adịgide. Doxycycline a na-eji maka izu 2 ma ọ bụ obere na-emekarị anaghị achọpụta nwatakịrị na-adịgide adịgide. Ejirila Rifampin mee ihe na ndị na-enweghị ike ịnagide doxycycline.

Ehrlichiosis anaghị egbu egbu. Site na ọgwụ nje, ndị mmadụ na-akawanye mma n'ime awa 24 ruo 48. Iweghachite nwere ike ijide izu atọ.

Enweghị ọgwụgwọ, ọrịa a nwere ike ibute:

• Coma
• Ọnwụ (obere)
• Akụrụ mmebi
• Mbibi akpa ume
• Mmebi ahụ ndị ọzọ
• Ọdịdọ

N'ọnọdụ ndị na-adịghị adị, ụtarị akọrọ pụrụ iduga ihe karịrị otu ọrịa (nje nje). Nke a bụ n'ihi na akọrọ pụrụ ibu ihe karịrị otu ụdị nke nje. Abụọ dị otú ahụ na-efe efe bụ:

• Ọrịa Lyme
• Babesiosis, oria ojoo nke yiri iba

Kpọọ onye na-ahụ maka ọrụ gị ma ọ bụrụ na ị rịa ọrịa mgbe ọnya riri gị na nso nso a ma ọ bụ ọ bụrụ na ị nọ ebe ebe akọrọ na-adịkarị. Gbalia igwa onye na enye gi ihe nkpuru gi.

Ehrlichiosis na-agbasa site na ata aru. Ekwesịrị ime ihe iji gbochie ụtarị akọrọ, gụnyere:

• Yiri ogologo ogologo na ogologo aka mgbe ị na-agafe n'okporo ahịhịa dị arọ, ahịhịa toro ogologo, na ebe osisi jupụtara.
• Buru sọks gị n'èzí ogologo ọkpa iji gbochie akọrọ ịkpụgharị ụkwụ gị.
• Mee ka uwe elu gị tinye n'ime uwe ogologo ọkpa gị.
• Yiri uwe na-acha ọkụ ka o wee nwee ike ịhụ akọrọ n'ụzọ dị mfe.
• Were uwe na-egbu egbu ahụhụ na-efesa uwe gị.
• Lelee uwe na akpụkpọ ahụ gị mgbe ị nọ n'ọhịa.

Mgbe ha laghachiri n'ụlọ:

• Wepụ uwe gị. Lelee anya nke ọma na anụ ahụ niile, gụnyere ntutu. Akọrọ nwere ike ngwa ngwa ịrị ogologo nke ahụ.
• Tickfọdụ akọrọ buru ibu ma dị mfe ịchọta. Akọrọ ndị ọzọ nwere ike pere mpe nke ukwuu, yabụ jiri nlezianya lelee ntụ ojii ma ọ bụ nchara nchara ọ bụla na akpụkpọ ahụ.
• Ọ bụrụ na ọ ga-ekwe mee, gwa mmadụ ka o nyere gị aka nyochaa ahụ gị maka akọrọ.
• Okenye kwesịrị inyocha ụmụaka nke ọma.

Nchọpụta ndị e mere na-egosi na akọrọ ga-ekekọta n’ahụ gị ma ọ dịkarịa ala awa 24 iji bute ọrịa. Iwepụ oge gboo nwere ike igbochi ọrịa.

Ọ bụrụ na akọrọ atịa gị, detuo ụbọchị na oge taa ahụ. Weta ozi a, tinyere akọrọ (ma ọ bụrụ na ọ ga-ekwe omume), nye onye na-eweta gị ma ọ bụrụ na ị rịa ọrịa.

Mmadụ monocytic ehrlichiosis; HME; Human granulocytic ehrlichiosis; NWEKWE; Anaplasmosis nke granulocytic mmadụ; HGA

• Ehrlichiosis
• Ihe mgbochi

Dumler JS, Walker DH. Ehrlichia chaffeensis (mmadụ monocytotropic ehrlichiosis), Anaplasma phagocytophilum (mmadụ granulocytotropic anaplasmosis), na anaplasmataceae ndị ọzọ. Na: Bennett JE, Dolin R, Blaser MJ, eds. Mandell, Douglas, na Bennett Prinkpụrụ na Omume nke Ọrịa Na-efe Ọrịa. Agba nke 9. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020: isi 192.

Fournier PE, Raoult D. Ọrịa Rickettsial. Na: Goldman L, Schafer AI, eds. Ọgwụ Goldman-Cecil. Nke 26th. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020: isi 311.