Ọnwụ ụbụrụ arụ ọrụ - ọrịa imeju

Ọnwụ ụbụrụ na-arụ mgbe imeju enweghị ike iwepu nsị na ọbara. Nke a ka a na-akpọ encephalopathy hepatic (HE). Nsogbu a nwere ike ime na mberede ma ọ bụ ọ nwere ike ịmalite nwayọọ nwayọọ karịa oge.

Ọrụ dị mkpa nke imeju bụ ime ka nsí na ahụ adịghị emerụ ahụ. Enwere ike mepụta ihe ndị a n'ahụ (amonia), ma ọ bụ ihe ndị ị na-eri (ọgwụ).

Mgbe imeju mebiri, "nsi" ndị a nwere ike ịbawanye n'ọbara ma metụta ọrụ nke sistem ahụ ụjọ. Nsonaazụ nwere ike ịbụ HE.

Ọ P canR occur ime na mberede, ị nwere ike ịrịa ọrịa ngwa ngwa.Ihe na-akpalite HE nwere ike ịgụnye:

• Patba ọcha n'anya A ma ọ bụ B ọrịa (adịghị adịkarị otú a)
• Mgbochi nke ịnye ọbara na imeju
• Nsí nsị site na nsí ma ọ bụ ọgwụ dị iche iche
• Afọ ntachi
• Ọbara eriri afọ nke elu

Ndị nwere oke mmebi imeju na-arịakarị HE. Njedebe nke imebi imeju na-adịghị ala ala bụ ọrịa cirrhosis. Ihe ndị na-akpatakarị ọrịa imeju na-adịghị ala ala bụ:

• Ọrịa ịba ọcha n'anya B ma ọ bụ C
• Abuse abuseụbiga mmanya ókè
• Autoimmune ịba ọcha n'anya
• Ọrịa na-efe efe
• Medicinesfọdụ ọgwụ
• Ọrịa imeju na-egbu egbu na-egbu egbu (NAFLD) na steatohepatitis na-abụghị mmanya (NASH)

Ozugbo ị nwere mmebi imeju, ihe ngosi nke ụbụrụ na-akawanye njọ nwere ike ịmalite site na:

• Obere mmiri mmiri (akpịrị ịkpọ nkụ)
• Iri oke protein
• Low potassium ma ọ bụ sodium ọkwa
• Ọbara site na eriri afọ, afọ, ma ọ bụ ọkpọkọ nri (esophagus)
• Ọrịa
• Nsogbu akụrụ
• Obere oxygen dị n’ahụ
• Ntinye ma obu nsogbu
• Gerywa ahụ
• Ahụhụ narcotic ma ọ bụ ọgwụ ndị na-akụjụ ahụ

Ọrịa nwere ike ịpụta dịka HE nwere ike ịgụnye:

• Mmanya na-egbu egbu
• Mmanya iwepụ
• Ọbara ọgbụgba n'okpuru okpokoro isi (hematoma subdural)
• Nsogbu ụbụrụ nke enweghị vitamin B1 (ọrịa Wernicke-Korsakoff) kpatara

N'ọnọdụ ụfọdụ, Ọ bụ nsogbu na-adịru nwa oge nke enwere ike idozi. O nwekwara ike ibute dị ka akụkụ nke nsogbu ogologo oge (na-adịghị ala ala) site na ọrịa imeju na-akawanye njọ karịa oge.

A na-atụle akara ngosi nke HE na ọkwa nke 1 ruo 4. Ha nwere ike ịmalite nwayọ nwayọ ma na-akawanye njọ karịa oge.

Mgbaàmà mbụ nwere ike ịdị nwayọọ ma gụnye:

• Ume ume na musty ma ọ bụ ísì ụtọ
• Mgbanwe n’ụra ihi ụra
• Mgbanwe n’echiche
• Obere mgbagwoju anya
• Ndifreke
• Omume ma ọ bụ ọnọdụ mgbanwe
• Concentrationta na ikpe na-adịghị mma
• Njọ nke edemede aka ma ọ bụ ọnwụ nke mmeghari obere aka ndị ọzọ

Ihe mgbaàmà siri ike nwere ike ịgụnye:

• Mmegharị ma ọ bụ ịma aka ma ọ bụ aka
• Ndagharị, obi ụtọ, ma ọ bụ njide (adịkarịghị)
• Ọgba aghara
• Ntị ụra ma ọ bụ ọgba aghara
• Omume ma ọ bụ àgwà mmadụ gbanwere
• Okwu na-adịghị mma
• Jiri nwayọọ ma ọ bụ ịdị umengwụ ije

Ndị nwere ọrịa HE nwere ike ịmaghị ama, na-anaghị anabata ozi ọma, nwekwa ike ịba n'ụra.

Ndị mmadụ anaghị enwekarị ike ilekọta onwe ha n'ihi mgbaàmà ndị a.

Ihe ịrịba ama nke mgbanwe usoro ụjọ nwere ike ịgụnye:

• Ikwanye aka ("flapping tremor") mgbe ị na-achọ ijide aka n'ihu ahụ ma bulie aka
• Nsogbu banyere iche echiche na ịrụ ọrụ uche
• Ihe ịrịba ama nke ọrịa imeju, dị ka anụ edo edo na anya (jaundice) na nchịkọta mmiri na afọ (ascites)
• Musty isi ka ume na mmamịrị

Ule emere nwere ike ịgụnye:

• Ọnụọgụ ọbara zuru ezu ma ọ bụ hematocrit iji lelee anaemia
• Nyocha CT nke isi ma ọ bụ MRI
• EEG
• Nnwale ọrụ imeju
• Oge Prothrombin
• Ọbara amonia ọkwa
• Sodium ọkwa n'ọbara
• Potassium dị n’ọbara
• BUN (ọbara urea nitrogen) na creatinine iji hụ ka akụrụ si arụ ọrụ

Ọgwụgwọ HE dabere n'ihe kpatara ya.

Ọ bụrụ ngbanwe nke ụbụrụ na-arụ dị oke njọ, enwere ike ịnọ ụlọ ọgwụ.

• A ghaghị ịkwụsị ọbara ọgbụgba na digestive tract.
• Achọrọ ọgwụgwọ, akụrụ akụrụ, na mgbanwe sodium na potassium ọkwa.

A na-enye ọgwụ iji nyere aka belata ogo amonia ma melite ọrụ ụbụrụ. Ọgwụ enyere nwere ike ịgụnye:

• Lactulose iji gbochie nje n'ime eriri afọ imepụta amonia. Ọ nwere ike ibute afọ ọsịsa.
• Neomycin na rifaximin na-ebelata oke ammonia emere n’ime eriri afọ.
• Ọ bụrụ na HE na-emeziwanye mgbe ọ na-ewere rifaximin, ọ ga-aga n'ihu ruo mgbe ebighị ebi.

Ikwesiri izere:

• Ihe ọ bụla na-edozi ahụ́, obi iru ala, na ọgwụ ọ bụla ọzọ umeji mebiri
• Ọgwụ nwere ammonium (gụnyere ụfọdụ antacids)

Onye na-ahụ maka ahụike gị nwere ike ikwu ọgwụ na ọgwụgwọ ndị ọzọ. Ndị a nwere ike ịnwe nsonaazụ dịgasị iche.

Echiche nke HE dabere na njikwa ihe kpatara HE. Formsdị ọrịa a na-adịghị ala ala na-akawanye njọ ma na-alọghachi.

Akụkụ abụọ nke mbụ nke ọrịa a nwere ezigbo amụma. Ozo nke ato na ano nwere ezigbo nsogbu.

Kpọọ onye na-eweta gị ma ọ bụrụ na gị ma ọ bụ ndị gbara gị gburugburu hụrụ nsogbu ọ bụla na ọnọdụ uche gị ma ọ bụ usoro ụjọ gị. Nke a dị mkpa maka ndị mmadụ nweburu nsogbu imeju. Ọ NA-Akawanye njọ ngwa ngwa ma ghọọ ọnọdụ mberede.

Gwọ nsogbu imeju nwere ike igbochi HE. Izere ihe ọ alcoholụ alcoholụ na-aba n'anya na ọgwụ igba ogwu n'akwara pụrụ igbochi ọtụtụ nsogbu imeju.

Ọrịa na-egbu egbu; Encephalopathy - ịrịa ọrịa; Ọrịa na-agwọ ọrịa; Ọkpụkpụ ụbụrụ

Ferri FF. Ọrịa ịba ọcha n'anya. Na: Ferri FF, ed. Ferri’s Clinical Advisor 2020. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020: 652-654.

Garcia-Tsao G. Cirrhosis na ndị ọzọ. Na: Goldman L, Schafer AI, eds. Ọgwụ Goldman-Cecil. Nke 26th. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020: isi nke 144.

Nevah MI, Fallon MB. Hepatic encephalopathy, ọrịa hepatorenal, ọrịa hepatopulmonary, na nsogbu ndị ọzọ usoro nke ọrịa imeju. Na: Feldman M, Friedman LS, Brandt LJ, eds. Ọrịa Cancer Sleisenger na Ọrịa Cancer nke Fordtran. Nke iri. Philadelphia, PA: Elsevier Saunders; 2016: isi 94.

Wong MP, Moitra VK. Ọrịa ịba ọcha n'anya. Na: Fleisher LA, Roizen MF, Roizen JD, eds. Isi ihe nke Anesthesia Practice. Agba nke anọ. Philadelphia, PA: Elsevier; 2018: 198-198.

Woreta T, Mezina A. Nchịkwa nke ọrịa hepatic encephalopathy. Na: Cameron AM, Cameron JL, eds. Usoro ọgwụgwọ nke oge a. Nke 13. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020: 428-431.