Gini bu ndu nke ndi nwere oria ojoo?

Ndinaya

• Kedu ihe bụ cystic fibrosis?
• Gini bu ndu?
• Kedụ ka esi emeso ya?
• Olee otu nke a na-ahụkarị?
• Kedu ihe mgbaàmà na nsogbu?
• Ibi na cystic fibrosis

Kedu ihe bụ cystic fibrosis?

Cystic fibrosis bụ ọnọdụ na-adịghị ala ala nke na-ebute ọrịa akpa ume ugboro ugboro ma na-eme ka iku ume na-esiwanye ike. Ihe kpatara ya bụ ntụpọ na mkpụrụ ndụ CFTR. Ihe na-adịghị mma na-emetụta glands nke na-emepụta imi na ọsụsọ. Ọtụtụ mgbaàmà na-emetụta akụkụ okuku ume na usoro nri.

Fọdụ ndị mmadụ na - ebu mkpụrụ ndụ ihe ọghọm, mana ha anaghị ebulite ọrịa cystic fibrosis. Nwere ike ịrịa ọrịa naanị ma ọ bụrụ na ị ketara mkpụrụ ndụ na-adịghị mma site na nne na nna.

Mgbe ndị na-ebu abụọ nwere nwa, enwere naanị ohere 25 ka nwata ahụ nwee ike ịrịa ọrịa cystic fibrosis. Enwere ohere ohere 50 nke nwata ga - abụ ụgbọelu, yana ohere 25 pasent nwata ahụ agaghị eketa mmụba ahụ ma ọlị.

Enwere ọtụtụ ngbanwe dị iche iche nke mkpụrụ ndụ CFTR, yabụ mgbaàmà na ogo nke ọrịa a dịgasị iche site na mmadụ gaa na mmadụ.

Nọgide na-agụ iji mụtakwuo banyere onye nọ n'ihe ize ndụ, nhọrọ ọgwụgwọ ka mma, na ihe kpatara na ndị nwere ọrịa cystic fibrosis na-adị ogologo ndụ karịa mgbe ọ bụla ọzọ.

Gini bu ndu?

N'afọ ndị na-adịbeghị anya, ọganihu dị na ọgwụgwọ maka ndị nwere cystic fibrosis. N'ụzọ dị ukwuu n'ihi ọgwụgwọ ndị a ka mma, ndụ nke ndị nwere ọrịa cystic fibrosis na-aga n'ihu na-akawanye mma kemgbe afọ 25 gara aga. Naanị afọ iri ole na ole gara aga, ọtụtụ ụmụaka nwere ọrịa cystic fibrosis agbasaghị mgbe ha toro.

Na United States na United Kingdom taa, nkezi afọ ndụ mmadụ dị afọ 35 ruo 40. Peoplefọdụ ndị na-ebi ndụ karịrị nke ahụ.

Ogologo ndụ dị ezigbo ala na mba ụfọdụ, gụnyere El Salvador, India, na Bulgaria, ebe ọ na-erughị afọ 15.

Kedụ ka esi emeso ya?

E nwere ọtụtụ usoro na ọgwụgwọ eji agwọ cystic fibrosis. Otu ihe mgbaru ọsọ dị mkpa bụ ịtọpụ imi ma mee ka ụzọ ikuku dị ọcha. Ihe mgbaru ọsọ ọzọ bụ imeziwanye nri nke nri.

Ebe ọ bụ na enwere mgbaàmà dịgasị iche iche yana oke mgbaàmà, ọgwụgwọ dị iche maka onye ọ bụla. Usoro ọgwụgwọ gị dabere na afọ gị, nsogbu ọ bụla, yana otu ị na-esi anabata ọgwụgwọ ụfọdụ. O yikarịrị ka ọgwụgwọ dị iche iche ga-adị mkpa, nke nwere ike ịgụnye:

• mmega ahụ na ọgwụgwọ anụ ahụ
• Nri ma ọ bụ IV na-edozi ahụ
• ọgwụ iji kpochapụ imi site na ngụgụ
• bronchodilators
• ihe corticosteroids
• ọgwụ iji belata acid n'ime afọ
• ọgwụ nje na-eme ka ọnụ ma ọ bụ na-ekpo ume
• enzymes pancreatic
• insulin

CFTR-modulators so na usoro ọgwụgwọ ọhụụ ọhụụ na-emetụta mkpụrụ ndụ mkpụrụ ndụ.

N’ụbọchị ndị a, ọtụtụ ndị mmadụ nwere ọrịa cystic fibrosis na-anata ịmịnye akpa ume. Na United States, mmadụ 202 nwere ọrịa a nwere ọrịa nkuchi na 2014. Ọ bụ ezie na ngwongwo ngụgụ abụghị ọgwụgwọ, ọ nwere ike melite ahụike ma gbatịkwuo ndụ. Otu onye n’ime mmadụ isii nwere ọrịa cystic fibrosis karịrị afọ iri anọ agafeela ngụgụ.

Olee otu nke a na-ahụkarị?

Gburugburu ụwa, mmadụ 70,000 ruo 100,000 nwere ọrịa cystic fibrosis.

N’Amerịka, ihe dị ka puku mmadụ iri atọ bi na ya. Kwa afọ, ndị dọkịta na-achọpụta ọrịa 1,000 ọzọ.

Ọ na-adịkarị na ndị agbụrụ Europe nke dị n'ebe ugwu karịa agbụrụ ndị ọzọ. O na eme otu ugboro n’ime umu amuru ocha puku abuo na ato na nari ato. N'etiti ndị ojii, ọnụego ahụ bụ otu n'ime 17,000 na ndị Asia America, ọ bụ otu n'ime 31,000.

E mere atụmatụ na ihe dị ka otu onye n’ime mmadụ 31 ọ bụla bi na United States na-ebu mkpụrụ ndụ ihe nketa na-adịghị mma. Imirikiti amaghị na ọ ga-adịgide ma ọ gwụla ma a chọpụtara na onye òtù ezinụlọ nwere ọrịa cystic fibrosis

Na Canada ihe dịka otu n’ime ụmụ amụrụ ọhụrụ 3,600 bu ọrịa a. Cystic fibrosis na-emetụta ụmụ amụrụ ọhụrụ na European Union na otu n'ime ụmụaka 2,500 amụrụ n'Australia.

Ọrịa a adịkarịghị n ’Asia. Ọrịa a nwere ike ghara ịchọpụta nke ọma ma ekpesighi ya n'akụkụ ụfọdụ nke ụwa.

Mụ nwoke na ụmụ nwanyị na-emetụta otu ihe ahụ.

Kedu ihe mgbaàmà na nsogbu?

Ọ bụrụ na ị nwere ọrịa cystic fibrosis, ọtụtụ nnu ga-efunahụ gị site n’akpịrị gị na n’ọsụsọ, nke mere akpụkpọ gị ga-eji nwee nnu. Ọnwụ nnu nwere ike ịmepụta enweghị aha nke ọbara gị, nke nwere ike ibute:

• ụdị mkpụrụ obi na-adịghị mma
• ọbara mgbali elu
• ujo

Nsogbu kasịnụ bụ na ọ na-esiri ike na ngụgụ ka ọ ghara ikpochapụ agba. Ọ na-ewulite ma na-ekpuchi ngụgụ na ụzọ iku ume. Na mgbakwunye na ime ka o sie ike iku ume, ọ na-agba ume ka nje virus na-akpata ohere ijide mmadụ.

Cystic fibrosis na-emetụtakwa pancreas. Iburu imi ebe ahụ na-egbochi enzymes na-agbari nri, na-eme ka o siere ahụ ike ịhazi nri na ịmịkọrọ vitamin na ihe ndị ọzọ na-edozi ahụ.

Mgbaàmà nke cystic fibrosis nwere ike ịgụnye:

• mkpịsị aka na mkpịsị ụkwụ
• iku ume ma ọ bụ iku ume iku ume
• imi ọrịa ma ọ bụ gọzie gị polyps
• ụkwara na mgbe ụfọdụ na-amịpụta etuto ma ọ bụ nwee ọbara
• akpa ume dara n'ihi ụkwara na-adịghị ala ala
• ịrịa ọrịa nkuchi ugboro ugboro dịka bronchitis na oyi baa
• erighị ihe na-edozi ahụ na ụkọ vitamin
• ogbenye eto
• kegriiz, nnukwu oche
• enweghị ike n'ime ụmụ nwoke
• ọrịa shuga metụtara ọrịa shuga
• pancreatitis
• nkume gall
• ọrịa imeju

Ka oge na-aga, ka ngụgụ na-akawanye njọ, ọ nwere ike ibute ọdịda iku ume.

Ibi na cystic fibrosis

Enweghị ọgwụgwọ a maara maka ọrịa cystic fibrosis. Ọ bụ ọrịa chọrọ nlezianya nlebara anya na ọgwụgwọ ndụ niile. Ọgwụgwọ maka ọrịa a chọrọ mmekọrịta chiri anya na dọkịta gị na ndị ọzọ na otu ndị ọrụ ahụike gị.

Ndị mmadụ na-amalite ọgwụgwọ n'oge na-adịkarịkarị ogo ndụ dị elu, yana ogologo ndụ. Na United States, a na-achọpụta ọtụtụ ndị nwere ọrịa cystic fibrosis tupu ha eruo afọ abụọ. Imirikiti ụmụ ọhụrụ ka a na-achọpụta ugbu a mgbe a nwalere ha obere oge ka amụrụ ha.

Idebe ikuku gị na akpa ume gị pụọ na imi nwere ike iwepụ ọtụtụ ụbọchị ụbọchị gị. Enwere ihe egwu nke nsogbu di egwu mgbe nile, ya mere odi nkpa igbali izere nje. Nke ahụ pụtakwara ịghara ịkpọtụrụ ndị ọzọ nwere ọrịa cystic fibrosis. Bakteria dị iche iche n’akpa ume gị nwere ike ịkpatara gị abụọ ọrịa.

Site na mmelite ndị a niile na ahụike, ndị nwere ọrịa cystic fibrosis na-adị ndụ ahụike na ogologo ndụ.

Somefọdụ ụzọ nyocha na-aga n'ihu gụnyere ọgwụgwọ mkpụrụ ndụ na usoro ọgwụ nke nwere ike ibelata ma ọ bụ kwụsị ọrịa na-aga n'ihu.

Na 2014, ihe karịrị ọkara ndị mmadụ gụnyere na ndekọ ọrịa ọrịa cystic fibrosis karịrị afọ 18. Ọ bụ nke mbụ. Ọkà mmụta sayensị na ndị dọkịta na-arụsi ọrụ ike iji mee ka ọnọdụ ahụ dị mma na-aga.