Ihe 4 Mere Peoplefọdụ Ji Eme Ọfụma Dị Ka Vegan (Ma Ndị Ọzọ Emeghị Ya)

Ndinaya

• 1. Ntughari vitamin A
• 2. Gut microbiome na vitamin K2
• 3. Amylase na stachi ndidi
• 4. Ọrụ PEMT na choline
• Isi okwu

Arụ ụka banyere ma veganism bụ nri dị mma maka ụmụ mmadụ ma ọ bụ ụzọ ọsọ ọsọ maka erughị ala na-ada ada kemgbe oge ochie (ma ọ bụ na opekata mpe, kemgbe ọbịbịa Facebook).

Esemokwu ahụ na-akpata site n'okwu siri ike sitere n'akụkụ abụọ nke ngere ahụ. Ogologo oge ndị anaghị eri anụ na-akọ banyere ahụike dị mma, ebe ndị bụbu ndị anaghị eri anụ na-ekwu maka nwayọ nwayọ ma ọ bụ ngwa ngwa ha.

O di nwute, sayensi na-abanye nso na nghota nke ihe mere ndi mmadu ji eme ihe di iche na nri di ala ma obu anumanu - ya na otutu azịza sitere na nkpuru ihe na aru ike.

N'agbanyeghị etu nri nri anụ ahụ zuru oke na akwụkwọ anya, mgbanwe mgbanwe dị iche iche nwere ike isi kpebie ma mmadụ ọ ga-eme nke ọma ma ọ bụ daa mba mgbe ọ na-agaraghị anụ na karịa.

1. Ntughari vitamin A

Vitamin A bụ ezigbo kpakpando nke ụwa na-edozi ahụ. Ọ na - enyere aka ịnọgide na-ahụ ọhụụ, na-akwado usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ, na-akwalite anụ ahụ dị mma, na-enyere aka na uto na mmepe, ọ dịkwa mkpa maka ọrụ ịmụ nwa, n'etiti ọrụ ndị ọzọ ().

N’adabaghị na nkwenye a ma ama, nri osisi anaghị enwe ezigbo vitamin A (nke akpọrọ retinol). Kama, ha nwere ihe na-ebu vitamin A, nke kacha wee mara ya bụ beta carotene.

N'ime eriri afọ na imeju, beta carotene gbanwere n'ime vitamin A site na enzyme beta-carotene-15,15 mon-monooxygenase (BCMO1) - usoro nke, mgbe ị na-aga nke ọma, ka ahụ gị mee retinol site na nri osisi dị ka karọt na ụtọ nduku.

N’oge ụfọdụ, nri anụmanụ na-enye vitamin A n’ụdị retinoids, nke anaghị achọ ntụgharị BCMO1.

Nke a bụ akụkọ ọjọọ. Ọtụtụ mmụba mkpụrụ ndụ nwere ike belata ọrụ BCMO1 ma gbochie ntụgharị nke carotenoid, na-enye nri nri osisi na-ezughi oke dị ka isi mmalite vitamin A.

Dịka ọmụmaatụ, polymorphisms ugboro abụọ na mkpụrụ ndụ BCMO1 (R267S na A379V) nwere ike belata mkpụkọ beta carotene site na 69%. Mgbanwe na-adịkarị (T170M) nwere ike belata ntughari site na ihe dịka 90% na ndị na-ebu mbipụta abụọ (, 3).

N'ihe niile, ihe dị ka 45% nke ndị bi na-ebu polymorphisms nke na-eme ka ha bụrụ "ndị nzaghachi dị ala" beta carotene ().

Ọzọkwa, ọtụtụ ihe ndị na-abụghị mkpụrụ ndụ ihe nketa nwere ike belata ntụgharị na ịmịkọrọ carotenoid, yana arụ ọrụ obere thyroid, nsogbu ahụ ike, mmanya, ọrịa imeju, na ụkọ zinc (,,).

Ọ bụrụ na a tụnye nke ọ bụla n'ime ndị a na mkpụrụ ndụ mkpụrụ ndụ na-agbanwe agbanwe, ikike nke imepụta retinol sitere na nri ahịhịa nwere ike belata ọbụna karịa.

Yabụ, gịnị kpatara nsogbu a na-agbasaghị ebe niile na-ebute oke ọrịa nke ụkọ vitamin A? Dị Mfe: Na mba ọdịda anyanwụ, carotenoids na-enye ihe na-erughị 30% nke nri vitamin A nke ndị mmadụ, ebe nri anụmanụ na-enye ihe karịrị 70% ().

Otu mmụba BCMO1 na-eme ihe niile nwere ike iji vitamin A sitere na isi anụmanụ, na-amaghị nke ọma banyere ọgụ carotenoid na-alụ n'ime.

Mana maka ndị na-ahapụ ngwaahịa anụmanụ, nsonaazụ nke mkpụrụ ndụ BCMO1 na-adịghị arụ ọrụ ga-apụta ìhè - ma mechaa mebie.

Mgbe ndị na-atụgharị ogbenye na-aga vegan, ha nwere ike iri karọt ruo mgbe ha dị oroma na ihu (!) Na-enwetaghị vitamin A zuru oke maka ahụike kachasị mma.

Okpukpo Carotenoid na-ebili (hypercarotenemia), ebe a na-achọ ihe ọ vitaminụ Aụ vitamin A (hypovitaminosis A), na-eduga na erughi n'etiti ihe oriri zuru oke (3).

Ọbụna maka ndị anaghị eri anụ na-agbanwe obere, ọdịnaya vitamin A nke mmiri ara ehi na akwa (nke anaghị ejide kandụl na ngwaahịa anụ ahụ dịka imeju) nwere ike ọgaghị ezu iji gbochie ụkọ, ọkachasị ma ọ bụrụ na nsogbu ndị na-adọrọ adọrọ na-egwu egwu.

Ọ bụghị ihe mgbagwoju anya, nsonaazụ nke enweghị vitamin A na-egosipụta nsogbu nke ụfọdụ ndị anaghị eri anụ na ndị anaghị eri anụ na-akọ.

Ọrịa gị na-akpata thyroid, nsogbu ìsì n'abalị na nsogbu ọhụụ ndị ọzọ, nsogbu ọgụ (ọtụtụ oyi na ọrịa), na nsogbu ezé ezé nwere ike ịpụta site na ọnọdụ vitamin A dara ogbenye, (10,,).

Ka ọ dị ugbu a, ndị na-eri anụ nwere ọrụ BCMO1 nke na-eri nri n'ụba n'ụba nke carotenoid nwere ike mepụta vitamin A zuru ezu site na nri osisi iji nwee ahụ ike.

Ndị na-arụ ọrụ mgbanwe nke carotenoid na-arụ ọrụ nke ọma nwere ike ịnweta vitamin A zuru ezu na nri ndị na-eri anụ, mana ndị na-atụgharị ogbenye nwere ike ghara izu oke ọbụlagodi mgbe nri ha na-ezute ọkwa akwadoro.

2. Gut microbiome na vitamin K2

Mkpụrụ microbiome gị - nchịkọta nke ihe ndị dị ndụ na colon gị - na-arụ ọtụtụ ọrụ dị egwu, sitere na njikọta nri na-eme ka eriri gbaa ụka na nsị na-egbu egbu (13).

Enwere otutu ihe akaebe na eriri afọ gi bu ihe na-agbanwe agbanwe, ya na ndi mmadu na-agbanwe agbanwe na nzaghachi nri, afọ, na gburugburu ebe obibi. Ma ọtụtụ ụmụ nje bi na ya ketara eketa ma ọ bụ guzobere ya site na nwata (13,).

Iji maa atụ, ọkwa dị elu nke Bifidobacteria jikọtara ya na mkpụrụ ndụ ihe nketa maka ịnọgidesi ike lactase (na-egosi mkpụrụ ndụ ihe nketa na microbiome ahụ), ụmụ amụrụ amụrụ nke na-achịkọta ngwungwu mbụ nke microbes n'ime oghere ọmụmụ, na-eduga na ngwakọta nje nke dị iche na ogologo oge site na ụmụ amụrụ site na ngalaba ịwa ahụ. (15,).

Tụkwasị na nke ahụ, trauma na microbiome - dị ka nje na-ekpochapụ nje site na ọgwụ nje, chemotherapy, ma ọ bụ ụfọdụ ọrịa - nwere ike ime mgbanwe na-adịgide adịgide na otu obodo nwere ahụike nke ndị na-ekwusi ike.

Enwere ụfọdụ ihe akaebe na ụfọdụ ndị nje na-alaghachi n'ọnọdụ mbụ ha mgbe ekpughere ọgwụ nje, na-eme ka ọ kwụsie ike kama na ọkwa dị ntakịrị (,,,,).

N’ikwu ya n’ụzọ ọzọ, na-agbanyeghị mgbanwe mmetụ nke eriri afọ microbiome, ị nwere ike “ịrapara” na njirimara ụfọdụ n’ihi ọnọdụ karịrị njikwa gị.

Yabụ, gịnị kpatara okwu a maka ndị anaghị eri anụ? Microbiome gị na-arụ ọrụ dị oke mkpa n'otú ị si azaghachi nri dị iche iche ma mepụta nri ndị a kapịrị ọnụ, yana ụfọdụ microbial obodo nwere ike ịbụ enyi-anụ ọhịa karịa ndị ọzọ.

Dịka ọmụmaatụ, a chọrọ ụfọdụ nje bacteria maka synthesizing vitamin K2 (menaquinone), ihe na-edozi ahụ nwere uru pụrụ iche maka ahụike skeletal (gụnyere ezé), mmetụta insulin, na ahụike obi, yana prostate na igbochi kansa cancer (22,,,, , 27, 28,).

Ndị isi na-emepụta K2 gụnyere ụfọdụ Nje bacteria umu, Prevotella umu, Escherichia coli, na Klebsiella oyi baa, tinyere ụfọdụ gram-ziri ezi, anaerobic, microbes na-adịghị echekwa (31).

N'adịghị ka vitamin K1, nke dị n'ụba na akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ, vitamin K2 ka a hụrụ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ naanị na nri anụmanụ - ihe dị iche bụ ngwaahịa soybe fermented a na-akpọ natto, nke nwere uto nke nwere ike ịkọwa n'ụzọ zuru oke dị ka "enwetara" (32).

Nnyocha egosiwo na ojiji nke ọgwụ mgbochi zuru oke na-ebelata ogo nke vitamin K2 n'ime ahụ site na ikpochapu nje bacteria na-akpata njikọ K2 ().

Otu nnyocha e mere na-egosi na mgbe etinyere ndị sonyere na osisi dị elu, anụ dị ala (ihe na-erughị ounces 2 kwa ụbọchị), isi ihe na-ekpebi ogo K2 ha bụ ntụpọ nke Prevotella, Nje bacteria, na Escherichia / Shigella ụdị na eriri afọ ha ().

Yabụ, ọ bụrụ na microbiome mmadụ nwere mkpụmkpụ na nje na-emepụta vitamin-K2 - ma ọ bụ site na mkpụrụ ndụ ihe nketa, gburugburu ebe obibi, ma ọ bụ iji ọgwụ nje eme ihe - a na-ewepụ nri ụmụ anụmanụ na nha ahụ, mgbe ahụ ọkwa vitamin K2 nwere ike ịdaba na ọkwa dị egwu.

Agbanyeghị nyocha na isiokwu a pere mpe, nke a nwere ike ịnapụ ndị anaghị eri anụ (na ụfọdụ ndị anaghị eri anụ) ọtụtụ onyinye K2 nyere - nke nwere ike inye aka na nsogbu eze, ihe egwu dị ukwuu nke mgbaji ọkpụkpụ, ma belata nchebe megide ọrịa shuga, ọrịa obi, na ụfọdụ ọrịa kansa. .

N'aka ozo, ndi nwere microbiome K2 siri ike (ma obu ndi na achoputa dika natto gourmands) nwere ike inweta vitamin a zuru oke na nri nri.

Ndị anaghị eri anụ na-enweghị nje zuru oke iji mepụta vitamin K2 nwere ike ịnwe nsogbu metụtara nri na-ezughi oke, gụnyere nsogbu dị elu nke eze na ọrịa na-adịghị ala ala.

3. Amylase na stachi ndidi

Ọ bụ ezie na enwere ụfọdụ, nri na-enweghị anụ na-adịkarị na carbohydrates karịa nke ndị na-eme ihe ọ bụla (, 36,).

N'ezie, ụfọdụ n'ime nri ndị a ma ama na-akụ gburugburu 80% akara carb (na-esitekarị na ọka ọka, mkpo na tubers), gụnyere Mmemme Pritikin, Dean Ornish Program, McDougall Mmemme, na nri Caldwell Esselstyn maka obi ngbanwe ọrịa (38,, 40,).

Ọ bụ ezie na nri ndị a nwere ihe ndekọ dị egwu na mkpokọta, mmemme Esselstyn, dịka ọmụmaatụ, belata ihe omume nke obi na ndị ji ịdị uchu na-agbaso - ụfọdụ ndị na-akọ obere nsonaazụ obi ụtọ mgbe ha gbanye nri starch vegan dị elu (42).

Gịnị kpatara oke dị iche na nzaghachi? Azịza ya nwere ike, ọzọ, na-ezo na mkpụrụ ndụ ihe nketa gị - yana kwa na igbu gị.

Ọfụma mmadụ nwere mkpụrụ-amylase, enzyme nke na-egbusi ihe irighiri starch n'ime sugars di mfe site na hydrolysis.

Dabere na ole mkpụrụ akwụkwọ amylase-coding gene (AMY1) ị na-ebu, tinyere ihe ndị dị ndụ dị ka nrụgide na circadian rhythms, ọkwa amylase nwere ike ịbụ "enweghi ike ịchọpụta" ruo 50% nke protein niile dị na mmiri gị ().

Na mkpokọta, ndị mmadụ sitere na ọdịbendị starch (dị ka ndị Japan) na-ebukarị akwụkwọ AMY1 (ma nwee ọkwa dị elu nke amylase dị elu) karịa ndị mmadụ sitere na akụkọ ihe mere eme tụkwasịrị obi na abụba na protein, na-atụ aka na ọrụ nke nrụgide nhọrọ ( ).

N'aka ozo, usoro AMY1 putara ihe jikoro na usoro nri nke ndi nna ochie gi.

Nke a bụ ihe kpatara nke a: Amylase na-emetụta ike otu ị si emegharị nri starch - yana nri ndị ahụ na-eziga shuga shuga gị na igwe na-egbochi ike ndọda ma ọ bụ karịa na-enweghị ntụpọ.

Mgbe ndị mmadụ nwere obere amylase na-eri starch (ọkachasị n'ụdị a nụchara anụcha), ha na-enwe ọkaibe, na-adịte aka shuga shuga ma ọ bụrụ na e jiri ya tụnyere ndị nwere oke amylase dị elu ().

Ọ bụghị ihe mgbagwoju anya, ndị na-emepụta amylase dị ala nwere nnukwu ihe egwu nke ọrịa metabolic na oke ibu mgbe ha na-eri nri starch dị elu ().

Kedu ihe nke a pụtara maka ndị anaghị eri anụ na ndị anaghị eri anụ?

Ọ bụ ezie na okwu amylase dị mkpa nye onye ọ bụla nwere ọnụ, nri ndị sitere na osisi na-adabere na ọka, mkpo, na tubers (dị ka ihe ndị a kpọtụrụ aha na mbụ Pritikin, Ornish, McDougall, na Esselstyn mmemme) nwere ike iweta enweghị ndidi carb ekweghị.

Maka ndị na-emepụta amylase dị ala, ịmịnye nri starch nwere ike ibute nsonaazụ na-agbawa obi - nke nwere ike ibute ọgbụgba shuga na-adịghị mma, obere afọ ojuju, na uru bara ụba.

Mana maka onye nwere igwe metabolic iji kpochapụ ọtụtụ amylase, na-ejikwa nnukwu carb, nri sitere na osisi nwere ike ịbụ otu achicha.

Salivary amylase etoju na - emetụta etu (ma ọ bụ etu adịghị mma) ndị dị iche iche si eme vegan ma ọ bụ nri ndị anaghị eri anụ.

4. Ọrụ PEMT na choline

Choline bụ ihe dị mkpa ma na-elegharakarị nri na-emetụta metabolism, ụbụrụ ụbụrụ, njikọ neurotransmitter, lipid iga, na methylation ().

Ọ bụ ezie na ọ natabeghị oge ikuku mgbasa ozi dịka ụfọdụ nri ndị ọzọ-du-jour (dị ka omega-3 fatty acids na vitamin D), ọ dị obere. N'ezie, ụkọ choline bụ isi ihe na-akpata ọrịa araju araba, nsogbu na-arị elu na mba ndị Westernized (48).

Choline erughi nwekwara ike dịkwuo ize ndụ nke akwara ozi ọnọdụ, ọrịa obi, na mmepe nsogbu ụmụaka ().

Na mkpokọta, ihe oriri ndị kachasị dị ọtụtụ bụ ngwaahịa anụmanụ - yana akwa nkochi na imeju na-achịkwa chaatị ahụ, na anụ ndị ọzọ na mmiri na-eri ezigbo nri. Otutu ihe oriri di iche iche nwere otutu choline (50).

Ahụ gị nwekwara ike ịmepụta choline n'ime ya na enzyme phosphatidylethanolamine-N-methyltransferase (PEMT), nke methylates a molecule nke phosphatidylethanolamine (PE) n'ime molekul nke phosphatidylcholine (PC) ().

N'ọtụtụ ọnọdụ, obere choline nke a na-enye site na ihe ọkụkụ, jikọtara ya na choline nke a rụpụtara site na ụzọ PEMT, nwere ike zuru ezu iji gboo mkpa gị chọrọ - ọ dịghị akwa ma ọ bụ anụ achọrọ.

Ma maka ndị anaghị eri anụ, ọ bụghị mgbe niile ka ọ na-adị nro na ihu ihu.

Nke mbụ, n'agbanyeghị mbọ iji mepụta ogo oriri zuru oke (AI) maka choline, ihe ndị mmadụ chọrọ n'otu n'otu nwere ike ịdịgasị iche dị ukwuu - yana ihe dị ka choline zuru ezu na akwụkwọ nwere ike ibute ụkọ.

Otu nnyocha chọpụtara na 23% nke ụmụ nwoke sonyeere ihe mgbaàmà nke ụkọ choline mgbe ha na-eri "oriri zuru oke" nke 550 mg kwa ụbọchị ().

Nnyocha ndị ọzọ na-egosi na choline chọrọ gbaa site n'elu ụlọ n'oge ime na lactation, n'ihi choline na-shuttled si nne nwa ebu n'afọ ma ọ bụ n'ime mmiri ara ara, (,,).

Nke abuo, obughi aru onye obula bu ulo ahia choline.

N'ihi ọrụ estrogen na-eme ka ọrụ PEMT na-aga n'ihu, ụmụ nwanyị postmenopausal (ndị nwere ogo estrogen na ikike nke choline-synthesizing) kwesịrị iri nri karịa ụmụ nwanyị ndị ka nọ n'afọ ọmụmụ ha ().

Ọbụna nke kachasị mkpa, mgbanwe ndị a na-ahụkarị n'okporo ụzọ ma ọ bụ mkpụrụ ndụ PEMT nwere ike ime ka nri dị obere belata dị ize ndụ ().

Otu nnyocha chọpụtara na ụmụ nwanyị na-ebu MTHFD1 G1958A polymorphism (metụtara nke folate) nwere oge 15 dị mfe karị maka ịmalite ịmalite ọrụ nke obere nri nri dị ala ().

Nchọpụta ndị ọzọ na-egosi na rs12325817 polymorphism na mkpụrụ ndụ PEMT - nke achọtara n'ihe dị ka 75% nke ndị bi na ya - na-ebute ihe chọrọ chọrọ nke ọma, na ndị nwere rs7946 polymorphism nwere ike ịchọkwu choline iji gbochie ọrịa imeju abụba ()

Ọ bụ ezie na nchọpụta dị mkpa dị mkpa, enwerekwa ụfọdụ ihe akaebe na rs12676 polymorphism na choline dehydrogenase (CHDH) gene na-eme ka ndị mmadụ nwee ike ịnwe oke choline - nke pụtara na ha chọrọ nri nri dị elu iji dịrị ahụ ike ().

Yabụ, kedu ihe nke a pụtara maka ndị na-ahapụ nri anụmanụ dị elu na nri ha? Ọ bụrụ na mmadụ nwere ihe choline chọrọ yana ihe dị mma nke mkpụrụ ndụ ihe nketa, ọ ga-ekwe omume ịnọ na-eri nri na nri vegan (na n'ezie dị ka onye anaghị eri anụ nke na-eri akwa).

Ma maka ụmụ nwanyị ọhụụ ma ọ bụ ndị na-adịghị anya ịbụ ụmụ nwoke, ụmụ nwoke, ma ọ bụ ụmụ nwanyị na-esote nwanyị na-eto eto nwere obere estrogen, yana ndị nwere otu ngbanwe ọtụtụ mkpụrụ ndụ nke na-eme ka choline chọrọ, naanị osisi nwere ike ọ gaghị eweta oke nri a dị oke mkpa.

N'ọnọdụ ndị ahụ, ịga vegan nwere ike ịbụ mmebi nke mmebi ahụ ike, nsogbu nghọta, ọrịa obi, na ịba ụba abụba n'ime imeju.

Ọdịiche dị iche iche na ọrụ PEMT na ihe chọrọ choline n’otu n’otu nwere ike ikpebi ma mmadụ nwere ike (ma ọ bụ enweghị ike) ị nweta choline zuru oke na nri anụ ahụ.

Isi okwu

Mgbe mkpụrụ ndụ ihe nketa (na microbial) kwesịrị ịdị, nri ndị anaghị eri anụ - mgbe agbakwunyere vitamin B12 dị mkpa - nwere ohere ka ukwuu nke igbo mkpa nri mmadụ.

Agbanyeghị, mgbe okwu metụtara vitamin A na ntụgharị, gut microbiome makeup, amylase levels, ma ọ bụ choline chọrọ banye foto a, nsogbu nke ịba ọgaranya dị ka anụ oriri na-amalite ịda.

Sayensị na-akwadowanye echiche bụ na ọdịiche dị iche iche na-eme ka mmadụ meghachi omume na nri dị iche iche. Peoplefọdụ ndị mmadụ dị nnọọ njikere karị ịtụtụkọta ihe ha chọrọ site na nri osisi - ma ọ bụ mepụta ihe ha chọrọ site na usoro dị egwu nke ahụ mmadụ.