COPD njali elu

Mgbaàmà na-adịghị ala ala nke ọrịa akpa ume na-akawanye njọ na mberede. O nwere ike isiri gị ike iku ume. May nwere ike ụkwara ma ọ bụ maa iku ume karị ma ọ bụ mepụta ọtụtụ etuto. I nwekwara ike ịna-echegbu onwe gị ma ọ bụ nwee nsogbu ihi ụra ma ọ bụ ime ihe ndị ị na-eme kwa ụbọchị. A na - akpọ nsogbu a ọrịa ọgbụgba na - adịghị ala ala (COPD), ma ọ bụ njigide COPD.

Illfọdụ ọrịa, oyi, na ọrịa akpa ume site na nje ma ọ bụ nje bacteria nwere ike ibute njụ ọkụ. Ihe ndị ọzọ nwere ike ịgụnye:

• Nọ gburugburu anwụrụ ọkụ ma ọ bụ ihe ndị ọzọ na-emetọ ihe
• Mgbanwe ihu igwe
• Ime nnukwu ọrụ
• Na-agba ọsọ
• Mmetụta nrụgide ma ọ bụ nchegbu

Nwere ike ijikwa iwe ọkụ ozugbo na ọgwụ na nlekọta onwe gị. Soro onye nlekọta ahụike gị rụọ ọrụ na atụmatụ maka COPD exacerbations ka ị wee mara ihe ị ga-eme.

Mara ihe mgbaàmà COPD gị, usoro ihi ụra, na mgbe ị nwere ụbọchị ọma ma ọ bụ nke ọjọọ. Nke a nwere ike inyere gị aka ịmata ọdịiche dị n'etiti mgbaàmà COPD gị na akara nke mgba ọkụ.

Ihe ịrịba ama nke a COPD njali elu-2 ụbọchị ma ọ bụ karịa na ndị ọzọ ufiop karịa gị na mbụ mgbaàmà. Ihe mgbaàmà ahụ na-akawanye njọ ma ghara ịhapụ. Ọ bụrụ na ị nwere oke iwe, enwere ike ịga ụlọ ọgwụ.

Ihe omuma nke mbu bu:

• Nsogbu iku ume gị
• Na-eme mkpọtụ, na-ada ụda ume
• Ukwara, mgbe ụfọdụ na-enwe imi karịa ka ọ dị na mbụ ma ọ bụ mgbanwe agba agba gị

Ihe ịrịba ama ndị ọzọ enwere ike ịgbanye gụnyere:

• Enweghị ike iku ume miri emi
• Nsogbu ihi ụra
• Isi ọwụwa ụtụtụ
• Ime mgbu
• Nchegbu
• Ọzịza nke nkwonkwo ụkwụ ma ọ bụ ụkwụ
• Agba ntụ awọ ma ọ bụ icha mmirimmiri
• Blue ma ọ bụ odo odo egbugbere ọnụ ma ọ bụ ntu ntu
• Nsogbu ikwu okwu na ahịrịokwu zuru oke

Na akara aka izizi nke njali elu:

• Atụna ụjọ. Nwere ike ịnwe ike igbochi mgbaàmà ka njọ.
• Were ọgwụ dị ka enyere gị iwu. Ndị a nwere ike ịgụnye ndị na-agba ume ngwa ngwa, steroid ma ọ bụ ọgwụ nje ị na-eji ọnụ, ọgwụ mgbochi nchegbu, ma ọ bụ ọgwụ site na nebulizer.
• Were ọgwụ mgbochi dịka a gwara gị ma ọ bụrụ na onye na-eweta gị edepụtara ha.
• Jiri oxygen ma ọ bụrụ na enyere gị iwu.
• Jiri egbugbere ọnụ na-eku ume iji chekwaa ume, belata ume iku ume gị, wee nyere gị aka izu ike.
• Ọ bụrụ na ihe mgbaàmà gị anaghị akawanye mma n’ime awa 48, ma ọ bụ na mgbaàmà gị na-akawanye njọ, kpọọ ndị na-eweta gị ma ọ bụ gaa ụlọ ọgwụ.

Ọ bụrụ na ị nwere COPD:

• Kwụsị ise siga ma zere ịhandụ sịga. Izere anwụrụ ọkụ bụ ụzọ kachasị mma iji belata mmebi nke ngụgụ gị. Jụọ onye na-enye gị ọrụ gbasara ịkwụsị ị smokingụ sịga na ihe ndị ọzọ ị chọrọ ị ,ụ sịga.
• Were ogwu gi dika enyere gi aka.
• Jụọ onye na-enye gị ọrụ gbasara nrụzi akpa ume. Ihe omume a gụnyere mmega ahụ, iku ume, na usoro nri.
• Hụ onye na-ahụ maka gị oge 1 rue 2 kwa afọ maka nyocha, ma ọ bụ karịa mgbe a na-eduzi gị.
• Jiri oxygen ma ọ bụrụ na onye na-eweta gị kwadoro ya.

Zere oyi na flu, ị kwesịrị:

• Nọrọ n'ebe ndị oyi na-atụ.
• Saa aka gị mgbe mgbe. Were aka na-edozi aka maka oge ị na-enweghị ike ịsa aka gị.
• Nweta ọgwụ mgbochi gị niile akwadoro, gụnyere oke ọkụ ọkụ kwa afọ.
• Zere ikuku oyi.
• Wepụ ihe ndị na-emetọ ikuku, dị ka anwụrụ ọkụ na uzuzu, n'ụlọ gị.

Bie ndụ dị mma:

• Nọgide na-arụsi ọrụ ike dị ka o kwere mee. Gbalịa ịga ije dị mkpụmkpụ na ọzụzụ dị mfe. Soro ndị na-eweta gị kwurịtara gbasara ụzọ ị ga-esi mega ahụ.
• Were izu ike kwa ụbọchị. Zuo ike n’etiti ihe ị na-eme kwa ụbọchị iji chekwaa ike gị ma nye oge ume gị ume ịgbake.
• Rie nri siri ike nke jupụtara na protein, azụ, mkpụrụ osisi, na akwụkwọ nri. Rie otutu obere nri kwa ubochi.
• A NOTLA mmiri mmiri na nri. Nke a ga-egbochi gị inwe oke oke. Mana, gbaa mbọ toụọ mmiri mmiri n’oge ndị ọzọ ka mmiri ghara ịgwụ gị.

Mgbe ị gbasoro atụmatụ ọrụ COPD gị, kpọọ onye na-eweta gị ma ọ bụrụ na iku ume gị ka bụ:

• Na-esiwanye ike
• Ngwa ngwa karịa ka ọ dị na mbụ
• Na-emighị emi, ị nweghịkwa ike iku ume

Kpọọ onye na-eweta gị ma ọ bụrụ:

• Ikwesiri ịdabere n’ihu mgbe ị na-anọdụ ala ka iku ume dị mfe
• Na-eji mọzụlụ gburugburu ọgịrịga gị iji nyere gị aka iku ume
• Na-enwe isi ọwụwa ọtụtụ mgbe
• Ra na-atụ gị ma ọ bụ na-agbagwoju gị anya
• Have nwere ahụ ọkụ
• Are na-agba ụkwara ume ojii
• Egbugbere ọnụ gị, mkpịsị aka aka gị, ma ọ bụ akpụkpọ ahụ dị n’akụkụ mbọ aka gị bụ acha anụnụ anụnụ
• I nwere ihe mgbu n'obi ma ọ bụ ahụ erughị ala
• I nweghi ike ikwu okwu n’ahiriokwu zuru oke

Mbibi COPD; Ọrịa afọ akpa ume na-eme ka ọ ghara ịka njọ; Mmetụta Emphysema; Ọrịa bronchitis na-adịghị ala ala

Criner GJ, Bourbeau J, Diekemper RL, et al. Mgbakwunye Mgbochi nke oke iwe nke COPD: American College of Chest Physicians and Canadian Thoracic Society guideline. Igbe. 2015; 147 (4): 894-942. PMID: 25321320 www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25321320.

Ebumnuche Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD) na ebe nrụọrụ weebụ. Atụmatụ ụwa maka nyocha, njikwa, na mgbochi nke COPD: akụkọ 2019. goldcopd.org/wp-content/uploads/2018/11/GOLD-2019-v1.7-FINAL-14Nov2018-WMS.pdf. Nabata October 22, 2019.

Han MK, Lazarọs SC. COPD: nchoputa nyocha na njikwa. Na: Broaddus VC, Mason RJ, Ernst JD, et al, eds. Akwụkwọ ọgụgụ Murray na Nadel nke Medicine Respiratory. Nke isii. Philadelphia, PA: Elsevier Saunders; 2016: isi 44.

• KWU