Erckwara nta na-agbasa

Erckwara nta na-agbasa bụ mycobacterial ọrịa nke mycobacteria agbasawo site na ngụgụ ruo n'akụkụ ndị ọzọ nke ahụ site na ọbara ma ọ bụ usoro lymph.

Ọrịa ụkwara nta (TB) nwere ike ịmalite mgbe ọ na-eku ume na ụmụ irighiri mmiri nke ikuku na-efe efe site na ụkwara ma ọ bụ zee na onye ọrịa Mycobacterium ụkwara nta nje. Ihe na-akpata ọrịa akpa ume a na-akpọ TB mbụ.

Ebe a na-emebu TB bụ akpa ume (TB akpa ume), mana akụkụ ndị ọzọ nwere ike itinye aka. Na United States, ihe ka ọtụtụ ná ndị na-arịa ụkwara nta mbụ na-akawanye mma ma ha enweghịkwa ihe akaebe ọzọ nke ọrịa. TB na-ekesa na-etolite n'obere ọnụ ọgụgụ ndị butere ọrịa ahụ bụ ndị usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ anaghị enwe oria izizi nke ọma.

Ọrịa a na-ekesa nwere ike ime n'ime izu ole na ole nke ọrịa bu isi. Mgbe ụfọdụ, ọ naghị adị ruo ọtụtụ afọ mgbe ị butesịrị ọrịa ahụ. O yikarịrị ka ị ga-enweta ụdị TB a ma ọ bụrụ na ị nwere usoro ahụ jijiji na-esighị ike n'ihi ọrịa (dịka AIDS) ma ọ bụ ụfọdụ ọgwụ. Antsmụaka na ndị okenye nọkwa n’ihe egwu dị elu.

Ihe ize ndụ ị na-ebute TB na-abawanye ma ọ bụrụ na ị:

• Na gburugburu ndị nwere ọrịa ahụ (dịka n'oge njem esenidụt)
• Na-ebi n’ebe ndị mmadụ juru ma ọ bụ ndị na-adịghị ọcha
• Nwee nri na-edozi ahụ

Ihe ndị a nwere ike ime ka ọnụọgụ TB na ọnụọgụgụ:

• Mmụba nke nje HIV
• Mmụba nke ndị na-enweghị ebe obibi nwere ụlọ na-akwụghị ọtọ (gburugburu ebe obibi na nri na-edozi ahụ)
• Ọdịdị nke nje TB na-eguzogide ọgwụ

Ụkwara nta na-agbasa agbasa nwere ike imetụta ọtụtụ akụkụ ahụ dị iche iche. Mgbaàmà dabere na mpaghara ahụ metụtara ma nwee ike ịgụnye:

• Ime mgbu ma ọ bụ ọzịza
• Chills
• Ughkwara na iku ume iku ume
• Ike ọgwụgwụ
• Ahụ ọkụ
• Ahụ erughị ala, ahụ erughị ala, ma ọ bụ ọrịa (malaise)
• Nkwonkwo mgbu
• Icha dị ọcha n'ihi anemia (pallor)
• Sụsọ
• Ọzịza aza
• Iwetulata ibu

Onye nlekọta ahụike ga-eme nyocha anụ ahụ. Nke a nwere ike igosi:

• Imeju aza
• Ọrịa lymph fụrụ akpụ
• Ọkpụkpụ aza

Ule ndị a pụrụ inye iwu gụnyere:

• Biopsies na omenala nke akụkụ ma ọ bụ anụ ahụ metụtara
• Bronchoscopy maka biopsy ma ọ bụ ọdịbendị
• Igbe x-ray
• Nyocha CT nke mpaghara ahụ emetụtara
• Fundoscopy nwere ike ikpughe ọnya retinal
• Interferon-gamma na-ewepụta ule ọbara, dị ka ule QFT-Gold iji nwalee maka ịmalite ịmalite TB
• Mkpụrụ obi biopsy
• Mycobacterial omenala nke ụmị ọkpụkpụ ma ọ bụ ọbara
• Nnukwu biopsy
• Nnwale akpụkpọ anụ tuberculin (ule PPD)
• Nyocha Sputum na ọdịbendị
• Thoracentesis

Ebumnuche nke ọgwụgwọ bụ iji ọgwụgwọ na-alụso nje TB ọgụ. Ọgwụgwọ TB agbasara agbasa gụnyere ọtụtụ ọgwụ (na-abụkarị 4). A na-aga n'ihu ọgwụ niile ruo mgbe nyocha ụlọ nyocha gosipụtara nke kacha arụ ọrụ.

Nwere ike ị were ọtụtụ ọgwụ dị iche iche maka ọnwa isii ma ọ bụ karịa. Ọ dị ezigbo mkpa na ị ga-ewere mkpụrụ ọgwụ ahụ otu onye nyere gị siri gwa gị.

Mgbe ndị mmadụ na-a takeụghị ọgwụ ha TB dị ka a gwara ha, ọrịa ahụ ga-esiwanye ike ọgwụgwọ. Nje TB nwere ike bụrụ ihe na - eguzogide ọgwụ. Nke a pụtara na ọgwụ anaghịzi arụ ọrụ.

Mgbe enwere nchegbu na mmadụ nwere ike ọ gaghị ewere ọgwụ niile dị ka enyere ya n'iwu, onye na-eweta ọrụ nwere ike ịdị mkpa ile onye ahụ anya ka ọ na-ewere ọgwụ ndị edere. A na-akpọ usoro a ọgwụgwọ ọgwụgwọ ozugbo. N’okwu a, enwere ike inye ọgwụ ọgwụ ugboro abụọ ma ọ bụ atọ n’izu ụka, ka onye na-eweta ọrụ nyere iwu.

Ọ nwere ike ịdị mkpa ka ị nọrọ n'ụlọ ma ọ bụ banye n'ụlọ ọgwụ maka izu 2 ruo 4 iji zere ịgbasa ọrịa ahụ na ndị ọzọ ruo mgbe ị gaghịzi efe efe.

Iwu nwere ike ịgwa onye na-eweta ọrụ gị ka ọ gwa ngalaba na-ahụ maka ahụike TB gị. Ndị otu ahụike gị ga-ahụ na ị nwetara nlekọta kacha mma.

Ọtụtụ ụdị nke TB agbasaara na-anabata ọgwụgwọ nke ọma. Anụ ahụ metụtara, dịka ọkpụkpụ ma ọ bụ nkwonkwo, nwere ike ịnwe mmebi na-adịgide adịgide n'ihi ọrịa ahụ.

Ihe isi ike nke agbasa TB nwere ike ịgụnye:

• Okpukpe na-arịa ọrịa iku ume (ARDS)
• Ọrịa imeju
• Lung ọdịda
• Laghachi nke ọrịa ahụ

Ọgwụ ndị e ji agwọ TB nwere ike ibute nsonaazụ, gụnyere:

• Mgbanwe n’ọhụụ
• Oroma- ma ọ bụ aja aja na-agba anya mmiri na mmamịrị
• Rash
• Ọrịa imeju

Enwere ike ịnwale ule ọhụụ tupu ọgwụgwọ ka dọkịta gị wee nwee ike nyochaa mgbanwe ọ bụla na ahụike nke anya gị.

Kpọọ onye na-eweta ọrụ gị ma ọ bụrụ na ịmara ma ọ bụ na-enyo enyo na enwetala gị TB. Formsdị TB na ikpughe ọ bụla chọrọ nyocha na ọgwụgwọ ngwa ngwa.

TB bụ ọrịa a na-egbochi egbochi, ọbụlagodi na ndị ekpugherela onye bu ya. A na-eji nyocha anụ ahụ maka TB na ndị nwere nnukwu nsogbu ma ọ bụ ndị mmadụ nwere ike butere TB, dị ka ndị ọrụ ahụike.

Ndị mmadụ ekpughere TB kwesịrị ịnwale anụ ahụ ozugbo ma nwee ule nyocha na ụbọchị ọzọ, ma ọ bụrụ na nyocha nke mbụ adịghị mma.

Nnwale anụ ahụ pụtara na ị banyela na nje bacteria. Ọ pụtaghị na ị nwere ọrịa na-efe efe ma ọ bụ na ị na-efe efe. Gwa dọkịta gị gbasara etu ị ga-esi gbochie ịrịa ụkwara nta.

Usoro ọgwụgwọ ngwa ngwa dị ezigbo mkpa n'ịchịkwa mgbasa TB site na ndị nwere ọrịa TB na-ebute ndị na-ebutụbeghị TB.

Mba ụfọdụ nwere nnukwu TB na-enye ndị mmadụ ọgwụ mgbochi (akpọrọ BCG) iji gbochie ụkwara nta. Uzo ogwu a pere aka ma ejighi ya eme ihe na United States.

Ndị mmadụ mere BCG ka nwere ike ịnwale anụ ahụ maka TB. Soro ndị na-eweta ọrụ tụlee nsonaazụ nnwale ahụ (ọ bụrụ na ọ dị mma).

Miliary ụkwara nta; Erckwara nta - agbasa; Ọrịa ụkwara nta

• Erckwara nta na akụrụ
• Erckwara nta na ngụgụ
• Akpa ume onye na-arụ ọrụ - ọkụ x-ray
• Ụkwara nta, elu - obi x-ụzarị
• Ụkwara nta Miliary
• Erythema multiforme, ọnya okirikiri - aka
• Erythema nodosum metụtara sarcoidosis
• Sistemụ nrugharị

Ellner JJ, Jacobson KR. Ụkwara nta. Na: Goldman L, Schafer AI, eds. Ọgwụ Goldman-Cecil. Nke 26th. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020: isi 308.

Fitzgerald DW, Sterling TR, Haas DW. Mycobacterium ụkwara nta. Na: Bennett JE, Dolin R, Blaser MJ, eds. Mandell, Douglas, na Bennett cikpụrụ na Omume nke Ọrịa Na-efe Ọrịa. Agba nke 9. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020: isi 249.