Amebiasis

Amebiasis bụ ọrịa nke eriri afọ. Ihe na-akpata ya bụ nje na-akpata irighiri ihe Entamoeba histolytica.

E akụkọ nwere ike ibi n'ime eriri afọ (eriri afọ) n'emebighị eriri afọ. N'ọnọdụ ụfọdụ, ọ na-abanye na mgbidi akụkụ ahụ, na-akpata colitis, nnukwu ọnyụnyụ ọbara, ma ọ bụ afọ ọsịsa (na-adịghị ala ala). Ọrịa ahụ nwekwara ike gbasaa site n'ọbara ruo imeju. Mgbe ụfọdụ, ọ nwere ike gbasaa na ngụgụ, ụbụrụ, ma ọ bụ akụkụ ndị ọzọ.

Ọnọdụ a na-eme n'ụwa niile. A na-ahụkarị ya n’ebe ndị a na-ekpo ọkụ nke jupụtara n’ọnọdụ obibi na idebe ihe ọcha. Africa, Mexico, akụkụ nke South America, na India nwere nnukwu nsogbu ahụ ike n'ihi ọnọdụ a.

Oria nwere ike gbasaa:

• Site na nri ma obu mmiri meturu stool
• Site na fatịlaịza nke mkpofu mmadụ
• Site n’onye mmadụ rue onye ọzọ, ọkachasị site na imetụ ọnụ ma ọ bụ akụkụ anọ nke onye bu ya agha

Ihe egwu dị egwu amebiasis gụnyere:

• Mmanya na-aba n'anya
• Ọrịa cancer
• Erighị nri na-edozi ahụ
• Okenye ma obu okenye
• Ime afọ ime
• Na-adịbeghị anya njem na mpaghara ebe okpomọkụ
• Ojiji nke ogwu corticosteroid iji gbochie usoro oria

Na United States, amebiasis bụ ihe a na-ahụkarị n'etiti ndị bi na ụlọ ọrụ ma ọ bụ ndị mmadụ gaala ebe amebiasis na-adịkarị.

Otutu ndi nwere oria a enweghi oria. Ọ bụrụ na ihe mgbaàmà emee, a na-ahụ ha ụbọchị 7 ruo 28 mgbe ekpughere ha na parasaiti ahụ.

Mgbaàmà dị nro nwere ike ịgụnye:

• Ọkpụkpụ afọ
• Afọ ọsịsa: ngafe nke 3 ruo 8 semiformed stool kwa ụbọchị, ma ọ bụ ntinye nke oche dị nro na imi na mgbe ụfọdụ ọbara
• Ike ọgwụgwụ
• Oke gas
• Rectal mgbu mgbe nwere eriri afọ ije (tenesmus)
• Ọnwụ na-atụghị anya ya

Ihe mgbaàmà siri ike nwere ike ịgụnye:

• Obi nro
• Ọbara nwere ọbara, tinyere ngwọ nke mmiri mmiri nwere akara ọbara, ngafe nke iri ruo iri abụọ kwa ụbọchị
• Ahụ ọkụ
• Akpịrị

Onye nlekọta ahụike ga-eme nyocha anụ ahụ. A ga-ajụ gị gbasara akụkọ banyere ahụike gị, ọkachasị ma ọ bụrụ na ị gara njem na mba ọzọ na nso nso a.

Nyocha nke afọ nwere ike igosi mmụba imeju ma ọ bụ ịdị nro n'ime afọ (nke a na-ahụkarị na akụkụ aka nri elu).

Ule ndị a pụrụ inye iwu gụnyere:

• Nyocha ọbara maka amebiasis
• Nyocha nke ime nnukwu eriri afọ (sigmoidoscopy)
• Nnwale oche
• Mikroskopu nyocha nke stool samples, na-enwekarị ọtụtụ ihe atụ ruo ọtụtụ ụbọchị

Ọgwụgwọ dabere n’etu ọrịa ahụ n’arụ. Ọtụtụ mgbe, a na-enye ọgwụ mgbochi.

Ọ bụrụ na ị na-agbọ agbọ, enwere ike inye gị ọgwụ site na akwara (n'akwara) ruo mgbe ị ga-ewere ha n'ọnụ. A naghị enyekarị ọgwụ iji kwụsị afọ ọsịsa n'ihi na ha nwere ike ime ka ọnọdụ ahụ ka njọ.

Mgbe ịgwụchara ọgwụ nje, ọ ga-abụrịrị na a ga-enyocha oche gị ọzọ ka ịdebe ọrịa ahụ.

Ihe si na ya pụta na-adịkarị mma na ọgwụgwọ. Ọtụtụ mgbe, ọrịa ahụ na-ewe ihe dịka izu 2, mana ọ nwere ike ịlaghachi azụ ma ọ bụrụ na inwetaghị ọgwụgwọ.

Nsogbu nke amebiasis nwere ike ịgụnye:

• Imeju etuto (nchịkọta nke abu na umeji)
• Mmetụta ọgwụ, gụnyere ọgbụgbọ
• Gbasa nje ahụ si n’ọbara banye n’imeju, akpa ume, ụbụrụ, ma ọ bụ akụkụ ndị ọzọ

Kpọọ onye na-ahụ maka ahụike gị ma ọ bụrụ na ị nwere afọ ọsịsa nke na-anaghị agabiga ma ọ bụ na-akawanye njọ.

Mgbe ị na-eme njem na mba ebe idebe ihe ọcha adịghị, drinkụọ mmiri dị ọcha ma ọ bụ sie. Erila akwụkwọ nri na-esighị esi ma ọ bụ mkpụrụ osisi a na-achaghị acha. Saa aka gị mgbe ị gachara ụlọ ịsa ahụ na tupu i rie nri.

Ọrịa ọnyụnyụ Amebic; Amebiasis; Amebic colitis; Ọrịa afọ - amebiasis

• Amebic ụbụrụ etuto
• Usoro nri
• Ngwa ngwa ngwa
• Ọkpụkpụ Pyogenic

Bogitsh BJ, Carter OA, Oeltmann TN. Visceral protista I: rhizopods (amoebae) na ciliophorans. Na: Bogitsh BJ, Carter CE, Oeltmann TN, eds. Ahụhụ mmadụ. Nke 5. London, UK: Elsevier Academic Pịa; 2019: isi 4.

Petri WA, Haque R, Moonah SN. Entdị Entamoeba, gụnyere amebic colitis na nsị imeju. Na: Bennett JE, Dolin R, Blaser MJ, eds. Mandell, Douglas, na Bennett Prinkpụrụ na Omume nke Ọrịa Na-efe Ọrịa. Agba nke 9. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020: isi 272.