Oria ndi mmadu nwetara site na ndi okenye

Ọrịa oyi baa bụ iku ume (iku ume) ọnọdụ nke enwere ọrịa nke ngụgụ.

Edemede a kpuchitere obodo oyibo (CAP). Udiri oria a n’ahu ndi n’abiaghi ulo ogwu ma obu ulo ogwu ozo dika ulo nlekota ndi mmadu ma obu ebe obibi. Ọrịa oyi n'ahụ nke na-emetụta ndị mmadụ na ụlọ ọrụ ahụike, dịka ụlọ ọgwụ, ka a na-akpọ oyi baa n'ụlọ ọgwụ (ma ọ bụ oyi baa na nlekọta ahụike metụtara ya).

Ọrịa oyi baa bụ ọrịa na-arịakarị ọtụtụ nde mmadụ kwa afọ na United States. Germs a na-akpọ nje, nje, na fungi pụrụ ịkpata oyi baa. N’ebe ndị toro eto nọ, nje bacteria bụkarị ihe na-akpata oyi ịba.

Zọ ị nwere ike ịrịa oyi baa gụnyere:

• Nje virus na nje ndị bi n’imi gị, mmehie, ma ọ bụ n’ọnụ nwere ike gbasaa n’akpa ume gị.
• Nwere ike iku ume ụfọdụ n'ime nje ndị a ozugbo n'akpa ume gị.
• Breathe na-eku ume (iku ume) nri, mmiri mmiri, ịgbọ agbọ, ma ọ bụ mmiri si n’ọnụ gaa n’akpa ume gị (oyi ịmịnye ume).

Ọrịa na-efe efe nwere ike bute ọtụtụ ụdị nje.

• Bacteriadị nje bacteria na-ahụkarị bụ Streptococcus oyi baa (pneumococcus).
• Ọrịa na-adịghị mma, nke a na-akpọkarị oyi baa, bụ nje ndị ọzọ.
• A fungus akpọ Pneumocystis jiroveci nwere ike bute oyi baa n’arụ ndị usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ anaghị arụ ọrụ nke ọma, ọkachasị ndị bu nje HIV n’ahụ.
• Nje virus, dị ka nje flu, na nso nso a SARS-CoV-2 (nke na-akpata COVID-19), bụkwa ihe na-ebutekarị oyi baa.

Ihe egwu nwere ike ime ka o nwekwuo ịrịa oyi n'ahụ gụnyere:

• Ọrịa na-adịghị ala ala (COPD, bronchiectasis, cystic fibrosis)
• Sịga na-ese anwụrụ
• Mgbaka, ọrịa strok, mmerụ ụbụrụ, ụbụrụ ụbụrụ, ma ọ bụ nsogbu ụbụrụ ndị ọzọ
• Mgbochi usoro mgbochi (n'oge ọgwụgwọ ọrịa kansa, ma ọ bụ n'ihi HIV / AIDS, transplant akụkụ, ma ọ bụ ọrịa ndị ọzọ)
• Ọrịa ndị ọzọ dị egwu, dị ka ọrịa obi, ọrịa imeju imeju, ma ọ bụ ọrịa shuga
• Surgerywa ahụ ma ọ bụ trauma na-adịbeghị anya
• Surwa ahụ iji gwọọ kansa nke ọnụ, akpịrị, ma ọ bụ n'olu

Ihe mgbaàmà kachasị nke oyi baa bụ:

• Ukwara (na oyi oyi ị nwere ike ụkwara ume ndụ ma ọ bụ nke edo edo, ma ọ bụ imi ọbara)
• Ahụ ọkụ, nke nwere ike ịdị nwayọọ ma ọ bụ dị elu
• Na-ama jijiji
• Iku ume iku ume (nwere ike ime naanị mgbe ị rịgoro steepụ ma ọ bụ gbalịsie ike)

Mgbaàmà ndị ọzọ gụnyere:

• Mgbaghara, ọkachasị ndị okenye
• Oké ọsụsọ na akpụkpọ anụ
• Isi ọwụwa
• Enweghị agụụ, ume dị ala, na ike ọgwụgwụ
• Malaise (ahụ adịchaghị mma)
• Nkọ ma ọ bụ na-egbu mgbu mgbu nke na-akawanye njọ mgbe ị na-eku ume miri emi ma ọ bụ ụkwara
• Ọrịa ọcha ntu, ma ọ bụ leukonychia

Onye nlekọta ahụike ga-ege ntị maka mgbape ma ọ bụ ụda ume na-adịghị ahụkebe na iji stethoscope na-ege ntị n'obi gị. Itinye aka na mgbidi obi gị (mgbatị) na-enyere onye na-eweta ya ntị ma nwee mmetụta maka ụda na-adịghị mma n'obi gị.

Ọ bụrụ na a na-enyo oyi baa, onye na-eweta ya nwere ike ịtụ ụda x-ray.

Nyocha ndị ọzọ nwere ike ịnye iwu gụnyere:

• Ikuku ọbara na-agba ọbara iji chọpụta ma ikuku oxygen zuru ezu na-abanye n’ọbara gị n’akpa ume.
• Ọbara na sputum omenaala ịchọ ụmụ irighiri ọrịa nwere ike ibute oyi baa.
• CBC iji lelee ọnụ ọgụgụ sel ọbara ọcha.
• Nyocha CT nke igbe.
• Bronchoscopy. Igwe na-agbanwe agbanwe na igwefoto ọkụ na njedebe gbadara n'akpa ume gị, n'ọnọdụ ndị ahọpụtara.
• Thoracentesis. Iwepu mmiri mmiri dị n'etiti oghere dị n'èzí nke ngụgụ na mgbidi obi.
• Nasopharyngeal swab iji chọpụta maka nje dị ka influenza na SARS-CoV-2.

Onye na-eweta ọrụ gị ga-ebu ụzọ kpebie ma ịkwesịrị ịnọ n’ụlọ ọgwụ. Ọ bụrụ na emesoro gị n’ụlọ ọgwụ, ị ga-enweta:

• Mmiri mmiri na ọgwụ nje site na akwara gị
• Oxygen ọgwụ
• Usoro ọgwụgwọ iku ume (ikekwe)

Ọ bụrụ n ’ị chọpụta na ị na-arịa ọrịa oyi baa, ọ dị mkpa ka ịmalite na ọgwụ mgbochi ọrịa mgbe emechara gị. Ọ bụrụ na ịrịa oyi baa ịrịa, ị gaghị enweta ọgwụ nje. Nke a bụ n'ihi na ọgwụ nje anaghị egbu nje. Nwere ike ịnweta ọgwụ ndị ọzọ, dị ka ọgwụ nje, ma ọ bụrụ na ị nwere flu.

O yikarịrị ka a ga-anabata gị n'ụlọ ọgwụ ma ọ bụrụ na:

• Nwee nsogbu ahụike ọzọ siri ike
• Nwee mgbaàmà siri ike
• Enweghị ike ilekọta onwe gị n'ụlọ, ma ọ bụ enweghị ike iri nri ma ọ bụ ị drinkụ ihe ọ drinkụ drinkụ
• Afọ iri isii na ise
• Taking na-a antibioticsụ ọgwụ nje n'ụlọ ma na-agbake

Enwere ike ịgwọ ọtụtụ mmadụ n'ụlọ. Ọ bụrụ otu a, onye na-eweta gị nwere ike ịgwa gị ka ị medicinesụọ ọgwụ ndị dịka ọgwụ nje.

Mgbe ị na-a antibioticsụ ọgwụ nje:

• Echefula ihe ọ bụla. Were ọgwụ ruo mgbe ọ gafere, ọbụlagodi mgbe ị malitere ịrịa ahụ.
• Ejila ọgwụ ụkwara ma ọ bụ ọgwụ oyi ọ gwụla ma dọkịta gị asị na ọ dị mma. Kwara n’ahụ na-enyere ahụ gị aka iwepụ imi n’akpa ume gị.

Iku ume iku ume, mmiri (mmiri mmiri) na-enyere aka ịtọpụ imi nke nwere ike ime ka ọ dị gị ka ị na-akpabeghị aka. Ihe ndị a nwere ike inyere aka:

• Tinye akwa na-ekpo ọkụ, mmiri mmiri na-enweghị ike imi na ọnụ gị.
• Jupụta humidifier na mmiri ọkụ ma na-eku ume na-ekpo ọkụ alụlụ.
• Were ume miri emi dị okpukpu abụọ 2 ma ọ bụ 3 kwa awa. Mfuru iku ume ga - enyere aka mepee akpa ume gị.
• Kpatụ obi gị nwayọ ugboro ole na ole kwa ụbọchị ka ị ga-edina ala n'isi karịa ala obi gị. Nke a na - enyere aka iweta imi si n’akpa ume ka ị nwee ike ụkwara ya.

Ụọ mmiri dị ukwuu, ọ bụrụhaala na onye na-eweta gị kwuru na ọ dịghị mma.

• Ụọ mmiri, ihe ọ juiceụ juiceụ, ma ọ bụ tii na-adịghị ike
• Na-a atụ ma ọ dịkarịa ala iko 6 ruo 10 (1.5 ruo 2.5 lita) kwa ụbọchị
• A drinkụla mmanya

Na-ezu ike nke ukwuu ma ị laruo. Ọ bụrụ na ọ na-esiri gị ike ihi ụra n’abalị, hie ụra n’ehihie.

Site na ọgwụgwọ, ọtụtụ mmadụ na-emeziwanye n'ime izu 2. Ndị okenye ma ọ bụ ndị na-arịa ọrịa nwere ike ịchọ ọgwụgwọ dị ogologo.

Ndị nwere ike nwee ọrịa oyi baa ọghọm gụnyere:

• Ndị okenye
• Ndị mmadụ ji alụso ọrịa ọgụ na-anaghị arụ ọrụ nke ọma
• Ndị nwere nsogbu ahụike siri ike dịka ọrịa shuga ma ọ bụ cirrhosis nke imeju

Na ọnọdụ niile a dị n'elu, oyi baa nwere ike ibute ọnwụ, ma ọ bụrụ na ọ dị njọ.

N'ọnọdụ ndị na-adịkarịghị, nsogbu ndị ka njọ pụrụ ibilite, gụnyere:

• Mgbanwe ndị na-eyi ndụ egwu n’ime akpa ume ndị chọrọ igwe iku ume
• Fluid gburugburu akpa ume (pleural effusion)
• Oria ọmụmụ gburugburu akpa ume (empyema)
• Ugbo etuto

Onye na-enye gị nwere ike ịtụrụ x-ray ọzọ. Nke a bụ iji hụ na akpa ume gị dị ọcha. Mana o nwere ike were ọtụtụ izu ka x-ray kpochapụ. O yikarịrị ka ọ ga-adị gị mma tupu x-ray ekpochapụ.

Kpọọ onye na-ahụ maka ọrụ gị ma ọ bụrụ na ịnwee:

• Ughkwara nke na-eweta ọbara agba ma ọ bụ agba agba
• Mgbaàmà iku ume (akụkụ iku ume) nke na-akawanye njọ
• Obi mgbu na-akawanye njọ mgbe ụkwara ma ọ bụ iku ume
• Iku ume ngwa ngwa ma ọ bụ na-egbu mgbu
• Abalị ọsụsọ abalị ma ọ bụ ọnwụ a na-akọwaghị
• Iku ume ọkụ ọkụ, oyi na-atụ ma ọ bụ ahụ́ ọkụ na-adịgide
• Ihe ịrịba ama nke oyi baa na usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ na-esighi ike (dịka ọmụmaatụ, dị ka nje HIV ma ọ bụ ọgwụgwọ)
• Na-akawanye njọ nke mgbaàmà mgbe mmelite mbụ

You nwere ike inye aka gbochie oyi baa site na isoro usoro ndị a.

Saa aka gị mgbe niile, karịchaa:

• Tupu ịkwadebe na iri nri
• Mgbe ịfụchara imi gị
• Mgbe ị gachara ụlọ ịsa ahụ
• Mgbe ị gbanwechara akwa nwa
• Mgbe ị zutere ndị na-arịa ọrịa

Zere iso ndị na-arịa ọrịa na-akpakọrịta.

Aụla anwụrụ. Baccotaba na-emebi ikike akpa ume gị ịlụso ọrịa ọgụ.

Ọgwụ mgbochi nwere ike inye aka gbochie ụfọdụ ụdị oyi baa. Jide n'aka na ị ga-enweta ọgwụ mgbochi ndị a:

• Ọrịa flu nwere ike inye aka gbochie oyi baa nke nje virus na-akpata.
• Pneumococcal ogwu na-ewetu ohere ịnweta pneumonia Streptococcus oyi baa.

Ọgwụ mgbochi ka mkpa maka ndị toro eto na ndị nwere ọrịa shuga, ụkwara ume ọkụ, emphysema, HIV, kansa, ndị mmadụ tinyere akụkụ ahụ ha, ma ọ bụ ọnọdụ ndị ọzọ ga-adịte aka.

Bronchopneumonia; Ọrịa oyibo nke obodo nweta; OBI

• Bronchiolitis - nhapu
• Oyi na oria - kedu ijuru dibia gi - okenye
• Oyi na oria - ihe ị ga - ajụ dọkịta gị - nwa
• Etu esi ekuku ume mgbe ị dị mkpụmkpụ
• Oxygen nchekwa
• Pneumonia na ndị okenye - ihapu
• Pneumonia na umuaka - ihapu
• Iji oxygen na ụlọ
• Iji oxygen n'ụlọ - ihe ị ga-ajụ dọkịta gị
• Mgbe nwa gị ma ọ bụ nwa ọhụrụ nwere ahụ ọkụ

• Usoro iku ume
• Ọrịa oyi
• Ọrịa ọcha ntu

Daly JS, Ellison RT. Ọrịa oyi n'ahụ. Na: Bennett JE, Dolin R, Blaser MJ, eds. Mandell, Douglas, na Bennett Prinkpụrụ na Omume nke Ọrịa Na-efe Ọrịa. Agba nke 9. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020: isi nke 67.

Musher DM. Isi nke oyi baa. Na: Goldman L, Schafer AI, eds. Ọgwụ Goldman-Cecil. Nke 26th. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020: isi nke 91.

Wunderunk RG. Ntuziaka iji jikwaa oyi baa na obodo. Chelọ Ahụ Ike Ahụ. 2018; 39 (4): 723-731. PMID: 30390744 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30390744/.