Ihe I Kwesịrị Knowmara Banyere mkpụmkpụ nke ume na mgbatị

Ndinaya

• Ihe na-akpata ume iku ume na-arụ ọrụ
• Chọpụta ihe kpatara nsogbu iku ume
• Na-emeso mkpụmkpụ nke ume
• Otu esi amata ihe mberede ahụike nwere ike

Gịnị bụ mkpụmkpụ nke ume na mgbatị?

"Iku ume iku ume n'ike" bụ okwu eji kọwaa ike iku ume mgbe ị na-arụ ọrụ dị mfe dịka ịga ije na steepụ ma ọ bụ ịga igbe akwụkwọ ozi.

A makwaara ya dị ka:

• SOBOE
• iku ume n’ọrụ
• dyspnea ike
• dyspnea na mgbalị
• ume iku ume
• mkpụmkpụ nke ume na ọrụ
• dyspnea na mgbatị (DOE)

Ọ bụ ezie na onye ọ bụla na-ahụ mgbaàmà a n’ụzọ dị iche, a na-ahụkarị ya site n’inwe mmetụta dịka ị nweghị ike ijide ume gị.

Iku ume nkịtị adịghị nwayọ nwayọ ma na-eme n'echeghị echiche.

Mgbe ị malitere iku ume ngwa ngwa ma chee na iku ume emighị emi, nke ahụ bụ ihe mkpụmkpụ ume na-adị. Nwere ike ịgbanwe si iku ume site na imi gị n'ọnụ gị iji nwaa ịnweta ikuku. Mgbe nke a mere na enweghị mgbatị egwuregwu, ọ bụ nchegbu.

Ọtụtụ ndị anaghị enwe ume iku ume n’oge ọrụ siri ike ma ọ bụrụ na mmega ahụ anaghị ahụ ha.

Ma ọ bụrụ na ị nwere nsogbu na mberede nke iku ume na-eme ihe omume kwa ụbọchị, ọ nwere ike ịbụ mberede ahụike.

Iku ume ọkụ ọkụ ọkụ na-egosi na akpa ume gị anaghị enweta oxygen zuru ezu ma ọ bụ na ị naghị enweta carbon dioxide zuru ezu. O nwere ike ịbụ ihe ịdọ aka ná ntị banyere ihe dị oké njọ.

Ihe na-akpata ume iku ume na-arụ ọrụ

Enweghị ume iku ume na-eme n'ihi mmekọrịta nke ọtụtụ ihe anụ ahụ na ọbụna nke uche. Dịka ọmụmaatụ, ọgụ mberede bụ ihe ụbụrụ na-akpata mana ọ nwere ezigbo mgbaàmà. O nwedịrị ike ịbụ n'ihi ọnọdụ gburugburu ebe obibi ma ọ bụrụ na ikuku ikuku adịghị mma n'ógbè gị.

Ihe niile na-esonụ nwere ike jikọọ na mkpụmkpụ nke ume na mgbatị:

• na-adịghị ala ala na-egbochi ọrịa akpa ume (COPD)
• obi mgbawa obi
• ụkwara ume ọkụ
• adịghị mma nke ọma
• ime afọ ime
• anaemia
• ọrịa oyi
• akpa ume akpa ume
• akpa ume (interstitial fibrosis)
• kansa cancer
• oke ibu
• akụrụ ọrịa
• ọrịa imeju

Chọpụta ihe kpatara nsogbu iku ume

Mgbe ị nwere obere iku ume na mgbatị, ị ga-ahụ oge ịhụ dọkịta gị. Ha ga-ajụ maka akụkọ gbasara ahụike gị ma mee nyocha.

Ule ga-enyere aka chọpụta ihe kpatara iku ume gị. Ule ndị a nwere ike ịgụnye:

• igbe X-ray
• igbe CT scan
• mmega ule
• akpa ume ọrụ ọmụmụ (spirometry)
• nyocha ụlọ nyocha, gụnyere nyocha ọbara

Na-emeso mkpụmkpụ nke ume

Ọgwụgwọ maka ọnọdụ a ga-adabere na nchọta nke nyocha ahụike. Njikwa ga-elekwasị anya na ịgwọ ihe kpatara mkpụmkpụ nke ume.

Dịka ọmụmaatụ, ọ bụrụ na ụkwara ume ọkụ kpatara ya, dọkịta gị nwere ike ịkwado gị ka ị jiri inha. Ọ bụrụ na ọ bụ ihe ịrịba ama nke ọnọdụ anụ ahụ na-adịghị mma, dọkịta gị nwere ike ịkọwa usoro mmemme.

May pụrụ nanị ịnagide ihe mgbaàmà ahụ ruo mgbe a ga-edozi ihe kpatara ya. Dị ka ihe atụ, n'ime afọ ime, ume iku ume gị kwesịrị ịka mma mgbe amuchara nwa ahụ.

Otu esi amata ihe mberede ahụike nwere ike

Mbido iku ume ọkụ ọkụ nwere ike ịbụ ihe mberede mberede. Kpọọ 911 ozugbo ma ọ bụrụ na gị ma ọ bụ onye ị maara nwere nke a, ọkachasị ma ọ bụrụ na esoro ya:

• agụụ ikuku (mmetụta nke n'agbanyeghị oke iku ume gị, ị naghị enweta ikuku zuru oke)
• na-eku ume
• ịkpagbu
• obi mgbu
• mgbagwoju anya
• na-agabiga ma ọ bụ na-atụbọ
• ọsụsọ n’ọsọ
• pallor (icha mmirimmiri
• cyanosis (acha anụnụ anụnụ)
• Ibu ubo
• ụkwara elu ọbara ma ọ bụ na-agba ume, pinkish imi