Mgbasa ume

Ntughari ume bụ ịwa ahụ iji dochie akpa ume ma ọ bụ ma ọrịa nwere ume site na onye nyere mmadụ.

N'ọtụtụ oge, ngụgụ ma ọ bụ ngụgụ ọhụrụ ahụ nyere site na onye nọ n'okpuru afọ 65 na ụbụrụ nwụrụ, mana ọ ka na-akwado ndụ. Akpa ume ga-abụrịrị ọrịa na-anaghị arịa ma dakọtara dịka o kwere mee na ụdị anụ ahụ gị. Nke a na-ebelata ohere nke ahụ ga-ajụ transplant.

Enwere ike inye ume site na ndị nyere onyinye ndụ. A chọrọ mmadụ abụọ ma ọ bụ karịa. Onye obula n’enye onyinye otu (lobe) akpa ume ha. Nke a na - abụ otu ngụsị maka onye na - enweta ya.

N'oge ịwa ahụ na-emegharị ume, ị na-ehi ụra na enweghị mgbu (n'okpuru nhụjuanya izugbe). A na-eme nke ịwa ahụ na obi. A na-ejikarị ịwa ahụ na-emegharị ume na iji igwe akwara obi. Ngwaọrụ a na-arụ ọrụ nke obi gị na ngụgụ gị ka a na-akwụsị obi gị na akpa ume gị maka ịwa ahụ.

• Maka otu ịmịnye ume, a na-egbutu ya n'akụkụ akụkụ obi gị ebe a ga-etinye akụkụ ume ya. Ọrụ a na-ewe 4 ruo 8 awa. Ọtụtụ mgbe, a na-ewepụ ngụgụ nwere ọrụ kacha njọ.
• Maka akụrụngwa ume abụọ, egbutu ya n’okpuru ara wee rute n’akụkụ abụọ nke obi ahụ. Wa ahụ na-ewe awa 6 ruo 12.

Mgbe ebipụchara ya, usoro ndị bụ isi n'oge ịwa ahụ ịwa ahụ na-agụnye:

• Are na-odori obi-akpa ume igwe.
• E wepụrụ otu akpa ume gị ma ọ bụ abụọ. Maka ndị mmadụ na - ebugharị ume abụọ, ọtụtụ ma ọ bụ usoro niile sitere n'akụkụ nke mbụ emechara tupu emechaa nke abụọ.
• A na-adọnye arịa ọbara na ikuku nke akpa ume ọhụrụ na arịa ọbara gị na ikuku. Onye na-enye onyinye ma ọ bụ akpa ume ka etinye ya (tinye ya) n'ime ebe. A na-etinyere akpa mkpụrụ obi iji kpoo ikuku, mmiri mmiri, na ọbara site n’obi ruo ọtụtụ ụbọchị iji mee ka akpa ume gbasaa ọzọ.
• A napụrụ gị na igwe akpa ume ozugbo ịkpụkọ akpa ume na ịrụ ọrụ.

Oge ụfọdụ, a na-emegharị obi na ngụgụ n’otu oge (imegharị obi) ma ọ bụrụ na obi na-arịakwa ọrịa.

N’ọnọdụ ka ukwuu, a na-eme ngwongwo ngụgụ nanị mgbe ọgwụgwọ ndị ọzọ niile maka ọdịda ume na-emeghị nke ọma. Enwere ike ịkwado ịmịnye ume maka ndị na-erubeghị afọ 65 nwere nnukwu ọrịa ngụgụ. Examplesfọdụ ihe atụ nke ọrịa nwere ike ịchọ ịkpụnye ume ume bụ:

• Ọrịa Cystic
• Mmebi nke akwara nke ngụgụ n'ihi nkwarụ na obi mgbe a mụrụ (nkwarụ congenital)
• Mbibi nke nnukwu ikuku na akpa ume (bronchiectasis)
• Emphysema ma ọ bụ ọrịa iku ume na-adịghị ala ala (COPD)
• Ọnọdụ akpa ume nke anụ ahụ ngụ na-aza aza ma na-agbachapụ (ọrịa akpa ume)
• Ọbara mgbali elu dị na akwara akpa ume (ọbara mgbali elu)
• Sarcoidosis

Lung transplant nwere ike ọ gaghị emere ndị mmadụ:

• Na-arịa ọrịa ma ọ bụ na-edozi ahụ nke ọma iji gafere usoro ahụ
• Nọgide na-a smokeụ sịga ma ọ bụ na-a abuseụbiga mmanya ókè ma ọ bụ ọgwụ ndị ọzọ
• Nwee ịba ọcha n'anya B, ịba ọcha n'anya C, ma ọ bụ nje HIV
• Enweela kansa n'ime afọ 2 gara aga
• Nwee ọrịa ngụgụ nke nwere ike ịmetụta akpa ume ọhụrụ ahụ
• Nwee ọrịa siri ike nke akụkụ ndị ọzọ
• Enweghi ike ịdabere na ogwu ha
• Enweghi ike ijide ụlọ ọgwụ na nleta nlekọta ahụike na ule ndị dị mkpa

Ihe ize ndụ nke ịkpụ ume ume gụnyere:

• Ọbara ọbara (thrombosis dị omimi).
• Ọrịa shuga, ọkpụkpụ na-adịlata, ma ọ bụ ọkwa cholesterol dị elu site na ọgwụ ndị enyere mgbe etinyere ya.
• Ihe ize ndụ ka ukwuu maka ibute ọrịa n'ihi ọgwụ mgbochi (immunosuppression).
• Mmebi dị na akụrụ, umeji, ma ọ bụ akụkụ ndị ọzọ site na ọgwụ mgbochi ajụ.
• Ọdịnihu nke ụfọdụ ọrịa cancer.
• Nsogbu di ebe etinyere akwara obara ohuru na uzo ikuku.
• Jụ akpa ume ọhụrụ, nke nwere ike ime ozugbo, n'ime izu anọ mbụ na isii, ma ọ bụ karịa oge.
• Mkpụrụ ume ọhụrụ ahụ nwere ike ọ gaghị arụ ọrụ ma ọlị.

Will ga-enwe ule ndị a iji chọpụta ma ọ bụrụ na ị bụ ezigbo onye nyocha maka ọrụ ahụ:

• Nyocha ọbara ma ọ bụ nyocha anụ ahụ iji chọpụta maka ọrịa
• Ide ọbara
• Nyocha iji nyochaa obi gị, dị ka electrocardiogram (EKG), echocardiogram, ma ọ bụ cardiac catheterization
• Ule iji nyochaa akpa ume gị
• Nyocha iji lelee cancer mbụ (Pap smear, mammogram, colonoscopy)
• Akara ederede, iji nyere aka jide n'aka na ahụ gị agaghị ajụ ume

A na-etinye ndị na-aga ime nke ọma maka transplant na ndepụta ndenye mpaghara. Ọnọdụ gị na ndepụta nchere dabere n'ọtụtụ ihe, gụnyere:

• Kedu ụdị nsogbu akpa ume ị nwere
• Ogologo nke ọrịa akpa ume gị
• O nwere ike ịbụ na transplant ga-aga nke ọma

Maka ọtụtụ ndị toro eto, oge ị na-etinye na ndepụta ndị na-echekarị anaghị ekpebi oge ị ga-enweta akpa ume. Ichere oge na-abụkarị ma ọ dịkarịa ala afọ 2 ruo 3.

Mgbe ị na-eche akpa ume ọhụrụ:

• Soro nri ọ bụla ndị otu na-atụgharị ume na-atụ aro. Kwụsị ị alcoholụ mmanya na-aba n'anya, esela sịga, ma debe ịdị arọ gị na usoro a tụrụ aro.
• Were ọgwụ nile ka edere ha n’akwụkwọ. Kpesa mgbanwe na ọgwụ gị na nsogbu ahụike gị nke dị ọhụrụ ma ọ bụ na-akawanye njọ na ndị ọrụ transplant.
• Soro usoro mmemme ọ bụla a kuziri gị n'oge mgbatị ume.
• Debe nhọpụta ọ bụla gị na ndị nlekọta ahụike gị na ndị otu na-etinye ya na-eme.
• Mee ka ndị otu na-ebugharị mara otu esi akpọtụrụ gị ozugbo ọ bụrụ na ngụgụ dị. Gbaa mbọ hụ na enwere ike ịkpọtụrụ gị ọsịsọ.
• Jikere tupu ị gaa ụlọ ọgwụ.

Tupu usoro ahụ, gwa onye na-eweta ọrụ gị mgbe niile:

• Kedu ọgwụ, vitamin, herbs, na ihe mgbakwunye ndị ọzọ ị na-a ,ụ, ọbụlagodi ndị ị zụtara na-enweghị ọgwụ
• Ọ bụrụ na ị na-a beenụkarị mmanya na-aba n'anya (ihe karịrị otu iko mmanya ma ọ bụ abụọ n'ụbọchị)

Erila nri ma ọ bụ drinkụọ ihe ọ bụla mgbe a gwara gị ka ị bịa ụlọ ọgwụ maka ịkpụgharị ume ume gị. Were naanị ọgwụ ndị a gwara gị were obere mmiri wee withụọ.

Ga-atụ anya ịnọ n'ụlọ ọgwụ maka ụbọchị asaa rue iri abụọ na otu mgbe emechara ngụgụ. O yikarịrị ka ị ga-etinye oge na ngalaba nlekọta kpụ ọkụ n'ọnụ (ICU) ozugbo ịwachara ahụ. Imirikiti ebe ndị na-arụ ọrụ ịmị ọkụ nwere ụzọ dị iche iche nke ịgwọ na ijikwa ndị ọrịa na-emegharị ume.

Oge mgbake bụ ihe dịka ọnwa isii. Ọtụtụ mgbe, ndị ọrụ na-ebugharị gị ga-agwa gị ka ị nọrọ ụlọ ọgwụ nso na ọnwa 3 mbụ. Ikwesiri inwe nyocha oge niile site na nyocha ọbara na ụzarị ọkụ ruo ọtụtụ afọ.

Ngwunye ume bụ usoro bụ isi a na-eme maka ndị nwere ọrịa ngụgụ ma ọ bụ mmebi na-eyi ndụ egwu.

Ihe dị ka mmadụ anọ n’ime ndị ọrịa ise ka dị ndụ afọ 1 mgbe transplant gasịrị. Ihe dị ka mmadụ abụọ n’ime mmadụ ise na-enweta transplant dị ndụ na afọ 5. Ọnwụ kachasị dị elu bụ n'afọ mbụ, ọkachasị site na nsogbu dịka ịjụ.

Lụso ọjụjụ ọgụ bụ usoro na-aga n'ihu. Usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ na-ele akụkụ ahụ a na-etinye n'akụkụ ya dị ka onye wakporo ma nwee ike ịwakpo ya.

Iji gbochie ịjụ, ndị ọrịa na-emegharị ahụ mmadụ ga-anara ọgwụ mgbochi (immunosuppression). Ọgwụ ndị a na-egbochi mmeghachi ahụ nke anụ ahụ ma belata ohere nke ịjụ. N'ihi nke a, ọgwụ ndị a na-ebelatakwa ikike okike nke anụ ahụ iji lụso ọrịa ọgụ.

Ka ọ na-erule afọ ise mgbe a gbanyechara ume, ọ dịkarịa ala, otu onye n’ime mmadụ ise na-ebute ọrịa kansa ma ọ bụ nwee nsogbu n’obi. Maka ọtụtụ ndị mmadụ, a na - emeziwanye ndụ dị mma mgbe a gbanyechara ngụgụ. Ha nwere mmega ahụ ka mma ma nwee ike ịmekwu ihe kwa ụbọchị.

Siri ike akụkụ transplant - akpa ume

• Lung transplant - usoro

Blatter JA, Noyes B, SCtọ SC. Mgbanwe akpa ume ụmụaka. Na: Wilmott RW, Na-ekpebi R, Li A, et al. e. Ọrịa Kendig nke Ọkpụkpụ iku ume na ụmụaka. Agba nke 9. Philadelphia, PA: Elsevier; 2019: isi 67.

Brownlọ ojii LM, Puri V, Patterson GA. Ntughari ume. Na: Sellke FW, del Nido PJ, Swanson SJ, eds. Istwa Ahụ Sabiston na Spencer nke Obi. Agba nke 9. Philadelphia, PA: Elsevier; 2016: isi 14.

Chandrashekaran S, Emtiazjoo A, Salgado JC. Kpụ ọkụ n'ọnụ na-elekọta unit management nke akpa ume transplant ọrịa. Na: Vincent JL, Abraham E, Moore FA, Kochanek PM, Fink MP, eds. Akwụkwọ ọgụgụ nke Nlekọta Nlekọta. Nke 7. Philadelphia, PA: Elsevier; 2017: isi 158.

Kliegman RM, Stanton BF, St. Geme JW, Ntughari NF. Ọrịa ụmụaka na obi-akpa ume. Na: Kliegman RM, Stanton BF, St. Geme JW, Schor NF, eds. Nelson Akwụkwọ ọgụgụ nke Ọrịa edimụaka. Agba nke 20. Philadelphia, PA: Elsevier; 2016: isi 443.

Kotloff RM, Keshavjee S. Ọkpụkpụ akpa ume. Na: Broaddus VC, Mason RJ, Ernst JD, et al, eds. Akwụkwọ ọgụgụ Murray & Nadel nke Medicine Respiratory. Nke isii. Philadelphia, PA: Elsevier Saunders; 2016: isi 106.