Tetanus

Tetanus bụ ọrịa nke usoro ụjọ ahụ na ụdị nje nke nwere ike ịnwụ, a na-akpọ Clostridium tetani (C tetani).

Ngwurugwu njeC tetani dị na ala, na nsị anụmanụ na ọnụ (eriri afọ). Na ụdị egwuregwu, C tetani nwere ike ịnọgide na-adịghị arụ ọrụ n'ime ala. Mana ọ nwere ike ibunye ọrịa karịa afọ iri anọ.

Can nwere ike ịnweta ọrịa tetanus mgbe spores batara n'ahụ gị site na mmerụ ma ọ bụ ọnya. Ihe ndi a na - eme ka nje na - arusi n’ime ahu wee mee nsi nke ana akpo tetanus toxin (nke a makwaara dika tetanospasmin). Nsi a na-egbochi akara akwara site na ụbụrụ gị na akwara gị, na-akpata oke ahụ ike. Ọkpụkpụ ahụ nwere ike ịdị ike nke na ha na-adọka akwara ma ọ bụ mee ka ọkpụkpụ nke spain mebie.

Oge dị n'etiti ọrịa na akara izizi nke ihe mgbaàmà bụ ihe dịka ụbọchị 7 ruo 21. Ọtụtụ ikpe nke tetanus na United States na-eme na ndị na-adịghị nke kwesịrị ịgba ọgwụ mgbochi ọrịa megide ọrịa.

Tetanus na-amalitekarị na spasms dị nro na akwara agba (mkpọchi). Spasms nwekwara ike imetụta obi gị, olu, azụ, na akwara afọ. Ọkpụkpụ azụ akwara azụ na-akpatakarị arching, nke a na-akpọ opisthotonos.

Mgbe ụfọdụ, spasms na-emetụta akwara ndị na-enyere aka iku ume, nke nwere ike ibute nsogbu iku ume.

Ọkpụkpụ akwara na-arụ ọrụ ruo ogologo oge na-akpata mkpachi mberede, dị ike ma na-egbu mgbu nke otu akwara. Nke a ka ana-akpọ tetany. Ndị a bụ oge nke nwere ike ime ka mgbaji na anya mmiri.

Mgbaàmà ndị ọzọ gụnyere:

• Iwe
• Oke ọsụsọ
• Ahụ ọkụ
• Ọkpụkpụ aka ma ọ bụ ụkwụ
• Iwe
• Logo isi ike
• Achịghị achịkwa urination ma ọ bụ nsị

Dọkịta gị ga-eme nyocha anụ ahụ ma jụọ maka akụkọ gbasara ahụike gị. Enweghị ule nyocha a kapịrị ọnụ dị iji chọpụta tetanus.

Enwere ike iji nyocha chọpụta ọrịa meningitis, rabies, nsị strychnine, na ọrịa ndị ọzọ nwere mgbaàmà yiri ya.

Ọgwụgwọ nwere ike ịgụnye:

• Ọgwụ nje
• Bedrest na gburugburu ebe dị jụụ (ọkụ dị nro, ụda mkpọtụ, na ọnọdụ okpomọkụ)
• Ọgwụ iji kpochapụ nsị (tetanus immune globulin)
• Ndị na-eme akwara uru, dị ka diazepam
• Ojuju
• Gerywa ahụ iji kpochapụ ọnya ahụ ma wepụ isi iyi nke nsị (debridement)

Nkwado iku ume na oxygen, ọkpọ iku ume, yana igwe iku ume nwere ike ịdị mkpa.

N’etinyeghi ọgwụgwọ, 1 n’ime mmadụ 4 ọ bụla butere ọrịa a na-anwụ. Ọnwụ maka ụmụaka amụrụ ọhụrụ na tetanus na-agwọghị ọrịa ka ukwuu. Site na ọgwụgwọ kwesịrị ekwesị, ihe na-erughị 15% nke ndị butere ya na-anwụ.

Ọrịa dị n'isi ma ọ bụ ihu yiri ka ọ dị ize ndụ karịa nke ahụ ndị ọzọ. Ọ bụrụ na onye ahụ adịgide na nnukwu ọrịa, mgbake zuru ezu n'ozuzu ya. Oge a na-edozighị nke hypoxia (enweghị oxygen) nke akwara na-eme na akpịrị nwere ike ibute ụbụrụ ụbụrụ na-enweghị ike ịgbanwe agbanwe.

Nsogbu ndị nwere ike ịpụta na tetanus gụnyere:

• Ihe mgbochi ikuku
• Njide iku ume
• Obi mgbawa
• Ọrịa oyi
• Mmebi nke akwara
• Ọkpụkpụ
• Mbibi ụbụrụ n'ihi enweghị oxygen n'oge spasms

Kpọọ onye nlekọta ahụike gị ozugbo ọ bụrụ na ị nwere ọnya na-emeghe, ọkachasị ma ọ bụrụ:

• Are merụrụ ahụ n’èzí.
• Ọnya ahụ emetụla ala.
• Anatabeghị tetanus booster (ogwu mgbochi) n'ime afọ iri ma ọ bụ na ị jighi n'aka ọnọdụ ịgba ọgwụ mgbochi gị.

Kpọọ maka oge gị na onye na-eweta ọrụ gị ma ọ bụrụ na ịnwebeghị ọgwụ mgbochi tetanus dị ka okenye ma ọ bụ nwatakịrị. Kpọọ ma ọ bụrụ na agbanyeghị ụmụ gị ọgwụ mgbochi, ma ọ bụ ọ bụrụ na ị maghị ọkwa ọnọdụ mgbochi ọrịa tetanus (ogwu) gị.

NKWUKWU

A na-egbochi Tetanus kpamkpam site na mgbochi (ọgwụ mgbochi). Ọrịa mgbochi na-echedokarị ọrịa tetanus maka afọ 10.

Na United States, ịgba ọgwụ mgbochi ọrịa na-amalite n'oge a mụrụ ya site na usoro usoro DTaP. Ogwu DTaP bụ ọgwụ mgbochi 3-in-1 nke na-echebe megide diphtheria, pertussis, na tetanus.

A na-eji ọgwụ mgbochi Td ma ọ bụ ọgwụ mgbochi Tdap eme ihe iji gbochie ọgụ na ndị dị afọ 7 na okenye. Ekwesịrị inye ọgwụ ogwu Tdap otu oge, tupu afọ 65, dị ka onye nnọchi nke Td maka ndị na-enwebeghị Tdap. Td boosters na-atụ aro ọ bụla 10 afọ malite na afọ 19.

Ndị na-eto eto toro eto na ndị okenye nwere mmerụ ahụ, ọkachasị ụdị ọnụọgụ ọnya, kwesịrị ịnata ike tetanus ma ọ bụrụ na ọ karịala afọ iri kemgbe akwụkwọ ikpeazụ.

Ọ bụrụ na ị merụrụ ahụ na mpụga ma ọ bụ n'ụzọ ọ bụla nke na-eme ka ịkpọtụrụ ala nwee ike ịkpọtụrụ onye na-eweta gị gbasara ihe egwu gị nke ibute ọrịa tetanus. A ga-asacha mmerụ na ọnya ozugbo nke ọma. Ọ bụrụ na anụ ahụ nke ọnya ahụ na-anwụ, dọkịta ga-achọ iwepu anụ ahụ.

O nwere ike ịbụ na ị nụla na ị nwere ike inweta tetanus ma ọ bụrụ na ọnya nchara nchara merụrụ gị ahụ. Nke a bụ eziokwu naanị ma ọ bụrụ na ntu dị ọcha ma nwee nje tetanus na ya. Ọ bụ unyi dị na ntu ahụ, ọ bụghị nchara na-ebute ihe ize ndụ maka tetanus.

Mkpọchi mkpọchi; Trismus

• Nje nje

Birch TB, Bleck TP. Tetanus (Clostridium tetani). Na: Bennett JE, Dolin R, Blaser MJ, eds. Mandell, Douglas, na Bennett Prinkpụrụ na Omume nke Ọrịa Na-efe Ọrịa. Agba nke 9. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020: isi 244.

Simon BC, Hern HG. Managementkpụrụ njikwa ọnya. Na: Mgbidi RM, Hockberger RS, Gausche-Hill M, eds. Ngwọta Mberede nke Rosen: Echiche na usoro ọgwụgwọ. Agba nke 9. Philadelphia, PA: Elsevier; 2018: isi 52.